Την Μεγάλη Εβδομάδα, την εβδομάδα πριν την Ανάσταση του Χριστού τιμούμε τις τελευταίες ημέρες της επίγειας ζωής του Ιησού Χριστού και τα σεπτά πάθη του επί του Σταυρού. Τα πάθη του Χριστού καθορίζουν την ονομασία και ολόκληρης της εβδομάδας, η οποία λέγεται και Εβδομάδα των Παθών.

Τότε ο Σωτήρας του κόσμου σήκωσε τα βάσανα και τις αμαρτίες όλου του ανθρώπινου γένους. Σύμφωνα με τα λόγια του π. Μπογιάν Σαράεφ από τον ενοριακό ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην πόλη Κίρτζαλι, αυτό έχει σχέση με την μεγάλη του αποστολή, τη σωτηρία μας από την αμαρτία με το τίμιο αίμα του και την αποκατάσταση της ένωσης του ανθρώπου με τον Θεό. "Σύμφωνα με τους ειδικούς, δεν υπάρχει πιο φρυκτός θάνατος από τη σταύρωση", λέει ο ιερέας. "Γι’ αυτό κάποτε, στα χρόνια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας καταδίκαζαν σε σταύρωση μόνο τους μεγαλύτερους ληστές. Έκτοτε ο σταυρός αγιάστηκε με το τίμιο αίμα του Χριστού και από σύμβολο της αισχύνης μετατράπηκε σε σύμβολο της σωτηρίας του ανθρώπινου γένους".

Η Μεγάλη Εβδομάδα μας παρουσιάζει τα πάθη του Χριστού και γι’ αυτό οι ακολουθίες είναι φορτωμένες με έντονο συμβολισμό. Ρωτήσαμε τον π. Μπογιάν Σαράεφ, ποια είναι αυτά τα σημαντικά για μας, τους χριστιανούς, γεγονότα;

"Αυτή την εβδομάδα ο Χριστός παραδίδει στους μαθητές του και μέσω αυτών, σ’ εμάς το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας (της Θείας Κοινωνίας). Στο Μυστικό Δείπνο ευλόγησε τον άρτο και το μοίρασε στους αποστόλους με τα λόγια: "Λάβετε φάγετε τούτο εστί το Σώμα μου, το υπέρ υμών κλώμενον εις άφεσιν αμαρτιών". Κατόπιν ευλόγησε και το ποτήρι: "Πίετε εξ αυτού πάντες τούτο εστί το αίμα μου, το υπέρ υμών και πολλών εκχυνόμενον εις άφεσιν αμαρτιών". Γι’ αυτό οι χριστιανοί πάντοτε προσέρχονται στη Θεία Κοινωνία με πολλή ευλάβεια και σεβασμό και μετά από προηγούμενη νηστεία και εξομολόγηση. Αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί με το μυστήριο της Ευχαριστήριας κοινωνάμε με τον Χριστό όχι μόνο με το πνεύμα μας, αλλά και με το σώμα γινόμαστε μέλη του".

"Στη συνέχεια ένιψε τα πόδια των μαθητών του, δείχνοντάς τους έτσι ένα τέλειο παράδειγμα ταπείνωσης και αφιέρωσης στους ανθρώπους", συνεχίζει ο π. Σαράεφ. "Θέλει να μας δείξει σ’ όλους πώς και εμείς πρέπει να διακονούμε τους συνανθρώπους μας. Ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός ήταν τέλειος άνθρωπος και ως εκ τούτου είχε όλες τις αδυναμίες του ανθρώπινου σώματος, δηλαδή τα αδιάβλητα πάθη που λέμε. Γνώριζε πλήρως την ανθρώπινη φύση και ήξερε ότι σε μεγάλες δοκιμασίες, δυσκολίες και πόνους, δεν θα μπορούσε κανείς να αντέξει μέχρι τέλους. Προγνωρίζοντας τι θα γινόταν, ο Χριστός προσεύχεται στον Ουράνιο Πατέρα του αν είναι δυνατόν να τον απέλθει το "ποτήριον τούτον", του πάθους δηλαδή, αλλά ταπεινά συμπληρώνει: "Πλην ουχί το θέλημά μου, αλλά το σον ας γείνη". Προσεύχεται δηλαδή στον Θεό αν είναι δυνατόν να τον απέλθει αυτός ο βαρύς σταυρός που δύσκολα σηκώνεται από τη ανθρώπινη φύση του, ταυτόχρονα όμως κατανοεί την μεγάλη του αποστολή του Λυτρωτή του κόσμου και εκουσίως παραδίδεται στους εχθρούς του και πηγαίνει στη σταύρωση".

