Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Viti 1964: Historia e himnit kombëtar bullgar

БНР Новини
Foto: BGNES

Pas Çlirimit nga zgjedha osmane në vitin 1878 deri në vitin 1964 Bullgaria ka ndryshuar jo një herë himnin e saj. Në kohën e Mbretërisë së Tretë Bullgare “Buçet Marica” ka qenë si himn mbretëror, ashtu dhe kombëtar. Ai ishte interpretuar për herë të fundit më 1 janar të vitit 1947. Në periudhën e viteve 1947-1950 si himn i vendit përdoret marshi “O, atdhe ynë, tungjatjeta!”.

Në vitin 1947 Elisaveta Bagrjana, Nikolla Furnaxhiev dhe Mlladen Isaev fillojnë të shkruajnë vargjet e himnit të ri – “O, Bullgari e dashur”. Detyra ishte që theksi të vihet mbi luftën e bullgarëve për liri dhe nderimin e të gjithëve që kanë sakrifikuar jetën e tyre për të. Puna mbi tekstin dhe muzikën vazhdoi gjatë tërë vitit 1950 dhe zyrtarisht himni filloi të interpretohet në vitin 1951.

O, Bullgari e dashur, o vend i trimave,

i fuqishëm dhe i pandërprerë është progresi yt!

Të bëhet gjithnjë më e fuqishme aleanca jone luftarake

me popullin e madh vëlla sovjetik!

Dielli i madh i Leninit dhe Stalinit

me rrezet e tij rrugën tonë ndriçon.

Dimitrovi  ndezi zemrat tona për heroizma,

na bashkoi në luftën dhe në punën paqësore!

Dhjetë vjet më vonë, për shkak të afërsisë së tekstit dhe melodisë me  himnin sovjetik, poeti Georgi Xhagarov hodhi idenë që kënga “O, atdhe i dashur” të bëhet himni i ri i Bullgarisë. Muzika dhe teksti janë pjesë e këngës “Mali krenar Stara planina”, të cilën Cvetan Radosllavovi, që ka lindur në qytetin Svishtov, e ka shkruar në vitin 1885 duke udhëtuar tek fusha e betejës në kohën e Luftës Serbe-Bullgare. Teksti ka pësuar disa ndryshime dhe është interpretuar deri në vitin 1990. Në të këndohet:

Mali krenar Stara planina,

pranë tij Danubi  kaltëron,

dielli Trakinë ndriçon,

flakëron mbi Pirinin.

O, atdhe i dashur,

ti je parajsa e tokës,

bukuria dhe hijesia jote,

o, ato janë pa fund!

Në komisionin që miraton muzikën dhe tekstin e këngës “O, atdhe i dashur” merr pjesë dhe kompozitori Petko Stajnov. Ai kritikoi afirmimin e këngës për himn, sipas tij melodia është hebraike, për këtë arsye e përjashtuan nga komisioni. Dobri Hristovi e mbrojti himnin, duke deklaruar, se melodi edhe të këngëve të tjera janë huazuar nga të këngë të huaj, por me gjithë atë janë pjesë e thesarit muzikor bullgar. Himni është afirmuar me dekret të Presidiumit të Kuvendit Popullor më 8 shtator të vitit 1964 dhe është ekzekutuar për herë të parë si i tillë në solemnitetet  me rastin  e festës zyrtare – 9 shtator.

Bullgaria është i vetmi vend nga blloku socialist, i cili nënvizon rolin e vet të satelitit kundrejt BS me një vargje, ku përmendet Moska. Pas 10 nëntorit të vitit 1989 në kohën e debateve për kushtetutën e re jepen shumë propozime për himn të ri. Është bërë propozimi të kthehet himni “Buçet Marica ose “Ec, o popull i rilindur” (himni bullgar kushtuar veprës së themeluesve të alfabetit sllav Kiril dhe Metodij), por “O, atdhe i dashur” me gjithë atë mbeti himn kombëtar, prej tij janë hequr vetëm dy vargjet e fundit.

Përgatiti në shqip: Sofia Popova



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

1991-a: Elisaveta Bagriana – shekullorja dhe unikja

E bukur, e mençur, e talentuar dhe disi ekzotike, Elisaveta Bagriana (1893-1991) është ylli i hapësirës kulturore bullgare, ku dominojnë burrat. Megjithë dhembshurinë dhe natyrën e saj delikate, poetesha është treguar papritur e fortë dhe mbijetuese në..

botuar më 15-07-04 11.15.PD
Mitingu paraelektoral i Bashkimit të Forcave Demokratike në Urën e Shqiponjave të Sofjes më 7 qershor të vitit 1990

Viti 1990: Koha është jona?

“Kohë e besimit, shpresës dhe dashurisë, por edhe e mungesës së urtësisë”. Kështu e karakterizon fillimin e viteve 90-të të shekullit të kaluar Petko Kovaçevi, i cili në atë kohë ishte anëtar i Shoqatave të Pavarura Studentore dhe i Organizatës..

botuar më 15-06-27 9.10.PD
Petër Mlladenovi njofton dorëheqjen e Todor Zhivkovit

Viti 1989 – Ndryshimi

10 nëntori i vitit 1989 ishte një datë nga kalendari, e cila për bullgarët e zakonshëm filloi si të gjitha ditët e mëparshme. Në orën 18 fiks, kur nëpërmjet Radios Kombëtare Bullgare iu shprehën falënderime zotit Todor Zhivkov dhe u njoftua, se Petër..

botuar më 15-06-20 9.55.PD