Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Gjurga Pinxhurova – burimi i këngëve të saj është zemra popullore

Foto: arkiv

Fati jetik dhe profesional i këngëtares së famshme bullgare Gjurga Pinxhurova i cakton një vend të denjë në kulturën muzikore bullgare. Që në kritikat e para për artin e saj, në vitet 30-të të shekullit të kaluar, ajo u quajt  “magjistarja e këngëve popullore”. Edhe më sot nga incizimet e ruajtura në fondin e Radios Kombëtare Bullgare, zëri i saj pushton dëgjuesin me timbrin e bukur dhe të butë, me përzemërsinë e natyrshme me të cilën rikrijon gëzimin, trishtimin, ngacmimin në varësi të përmbajtjes së këngës. “Kënga më la të gjallë deri më tani – unë mbyta pikëllimin tim dhe derdha gëzimin tim në të” – tregon këngëtarja e famshme që kur ishte e gjallë.

“E dashura ime Luleshtrydhe”

Gjurga Pinxhurova lindi në qytetin Trën, në afërsi të kufirit perëndimor të Bullgarisë, në vitin 1895. Që në moshë të re ajo interpretonte “këngët e bukura të së ëmës”.  Kur ishte nxënëse talentin e saj e zbuluan bashkëqytetarët dhe filluan ta ftonin në tubimet dhe kremtimet vendore. Takimi i fatit me këngëtaren operistike Hristina Morfova e paracaktoi të ardhmen e saj muzikore. Me insistimin e këngëtares së njohur Gjurga Pinxhurova u diplomua në klasën e parë të Shkollës Shtetërore Muzikore në Sofje në vitin 1917. Pas kësaj mbaroi edhe Konservatorin në Pragë për tre në vend të pesë viteve. Diploma e shkëlqyeshme dhe cilësitë e saj të mrekullueshme të këndimit i sollën asaj ftesa për koncerte në Pragë dhe në Austri, por Gjurga mori rrugën për në Bullgari.

“Pëllumbi gurgullit në pyll”

Fillimisht ajo jepte koncerte në vend. Në programet e tyre kishte si aria të operave ashtu edhe këngë popullore. Në vitet 1926 – 27 ajo ishte mësuese e muzikës në qytetin e lindjes dhe në fshatrat e rajonit.

Jashtëzakonisht e frytshme është periudha pothuajse 30 vjeçare në të cilën këngëtarja e famshme punonte në radio. Fillimisht (1935) ajo merrte pjesë në Orën e Fëmijëve të Radio Sofjes (sot Radio Kombëtare Bullgare) me prezantimin e këngëve për fëmijë, ndërsa nga viti 1938 u bë bashkëpunëtore e rregullte. Në paraqitjet para mikrofonit të radios ajo ndërthurte interpretime të arieve të operës me këngë popullore nga krahina e lindjes fillimisht shoqëruar me piano ndërsa më vonë me grupin instrumental “Trakijska Trojka”.

Për fondin e Radios Kombëtare Bullgare Gjurga Pinxhurova incizoi gati 80 kryevepra të folklorit bullgar nga krahina e saj e lindjes. Krahas tyre ajo regjistroi dhe këngë rilindëse dhe këngë të poetit revolucionar Hristo Botev. 

“Daja më tha të martohesha”

Popullariteti i këngëtares Gjurga Pinxhurova është i madh. Ndryshe nga këngëtarët e tjerë të dashur të asaj epoke, ajo vazhdonte të këndonte me tingëllim akademik vokal. Sidoqoftë ajo i mbeti besnike stilit dhe traditës së vjetër. Edhe më sot këngët e saj “E dashura ime Luleshtrydhe”, “Daja më tha të martohesha”, “Pëllumbi gurgullit në pyll” etj. janë në librat e muzikës dhe në repertorin e disa këngëtarëve të rinj.

Për nder të këngëtares Gjurga Pinxhurova në vitet 1994 – 1995 qyteti Trën ishte mikpritës i konkursin “Me këngët e Gjurga Pinxurovës” ndërsa vatra e kulturës aty mban emrin e saj.

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Një koncert i daulleve japoneze tajko do të kënaqë dashamirësit e muzikës në Sofje

Dashamirët e muzikës japoneze mund të shijojnë një koncert me daulle tradicionale japoneze tajko në ekzekutim të grupit Wadaiko-Sai - Japoni. Koncerti mbahet në kuadrin e Ditëve të Kulturës Japoneze në vendin tonë. Daullet Tajko kanë një histori..

botuar më 24-11-05 9.10.PD

Kottarashky prezanton filmin "Kutia e zezë ballkanike" në Berlin

Kottarashky është një nga autorët më interesantë të muzikës që u shfaq në skenën bullgare në dekadën e parë të shekullit të ri. Pas këtij pseudonimi qëndron Nikolla Gruev, i cili pa u lodhur eksperimenton me përzierjen e zhanreve. E njohim më së..

botuar më 24-11-05 6.10.PD
Pllamena Mangova dhe Rainer Honeck

Një surprizë për publikun bullgar – koncerti i parë i përbashkët i violinistit austriak Rainer Honeck dhe pianistes Pllamena Mangova

Më 6 nëntor në sallën "Bullgaria" në kryeqytetin e Sofjes publiku bullgar do të ketë mundësinë të shijojë vepra pak të njohura të interpretuara nga muzikantë të shquar. Variacione mbi një temë nga Frank Bridge, op. 10 – një vepër e hershme e Benjamin..

botuar më 24-11-04 7.15.PD