Τοιχογραφία του Μυστικού Δείπνου

Μερικές φορές, στενοχωρημένοι και απελπισμένοι από τις δοκιμασίες της ζωής μας, προσευχόμαστε να μας απέλθουν τα βάσανα. Ρωτήσαμε τον π. Μπογιάν: "Μήπως όμως είναι αυτά που μας κάνουν πιο δυνατούς και μας ανεβάζουν στον Θεό;"

"Βεβαίως. Τα βάσανα είναι σαν το πικρό φάρμακο για τον βαριά ασθενή άνθρωπο. Είναι σαν το σκαρπέλο και το σφυρί, με τα οποία ο γλύπτης χτυπάει την μαρμαρένια πλάκα και φτιάχνει ένα ωραιότατο άγαλμα. Με τον ίδιο τρόπο και ο Κύριος μας χτυπάει στις ψυχές μας. Με τις δοκιμασίες που περνάμε, τελειοποιούμαστε για να κτιστούμε ως ζωντανοί λίθοι στο πνευματικό οικοδόμημα, το οποίο κτίζει ο Θεός στον ουρανό. Αυτό πετυχαίνεται ακριβώς με τα βάσανα που καλλιεργούν τις ψυχές των ανθρώπων. Με τις ανέσεις και τις ευκολίες δεν καλλιεργούμαστε ηθικά. Άλλωστε ο Χριστός πολλές φορές επαναλαμβάνει ότι "ο Υιός του ανθρώπου ήρθε να ζητήσει και να σώσει το απολωλός". Λέει επίσης ότι οι υγιείς δεν χρειάζονται θεραπεία και γιατρό και ότι ήρθε να καλέσει τους αμαρτωλούς σε μετάνοια. Το μεγαλείο και η ουσία της διδασκαλίας του Χριστού είναι η συγχώρεση. Ό, τι αμαρτίες έχεις, άμα μετανοήσεις ειλικρινά και εκ βάθους ψυχής, ο Θεός σε συγχωράει και σε δέχεται πάλι στις πατρικές του αγκάλες. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι ο ευγνώμονας ληστής επί του σταυρού. Ακούγοντας την ειλικρινή εξομολόγησή του ο Χριστός τον παίρνει μαζί του στον παράδεισο".

Στην Ορθοδοξία μας η μέρα, κατά την οποία ο Χριστός καρφώθηκε στον σταυρό, η Μεγάλη Παρασκευή δηλαδή, πρέπει να τιμηθεί με αυστηρή νηστεία, ταπεινή προσευχή και μελέτη. Είναι ημέρα μετανοίας και τιμής προς την θυσία του Σωτήρα μας. Πρώτη φορά στην σύγχρονη ιστορία της Βουλγαρίας η μέρα αυτή κηρύχθηκε αργία. Έτσι οι πιστοί θα μπορούν άνετα να πάνε στην εκκλησία, να προσευχηθούν και να σκεφθούν λίγο τις πράξεις τους, να συναισθανθούν το μήνυμα των πράξεων του Χριστού, να εξομολογηθούν για να δεχθούν επάξια τον Κύριο στις καρδιές τους.

Παρακαλέσαμε τον π. Μπογιάν Σαράεφ να μας πει ποιο είναι το μήνυμα του στους πιστούς;
"Το γεγονός ότι το κράτος μας όρισε τη Μεγάλη Παρασκευή επίσημη αργία το τιμά. Βέβαια οι πιστοί θα περάσουν την ημέρα αυτή σε αυστηρή νηστεία, εγκράτεια και μελέτη για την σημασία των τιμίων παθών του Χριστού μας. Δυστυχώς, το μεγαλύτερο μέρος των συμπατριωτών μας θα περάσει την ημέρα αυτή τρώγοντας, πίνοντας, διασκεδάζοντας, χωρίς να σκεφθεί τον λυτρωτικό θάνατο του Σωτήρα. Θα ήθελα, πάντως, να απευθυνθώ σε κάθε ένα Βούλγαρο, άσχετα το αν πιστεύει ή όχι, να αφιερώσει λίγη ώρα και να πάει στην εκκλησία. Να ανάψει ένα κεράκι και να σκεφθεί λίγο ποια είναι η σημασία των δοκιμασιών και της θυσίας στη ζωή μας. Ας σκέφτεται όχι μόνο για την λύτρωση του Χριστού, αλλά γενικά για την θυσία. Η ιστορία του λαού μας, αλλά και η παγκόσμια γνωρίζει πολλά παραδείγματα αυτοθυσίας στο όνομα του ανθρώπου και των ιδανικών του". 

Μετάφραση: Αλεξέι Σταμπολώβ