Ο Χατζή Νέντσο Παλαβέεφ - ένας από τους μεγάλους ευεργέτες της Κοπρίβστιτσα

Το όνομα του Χατζή Νέντσο Παλαβέεφ δεν είναι και πολύ γνωστό για τους συγχρόνους μας. Αλλά οι κάτοικοι της Κοπρίβστιτσα τον γνωρίζουν ως μεγάλο ευεργέτη της πόλης τους. Μέχρι και σήμερα τα σημάδια της παρουσίας του είναι παντού στην πολίχνη. Ενώ για το μέγεθος του πλούτου του και για την καταγωγή του, για τον χαρακτήρα αυτού του Βούλγαρου υπάρχουν θρύλοι. Λεπτομέρειες μάθαμε με την βοήθεια της Ροσίτσα Στογιάνοβα από την Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών.

Πηγή: koprivshtitza.com

Ο Χατζή Νέντσο Παλαβέεφ γεννήθηκε στην Κοπρίβστιτσα το 1859. Ο πατέρας του, Ντόντσο Παλαβέεφ, ήταν έμπορος. Συνέταιρός του ήταν ο γνωστός στην Κοπρίβστιτσα με την επιχειρηματικότητά του, Ιβάν Μαντζάροφ, πατέρας του πολιτικού Μιχαήλ Ματζάροφ. Η εταιρεία είχε παραρτήματα στην Αλεξάνδρεια, το Κάιρο και την Κωνσταντινούπολη. Ο Νέντσο Παλαβέεφ έγινε χατζής, πήγε δηλαδή στην ιερουσαλήμ, στον Πανάγιο Τάφο, στην ηλικία μόλις 10 χρονών.

"Έλαβε την εκπαίδευσή του στην γενέτειρά του στο γνωστό σχολείο της Κοπρίβστιτσα. Όπως ήταν με τους περισσότερους οικονομικά δραστήριους παράγοντες της Αναγέννησης, οι επιτυχίες του Παλαβέεφ δεν ήταν καρπός τόσο της καλής του εκπαίδευσης όσο της επαφής του με την πρακτική και του χαρακτήρα του. Ακόμη το 1871, όταν ήταν σχεδόν παιδί, βοηθούσε τον πατέρα του στις υποθέσεις του στην Αίγυπτο και μάθαινε την τέχνη.

Η καταστολή της Εξέγερσης του Απρίλη το 1876, καθώς και η απώλεια των μεγάλων αυτοκρατορικών αγορών μετά τον απελευθερωτικό Ρωσικοτουρκικό πόλεμο επηρέασαν αρνητικά την επιχειρηματική δραστηριότητα της οικογένειας. Το εμπόριο παράκμασε και ο πατέρας και ο αδελφός του Νέντσο γύρισαν στην Κοπρίβστιτσα. Στην Αίγυπτο παρέμεινε μόνο ο νεαρός που κατόρθωσε να αναζωογονήσει τις οικογενειακές επιχειρήσεις, εκδηλώνοντας μεγάλο χάρισμα. Άνοιξε ζαχαροπλαστεία, ταξίδεψε σε πολλά κράτη από την Μέση και την Ανατολική Ασία και 'εκανε εμπόριο.

Αποκατέστησε και τις εμπορικές επαφές της οικογένειας με την Αγγλία. Με την εξαιρετική του έμφυτη διανοητικότητα και την μεγάλη του επιμονή έμαθε Αραβικά, Ελληνικά, Τουρκικά, Γαλλικά, Ρώσικα. Έγινε μέτοχος στην εταιρεία κατασκευής της Διώρυγας του Σουέζ, αγόρασε ακίνητα γύρω από το Κάιρο, κατείχε κεφάλαια σε αξιόγραφα και ομόλογα.

Το 1914 απόκτησε ρωσική ιθαγένεια. Αυτή τον βοήθησε στις εμπορικές του συναλλαγές και του επέτρεπε εύκολα να ταξιδεύει στην Ασία, την Αφρική και την Ευρώπη. Κάτι περισσότερο – το ρωσικό προξενείο στην Αίγυπτο τον διόρισε αντιπρόσωπο της ρωσικής αποικίας στο Κάιρο.

Την δεκαετία του '30 του περασμένου αιώνα επέστρεψε στη Βουλγαρία. Πέθανε το 1936 στο Νοσοκομείο του Ερυθρού Σταυρού στην Σόφια. Ενταφιάστηκει επίσημα στην Κοπρίβστιτσα στην αυλή του ναού της Κοίμησης της Θεοτόκου.

