Το 2015 η οικονομία της Βουλγαρίας κατέγραψε απροσδόκητα μεγάλη άνοδο του 3% του ΑΕΠ. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η ευρωπαϊκή οικονομία αποκαθίσταται με σταθερούς ρυθμούς. Σύμφωνα με τις περισσότερες προβλέψεις ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας της ΕΕ το 2016 θα είναι κοντά στα περσινά επίπεδα και σ’ αυτή τη σχέση δεν μπορούμε να αναμένουμε αυτόματη επιτάχυνση της ανόδου της εθνικής οικονομίας γιατί οι εξωτερικοί παράγοντες δεν είναι ευνοϊκοί για την καταγραφή μεγαλύτερης ανόδου, δήλωσε για τη Βουλγαρική Ραδιοφωνία ο οικονομολόγος Γκεόργκι Άγγελοφ του Ινστιτούτου "Ανοιχτή Κοινωνία". Ο μόνος τρόπος να επιτευχθεί μεγαλύτερη άνοδος είναι να επιταχυνθούν οι ρυθμοί των μεταρρυθμίσεων μέσα στη χώρα, να βελτιωθούν το επιχειρηματικό περιβάλλον και το επενδυτικό κλίμα, δήλωσε ο κ. Άγγκελοφ. Οι βουλγαρικές αρχές εναποθέτουν ελπίδες και στην εγχώρια κατανάλωση ως παράγοντα ανάπτυξης το 2016.

"Έχει προϋποθέσεις να αυξηθεί η εγχώρια κατανάλωση, κυρίως γιατί εξαφανίστηκε το μεγάλο πρόβλημα στην αγορά εργασίας – η συνεχώς αυξανόμενη ανεργία. Τα τελευταία ένα-δύο χρόνια καταγράφεται σοβαρή πτώση στο ποσοστό της ανεργίας και οι ανησυχίες των νοικοκυριών μήπως χάσουν κάθε στιγμή τη δουλειά τους, μειώνεται αισθητά", είπε ο οικονομολόγος. "Από την άλλη, τα επιτόκια στις τραπεζικές καταθέσεις και στα δάνεια μειώθηκαν απότομα και δεν είναι πια τόσο επωφελές για τους ανθρώπους να κρατάνε τα χρήματά τους σε τραπεζικούς λογαριασμούς. Ίσως ήδη είναι καλύτερο για μια νέα οικογένεια, που μένει με ενοίκιο, να λάβει στεγαστικό δάνειο και να αγοράσει σπίτι. Το 2016 πρόκειται να γίνει έλεγχος των περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών. Μετά τα τεστ αντοχής οι τράπεζες θα είναι πολύ πιο διατεθειμένες να χορηγούν δάνεια στις εταιρείας και τα νοικοκυριά. Αυτό θα ενθάρρυνε την κατανάλωση των νοικοκυριών και κυρίως την επενδυτική κατανάλωση, που θα δημιουργούσε οικονομική ανάπτυξη".

Ο Γκεόργκι Άγγελοφ είναι της γνώμης ότι λόγω της απότομης αύξησης του κατώτατου μισθού, παρατηρείται ανισορροπία στην αγορά εργασίας στις διάφορες περιοχές της χώρας. Στις μεγάλες πόλεις και ιδιαίτερα στη Σόφια η αύξηση του κατώτατου μισθού δεν ασκεί μεγάλη επίδραση, γιατί οι μισθοί είναι αρκετά πιο μεγάλοι από τον κατώτατο και η αγορά εργασίας αναπτύσσεται καλά. Σε άλλες περιοχές όμως όπου ο κατώτατος μισθός είναι πολύ κοντά στον μέσο μισθό, η αγορά εργασίας πάσχει και στην πραγματικότητα αυτές οι περιοχές χάνουν θέσεις εργασίας.

Σύμφωνα με τον οικονομολόγο, άλλη πρόκληση για τη χώρα είναι να μειώσει το μερίδιο της παραοικονομίας, που τώρα ανέρχεται στο 30% περίπου του οικονομικού κλάδου. Αυτό και πάλι απαιτεί διαρθρωτική μεταρρύθμιση, έτσι ώστε οι πολίτες να βλέπουν νόημα στο να πληρώνουν ασφαλίσεις και φόρους, να βλέπουν τις σχετικές υπηρεσίες που τους προσφέρει το κράτος – καλύτερους δρόμους, σχολεία, παιδικούς σταθμούς, σύστημα υγείας κλπ. Όταν βλέπουν το αποτέλεσμα, οι άνθρωποι θα είναι πιο διατεθειμένοι να συμβάλουν στο κράτος και όχι να εκφράζουν τη διαμαρτυρία τους, όπως συνέβη πρόσφατα κατά της τιμής των βινιετών. Οι πολίτες πρέπει να λαμβάνουν τη λεγόμενη Value for money, δηλαδή όταν πληρώνεις χρήματα στο κράτος, πρέπει να παίρνεις την αντίστοιχη ποιότητα της υπηρεσίας, δήλωσε ο κ. Άγγελοφ.

Επωφελούνται οι βουλγαρικές επιχειρήσεις από το ασθενές ευρώ;
"Η βουλγαρική επιχειρηματική δραστηριότητα επηρεάστηκε αισθητά από το ασθενές ευρώ, όχι άμεσα, αλλά μάλλον έμμεσα, μέσω της επίδρασης στην οικονομία της Ευρωζώνης, γιατί όταν οι γερμανικές, οι γαλλικές και οι αυστριακές εταιρείες, για παράδειγμα, είναι πιο ανταγωνιστικοί και εξάγουν στο εξωτερικό, οι υπεργολάβοι τους στη Βουλγαρία επίσης αναπτύσσονται καλύτερα. Έτσι, έμμεσα λόγω του γεγονότος ότι το ασθενές ευρώ βελτίωσε την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών εξαγωγών, οι βουλγαρικές εταιρείες εξάγουν πολύ περισσότερο για την Ευρώπη, και αυτό είναι η βασική κινητήρια δύναμη της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας", απαντά ο Γκεόργκι Άγγελοφ.

Απελευθερώνουν πόρους οι χαμηλές τιμές των καυσίμων για επενδύσεις και ανάπτυξη;
"Βεβαίως, η τιμή των καυσίμων και της ενέργειας είναι πολύ σημαντική για τη Βουλγαρία, γιατί η χώρα στην πραγματικότητα δεν παράγει καύσιμα. Αυτό είναι κάτι σαν φόρος στις βουλγαρικές εταιρείες και νοικοκυριά. Το φθηνό πετρέλαιο οδηγεί σε μείωση της τιμής του φυσικού αερίου. Αυτό, με τη σειρά του, οδηγεί σε πτώση στην τιμή της θερμοηλεκτρικής ενέργειας και σε σταθεροποίηση του ενεργειακού τομέα. Όλα αυτά σημαίνουν μεγαλύτερο διαθέσιμο εισόδημα για τα νοικοκυριά και λιγότερα έξοδα για τις εταιρείες. Δηλαδή, αυτοί οι ελεύθεροι πόροι μπορούν να ανακατευθυνθούν σε επενδύσεις. Αυτό το αποτέλεσμα υπολογίζεται στα 350 έως 500 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, δηλαδή πρόκειται για μια σοβαρή βοήθεια για τη βουλγαρική οικονομία".

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα