Το Πέρνικ βρίσκεται σε απόσταση μόλις 35 χιλιομέτρων νοτιοδυτικά της Σόφιας και όλοι το ξέρουν ως «την πόλη του μαύρου χρυσού» ή «την πόλη των ανθρακωρύχων». Τα τελευταία χρόνια όμως η εικόνα του Πέρνικ αλλάζει και όλο και συχνότερα συνδέουμε την πόλη με το ζωηρό, ποικιλόχρωμο και πολύμορφο φεστιβάλ του «Σούρβα», που πήρε το όνομά του από παμπάλαια λαϊκή παράδοση να διώχνεται ο χειμώνας με πολύ θόρυβο και τρομερές μάσκες ζώων. Από ανέκαθεν τον πρώτο και πιο κρύο μήνα του Νέου Έτους σε αυτή την περιοχή της χώρας διοργανώνονται πομπές ανδρών, μεταμφιεσμένων σε τρομερά κοστούμια (οι οποίοι αποκαλούνται κούκερι, σουρβακάρηδες, μπαμπόγεροι) με βαριά κουδούνια στη μέση. Οι τελετουργικές πομπές τους έχουν τον σημαντικό ρόλο να διώξουν τους διαβόλους και η ζωή το Νέο Έτος να ξεκινήσει «στα καθαρά».

Σήμερα αυτή η τελετή έχει διασωθεί και κερδίζει όλο και μεγαλύτερη δημοτικότητα και η κάποτε πόλη των ανθρακωρύχων έχει μετατραπεί σε πόλο έλξης όλων των ομάδων σουρβακάρηδων και μπαμπόγερων από όλες της άκρες, όπου έχει διατηρηθεί παρόμοια παράδοση μεταμφίεσης.

Λίγες ώρες παραμένουν μέχρι τα επίσημα εγκαίνια του 31^ου Διεθνούς Φεστιβάλ «Σούρβα» στο Πέρνικ. Πρόκειται για το μεγαλύτερο χειμερινό φεστιβάλ στην Ευρώπη, που μετατρέπει τη βουλγαρική πόλη σε χειμερινή πρωτεύουσα των καρναβαλιών στην Ευρώπη – λένε οι διοργανωτές από τον Δήμο Πέρνικ. Αξιοσημείωτο είναι ότι κάθε επόμενο χρόνο αυξάνεται ο αριθμός των συμμετεχόντων στο φεστιβάλ. Φέτος αναμένονται περισσότεροι από 12 χιλιάδες συμμετέχοντες, ανάμεσα στους οποίους και 20 ξένες ομάδες από τη Δυτική Ευρώπη και τα Βαλκάνια.

Οι πομπές μεταμφιεσμένων αρχίζουν ήδη την Παρασκευή, 24^ης Ιανουαρίου, και θα συνεχιστούν το Σάββατο και την Κυριακή, 25^η και 26^η Ιανουαρίου, για να μπορούν όλοι οι συμμετέχοντες να επιδείξουν την παράδοση της περιοχής τους στο κοινό. «Αυτό μας επιτρέπει να συγκεντρώσουμε όλους όσους θέλουν να συμμετάσχουν από τη χώρα. Και φέτος ανάμεσα στους συμμετέχοντες υπάρχει αριθμός ρεκόρ παιδιών – 2 χιλιάδες περίπου. Αυτό δείχνει ότι η παράδοση όχι μόνο διατηρείται, αλλά και εξακολουθεί να αναπτύσσεται», λέει ο Αντριάν Σκρίμοφ από τον Δήμο Πέρνικ:

«Φυσικά και το φεστιβάλ αναπτύσσεται Και φέτος όλοι που θα ήθελαν, αλλά δε θα μπορέσουν να έρθουν στην πόλη μας, μπορούν να παρακολουθήσουν το φεστιβάλ μέσω της online πλατφόρμας μας surva.org και μέσω της σελίδας μας στο Facebook, ενώ για τους κατοίκους του Πέρνικ η ντόπια τηλεόραση θα μεταδίδει απευθείας το καρναβάλι. Το «Σούρβα» δεν μπορεί να περάσει χωρίς τους χιλιάδες συμμετέχοντές του και φορείς της παράδοσης. Καλή είδηση είναι ότι γίνονται όλο και περισσότεροι και φέτος έρχονται 10 νέες βουλγαρικές ομάδες. Φέτος έρχονται και ομάδες από την Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Σερβία, τη Ρουμανία, την Ελλάδα, τη Σλοβενία».

Το πρώτο οργανωμένο φεστιβάλ «Σούρβα» διεξήχθη το 1966 και είχε μόλις 800 συμμετέχοντες, υπενθυμίζουν από τον Δήμο Πέρνικ. Αρχικά διεξαγόταν ανά διαφορετικές περιόδους – κάθε 4 ή κάθε 2 χρόνια, αλλά από το 2008 διεξάγεται κάθε χρόνο.

Όλα στο φεστιβάλ είναι αυθεντικά και βασίζονται στην παλαιά παράδοση του σούρβα στην περιοχή του Πέρνικ. Και το κρύο του Ιανουαρίου είναι ένα από τα πλεονεκτήματα του «Σούρβα», όπως λένε οι ντόπιοι σουρβακάρηδες. Οι διεθνείς συμμετέχοντες επίσης φτάνουν, για να δείξουν τις παραδόσεις και τη γραφικότητά τους:

«Προσπαθούμε οι ομάδες κάθε χρόνο να είναι διαφορετικές, για να μπορούν οι κάτοικοι και οι επισκέπτες του Πέρνικ να δουν και διαφορετικές παραδόσεις και τρόπους μεταμφίεσης. Έχουμε ενδιαφέρουσες ομάδες από τη Βόρεια Μακεδονία, ενώ πολύ εντυπωσιακές είναι οι παραδόσεις των Ιταλών, που είναι πολύ παρόμοιες με τις δικές μας. Ο ρυθμός στις κινήσεις τους είναι διαφορετικός, αλλά η εμφάνισή τους μοιάζει πολύ με αυτή των βουλγάρων σουρβακάρηδων και μπαμπόγερων. Οι Πορτογάλοι επίσης έχουν όμοιο με το βουλγαρικό τρόπο μεταμφίεσης.»

«Φέτος στα εγκαίνια του φεστιβάλ την Παρασκευή θα συμμετάσχουν περισσότεροι από 250 χορευτές, ακροβάτες, ζογκλέρ με φωτιά, τραγουδιστές, μουσικοί, καθώς και μπαμπόγεροι κ. ά..», αποκαλύπτει ένα μέρος του προγράμματος ο Αντριάν Σκρίμοφ και συμπληρώνει ότι ακριβώς τα εγκαίνια του «Σούρβα» του φέρουν μεγαλύτερη συγκίνηση και χαρά ως θεατή:

«Κάθε χρόνο το φεστιβάλ έχει διαφορετικό όραμα και προσπαθούμε κάθε φορά να είναι διαφορετικό, αλλά αμετάβλητο παραμένει το μότο του, που είναι «Πανηγυρίστε στο Σούρβα». Τέτοια είναι και η πρόσκληση – ελάτε στο Πέρνικ στις 24, 25 και 26 Ιανουαρίου, για να μπορούμε όλοι μαζί να γλεντήσουμε και να διασκεδάσουμε σε αυτό το πιο ποικιλόχρωμο, πιο ζωηρό και πιο μεγάλο καρναβάλι στη χώρα μας, αλλά και στην Ευρώπη!»

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα

Φωτογραφίες: surva.org, BGNES