Παρ' όλο, που ο Νέντσο Παλαβέεφ πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του εκτός της Βουλγαρίας, η καρδιά του παράμεινε στην Κοπρίβστιτσα. Η φιλανθρωπική του δραστηριότητα φέρει τα σημάδια αγάπης προς την γενέτειρα, γενναιοδωρίας και ευρύτητας πρωτοβουλιών.

Ο ίδιος έκανε πολλές δωρεές. Πιο σημαντικές είναι εκείνες για την ύδρευση της πολίχνης του, για την κατασκευή του Μνημείου μαυσωλείου προς τιμή των πεσόντων στην εξέγερση του Απρίλη, την κατασκευή του κωδωνοστασίου από γρανίτι της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου, την οικοδόμηση πολιτιστικών οίκων και πολλά άλλα. Σε πρώτο πλάνο πάντα βγαίνει η φροντίδα του για την μορφωτική ανάπτυξη της γενέτειράς του, για την νεαρή γενιά.

Γι' αυτό οι δύο μεγαλύτερες δωρεές του Χατζή Νέντσο Παλαβέεφ είναι για την μόρφωση και την πνευματική ανάπτυξη των κατοίκων της Κοπρίβστιτσα.

Το 1932 ο ίδιος χορήγησε στο υπουργείο Παιδείας 6 χιλιάδες αγγλικές λύρες για την ίδρυση ταμείου στο όνομά του. Τα έσοδα, σύμφωνα με την θέλησή του, έπρεπε να χρησιμοποιούνται για την συντήρηση για πάντα του γυμνασίου "Λιούμπεν Καραβέλοφ" στην πόλη. Την άλλη του μεγάλη δωρεά έκανε με την διαθήκη του, στην οποία καθόρισε κληρονόμο του το Δημοτικό συμβούλιο της Κοπρίβστιτσα. Σ αυτό άφησε πολλά ακίνητα στη Βουλγαρία και το εξωτερικό, καθώς και χρήματα και αξιόγραφα σε ελβετική τράπεζα.

Η οξυδέρκεια του Παλαβέεφ εξασφάλισε την μακροχρόνια εκτέλεση της διαθήκης του. Το ίδρυμα, που συγκροτήθηκε για να διαχειρίζεται τα χαρισμένα μέσα είναι η μόνη παρόμοια οργάνωση, που παραμένει να υπάρχει και μετά την κρατικοποίηση όλων των φιλανθρωπικών ταμείων και ιδρυμάτων το δεύτερο ήμισυ της δεκαετίας του '40 και τις αρχές της δεκαετίας του '50 του 20 του αιώνα.

Με την χρηματιστική υποστήριξή του οικοδομήθηκε το οικοτροφείο του γυμνασίου της Κοπρίβστιτσα, το οποίο αργότερα μετατρέπηκε σε οικοτροφείο για παιδιά με πνευμονικές παθήσεις, χορηγούντουσαν μέσα για την επέκταση του πολιτιστικού συλλόγου και για την κατασκευή νεανικού πολιτιστικού οίκου, για την ανακαίνιση του μνημείου των πεσόντων στην εξέγερση του Απρίλη κλπ.

Στις 18 Ιουλίου 1980 προς όφελος του κρατικού προϋπολογισμού κατατέθηκε το τελευταίο ποσό, ενώ οι λογαριασμοί του ταμείου έκλεισαν. Τα ακίνητα έγιναν ιδιοκτησία του κράτους, ενώ κουτί με προσωπικά αντικείμενα του Χατζή Νέντσο Παλαβέεφ παραδόθηκε στο Δημοτικό συμβούλιο της Κοπρίβστιτσα. Έτσι το ταμείο, καρπός της γενναιοδωρίας και της συνείδησης ενός πολίτη, έπαψε να υπάρχει.

Μετάφραση: Σβέτλα Τόντοροβα

Διαδώστε

Ο Χατζή Νέντσο Παλαβέεφ - ένας από τους μεγάλους ευεργέτες της Κοπρίβστιτσα

Περισσότερα στην κατηγορία

Το Ψυχοσάββατο του Αρχαγγέλου Μιχαήλ τιμάμε τη μνήμη των νεκρών

Μετά το «ΟΧΙ» ακολούθησαν δύσκολα χρόνια για την Ελλάδα

Ανακαλύφθηκε πλήρως διατηρημένο άγαλμα του 2-3ου αιώνα στη Βάρνα