6 Şubat 2023 tarihi saat 04.17'de Türkiye'nin Kahramanmaraş ve Elbistan ilçelerinde 7.7 ve 7.6 büyüklüğünde iki büyük deprem meydana geldi. Depremde 53 bin 537 kişi öldü, 107 bin 213 kişi de yaralandı.

BNR Türkçe Yayınlar ekibinden Sevda Dükkancı ve “Horizont” programından Mariya Petrova depremin birinci yılında dört gün boyunca deprem bölgesini gezdi, oradaki izlenimlerini dinleyicilere paylaşmak üzere derledi.

6 Şubat sonrasında hayatta kalan yaralılar, uvuz kaybedenler, yaşlılar, kimsesiz çocuklar ve depremin feci korkularını üzerinden atamaynlara özel psikolojik destek imkanları sağlandı.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı deprem bölgelerine Psikososyal Destek Merkezleri oluşturdu.

Tahammülsüzlük, öfke patlamaları ve gelecekle ilgli endişeler var

Psikolog Onur Aktaş ile röportajımızla olayın farklı ruhsal boyutları ve travmanın neticelerini konuştuk. Bilinen ve beklenilen sorunların yanında, yıkımın getirdiği başka problemlere de vurgu yaptı uzman: “Deprem sonrası travmalar var, boşanma vakaları var, ekonomik sıkıntılar var, yarının kaygısı ve gelecekle ilgili endişeler çok belirgin. Konteyner gibi dar alanda yaşamak ailede mahremiyet ve kendi alan eksikliğini getiriyor ve aile içi kavgalar da artıyor” şeklinde konuştu.

Tahammülsüzlük, umtsuzluk ve kaygı en göze çarpan sorunlardır, diyen Onur Aktaş, özellikle çocuklarla çalışmaktan çok mutlu. Bireysel ve toplu görüşmeler ypılıyor, Psikososyal destek merkezlerinde onları hayata atılmaya alıştırmak için uğraştıklarını vurguladı.

Hatay Eğitim Dairesi Başkanı Emine Aktaş da, depremin daha birinci haftası çocuklarla eğitime başladklarını ve amaçlarının: “Depremden çıkan bir çocuğa matematiği öğretmek değil, onları bir araya getirmek, onları bu korkudan uzaklaştırmak ve aynı kederi yaşamış yaşıtlarıyla toplanarak, onlara psikolojik destek vermiş olduk” diye anlattı.

Söyleşileri aşağıdaki ses linkinen dinleyebilirsiniz:  

Konteynerlerde devam eden yaşamlarda geçim kaygısı da sürüyor. Kadınlara ve gençlere yönelik meslek edindirme ve hobi kursları da yaygın.

Sepet örücülüğünden kuaförlüğe, aşhaptan gastronomiye, origamiden dikişe kadar dokuz farklı kursun yapıldığı bir konteyner sosyal merkezini ziyaret ettik.

Gülşen Yıldırım böylece hem psikolojik destek, hem de edindikleri meslekle internetten satış yaparak, ailenin geçimine katkı sağladıklarını söyledi.

“Sevdiklerimiz var, onlar için hayata sarılmak zorundayız” diyen Gülşen: “Biz ölümle yaşam arasındaki ince çizgiyi gördük. Yaşamın ne kadar güzel olduğunu, hayatın nasıl vazgeçilmez bir varoluş değeri olduğunu gördük ve ona sarıldık” dedi.

Meslek edindirme kursları da yaşama sarılma ve 21 metrelik konteyner hayatlarında bir umut olmaya devam ediyor.

“Yeni iş yerleri açmakta zorluklar var, iş gücü kalmadı, maliyetler yükseldi, deneyimli eleman bulmakta zorlanıyoruz” dedi deprem sonrası çöken bir oto tamir servisinin sahibi Ali Kocaali.

Mühendis olan genç, otomotiv sanayi uzmanı olmasına rağmen, iş yerleri kalmadığını ve tamirci olarak çalıştığını belirtiken, birçok kişinin çareyi göç etmekte bulduğunu söyledi. “Ablam ailesiyle Arabistan’a gitti. Birçok arkadaşım şehirden ayrıldı. Şimi burada kalanlardan herkes bir prefabrik ev hayaliyle yaşıyor. Ama maddi imkanlar kısıtlı” dedi.

Genç mühendis Ali Kocaali depremin verdiği dersi birkaç cümleyle özetledi: “Önceden herkes yatırımda bulunup, ev alıyordu, arsa alıyordu, ama depremde gördük ki beş dakikada herşey yerle bir oldu. Gördük ki o kadara gerek yok. Anladık ki insan iki katlı dublex evde de yaşayabiliyor, konteynerlerde de yaşayabiliyor. Herşeyin fazlası zarar derler ya... Bazı acılar aynıdır, bazı sevinçler aynıdır, önemli olan zamanın,anın kıymetini bilmek”