Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Bullgaria po përgatitet për shënimin e 100 vjetorit nga Lufta e Parë Botërore

БНР Новини

Mbushen 100 vjet nga fillimi i Luftës së Parë Botërore – një nga më shkatërrueset në histori. Bullgaria përfshihet në të gjatë tetorit të vitit 1915, e dalë së shpejti nga dy luftërat gjakderdhëse ballkanike (1912-1913). Ajo merr pjesë në to, e drejtuar nga dëshira për një bashkim kombëtar të tokave jashtë kufijve të vendit, të populluar kryesisht me bullgarë. E dyta prej tyre përfundon me një katastrofë kombëtare.

“Tepër të freskëta kanë qenë plagët nga Lufta e Dytë Ballkanike – thotë në intervistë për Radio Bullgarinë historiani i njohur akademik Georgi Markov. – Kjo i ka shtyrë drejtuesit të nxitojnë të përfshijnë vendin qoftë ndaj Forcave Qendrore, qoftë ndaj Antantës. Ministrat fuqiplotë bullgarë, të cilët kanë qenë në kryeqytetet kryesore evropiane, kanë paracaktuar se, lufta do të fitohet nga Antanta, sepse ajo ka resurse të mëdha njerëzore dhe materiale. Dhe vetëm një ministër fuqiplotë – Dimitër Rizov, në Berlin ka besuar në fitoren e Gjermanisë. Gjatë këtij “mbizotërimi” midis dy koalicioneve luftuese mbreti Ferdinand dhe kryeministri Radosllavov zgjedhin në mënyrë të gabuar palën humbëse, sepse Gjermania me të vërtetë ka pasur ushtrinë më të fortë, më mirë të stërvitur dhe të armatosur, por ajo nuk ka mundur të fitojë kundër botës tjetër.”

Pas shpërthimit të luftës Bullgaria fillimisht ruan neutralitet.

“Sipas meje nuk ka qenë e mundur të ruajmë neutralitet, prandaj është duhur të vonojmë me një vit ndërhyrjen, kur është paracaktuar fitorja e Antantës – pohon prof. Markov. – Bullgaria qëndron në anën e Forcave Qendrore, ushtria jonë korrë suksese nëpër fushat luftarake dhe në Maqedoni, Moravi dhe në Dobruxha, dhe përtej Danubit – në Vllahi dhe deri në Moldavi, por në fund të fundit kjo luftë është e humbur paraprakisht. Ajo është një luftë e gjatë dhe e rëndë e stërmunduar.”

Kështu Bullgaria do të pasojë katastrofë të dytë kombëtare. Por siç vuri në dukje ministri i mbrojtjes Angjell Najdenov: “Bullgaria është vendi i vetëm ballkanik, kryeqyteti i së cilës nuk është pushtuar nga ushtria e huaj në luftëra nga shekulli i XIX dhe XX. Do të shënoj dhe faktin, vazhdon ai, se asnjë flamur ushtarak bullgar nuk është marrë si peng. Gjatë kësaj lufte për atdheun kanë luftuar afro milionë ushtarë bullgarë. Mbi 100 mijë prej tyre mbetën përgjithmonë nëpër fushat e betejës. Në shenjë mirënjohjeje ndaj trimërisë së tyre janë ngritur mbi 2 500 monumente ushtarake, por më shumë se 1500 varreza ushtarake bullgare jashtë shtetit dhe deri më sot, mjerisht janë të zhytur diku në haresë.”

Për shënimin e përvjetorit nga Lufta e Parë Botërore dhe pjesëmarrja e Bullgarisë në të është formuar një komitet kombëtar. Në të janë përfshirë përfaqësues të presidencës dhe qeverisë, të Ministrisë së Mbrojtjes, shefat e Akademisë Ushtarake “Georgi S. Rakovski”, të Muzeut Kombëtar Ushtarako-Historik dhe Muzeu Historik Kombëtar. Dhe akoma: drejtues të rretheve, bashkimet ushtarako-patriotike, Agjencia Shtetërore “Arkiva”, shkencëtarë nga Akademia Bullgare e Shkencave, Klubi Kulturor Bullgar në Shkup e të tjera. Një nga detyrat e komitetit është rivendosja e monumenteve të harruara ushtarake. Do të ketë dhe konferenca shkencore, kushtuar operacioneve bazë luftarake të ushtrisë bullgare dhe personat kryesorë veprues në ecurinë e luftës. Radioja Kombëtare Bullgare dhe Televizioni Kombëtar Bullgar do të pasqyrojnë aktivitetet, lidhur me përvjetorin.

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Një lagje e tërë e shekujve XIII-XIV e ngjashme me qytetin Hobbit u zbulua nga arkeologët në Perperikon

Një kompleks prej një duzinë shtëpish të vogla, të vendosura në pjesën jugore të qytetit shkëmbor Perperikon, u zbulua nga arkeologët nën drejtimin e Prof. Nikollaj Ovçarov. Sipas tij, bëhet fjalë për një lagje të tërë që daton nga shekulli XIII-XIV,..

botuar më 24-10-08 6.24.MD
Foto: Muzeu Kombetar i Shkencave Natyrore - Akademia Bullgare e Shkencave

Më shumë se 30 fosile kafshësh nga koha e dinozaurëve u mblodhën nga shkencëtarët pranë Trën

Si dukej bota e kafshëve në zonën e qytetit të sotëm të Trënit (Bullgaria Perëndimore) më shumë se 80 milionë vjet më parë - kësaj pyetjeje po përpiqen t'i përgjigjen paleontologët nga Muzeu Kombëtar i Shkencave Natyrore në Akademinë Bullgare të..

botuar më 24-10-06 11.05.PD
Mbreti Boris III

Një ekspozitë në Sofje me rastin e 130 vjetorit të lindjes së mbretit Boris III

Muzeu Historik Kombëtar feston 130-vjetorin e lindjes së mbretit Boris III me ekspozitën “Mbreti Boris III. Një personalitet dhe burrë shteti”. Ajo do të hapet sot, 3 tetor, në hollin qendror të muzeut. Ekspozita do të prezantojë, sipas rendit..

botuar më 24-10-03 6.05.PD