Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

1 maji – për historinë e festës ndërkombëtare të punës në botë dhe te ne

Foto: BGNES

1 maji shënohet si Ditë Ndërkombëtare e Punës në shumë vende. Historia e kësaj feste lidhet ngushtë me luftërat për punë të denjë dhe pushim. Veprimet e para të suksesshme për vendosjen e ditës tetorëshe të punës ishin në Australi. Më 21 prill të vitit 1856 punëtorët nga minierat e gurëve dhe ndërtuesit ndërprenë punën e tyre dhe organizuan një manifestim të protestës. Ai përfundoi me një demonstratë të madhe para godinës së Parlamentit. Protesta e punëtorëve në Australi gjeti një përkrahje të gjerë ndërkombëtare.

30 vjet më vonë – më 1 maji të vitit 1886, në SHBA u organizua një grevë e madhe për vendosjen e ditës tetorëshe të punës. Në të morën pjesë afro 350 mijë veta. Në mënyrë dramatike u zhvillua greva në Çikago. Më 3 maj policia hapi zjarr kundër grevistëve dhe vrau disa veta. Shumë të tjerë ishin të plagosur. Si shenjë proteste kundër dhunës, ditën tjetër, më 4 maj, u organizua një miting. Një anarkist, i pazbuluar edhe më sot, hodhi një bombë kundër policëve dhe vrau një prej tyre. Në turbullirën që pësoi kishte të vrarë nga të dyja anët, ndërsa të plagosurit ishin dhjetëra. U arrestuan liderët sindikalë dhe botimet e bashkimeve profesionale u ndërprenë. Tetë nga të arrestuarit u akuzuan në konspiracion dhe vrasje. Katër prej tyre ishin të varur në vitin 1887, njeri u vetvra, ndërsa tre të tjerët u shfajësuan në vitin 1893. Në një sërë vendesh evropiane u organizuan protesta dhe fonde për përkrahje të të dënuarve. Rezultatet reale nga trazirat në Çikago garantuan lirinë e fjalës, lirinë e shtypit, të drejtën e bashkimit të lirë, të drejtën e barazisë para sistemit gjyqësor dhe të drejtën e punëtorëve të organizohen dhe të luftojnë për përfitime sociale, siç për shembull është dita tetorëshe e punës. Në vitin 1889 në kongresin e vet në Paris Internacionalja Socialiste shpalli 1 majin Ditë Ndërkombëtare të Punës.

Nga viti 1890 e këtej 1 maji filloi të kremtohet në shumë vende të mbarë botës. Po atë vit në Bullgari, Shoqata Tipografike Bullgare zhvilloi një protestë nën parullën për ditë tetorëshe të punës. Manifestimet e para në masë u organizuan në vitin 1893 në qytetet më të mëdha – Sofje, Pllovdiv, Vidin. Në vitin 1939, 1 maji u shpall festë zyrtare. Në një artikull botuar në fund të viteve 30-të të shekullit XX në faqet e gazetës “Zora”, publicisti i njohur me pseudonimin Brëshljan shkroi: “Punëtorët bullgarë, të cilët sot do të shënojnë Ditën e Punës, janë me ndërgjegjen se mirëqenia e Bullgarisë është garancia më e madhe e përmirësimit të gjendjes së tyre materiale dhe e zhvillimit kulturor. Dhe në se në të gjitha vendet arrihet një nivel i lartë kulturor, kjo do të garantojë sigurinë botërore, për të cilën të gjithë ëndërrojnë. Kështu që Dita e Punës është një festë e kulturës kombëtare dhe mbarë njerëzore, është një festë e paqes kombëtare dhe ndërkombëtare.”




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Bullgaria sërish në zgjedhje

Bullgarët zgjedhin sot 240 deputetë, të cilët do të hyjnë në Asamblenë e 51-të Kombëtare. Për pjesëmarrje në zgjedhje janë regjistruar 19 parti dhe nëntë koalicione. Për një vend në parlament do të konkurrojnë 4 858 kandidatë, 3 480 burra dhe..

botuar më 24-10-27 7.10.PD

Një ditë për reflektim para zgjedhjeve të parakohshme për Legjislaturën e 51-të të Kuvendit Popullor

Sot, 26 tetori në Bullgari është dita e reflektimit para zgjedhjeve të shtatë radhazi parlamentare që nga prilli 2021. Në këtë ditë, votuesi ka mundësinë, pa ndikim të jashtëm, të vendosë për votën e tij në ditën e zgjedhjeve. Sot, si dhe në..

botuar më 24-10-26 5.20.PD
Kryeministrja italiane Giorgia Meloni dhe Edi Rama

Qendrat e kthimit të emigrantëve - një zgjidhje e qëndrueshme ose një model i dënuar pan-evropian për trajtimin e migracionit të paligjshëm

Tema e migracionit u përfshi sërish në axhendën evropiane në sfondin e presionit të shtuar ndaj Brukselit për të dhënë dritën jeshile për ta kufizuar atë. Thirrjet e një numri liderësh evropianë për një qasje më radikale ndaj migrantëve të paligjshëm..

botuar më 24-10-23 6.45.MD