Bulgaristan’da gençler tarafından çevrenin korunması ve çevre dostu örgütlerin faaliyetlerine duyulan ilgi gittikçe artıyor. Onların büyük bir bölümü, kuşların dünyasını merak ederek amatör kuş bilimciliğine yöneliyor. Bu hobinin yaygınlığını ülkemizin sunduğu devasa biyoçeşitliliğe ve Avrupa’da rastlanan kuş türlerinin yüzde 70’ini gözlemleme imkanına bağlamak mümkündür.

Bulgaristan topraklarında rastlanan toplam 425 kuş türünden 26’sı tehlike altındadır. Yırtıcı kuşların sayısı ise 36.

Kuş bilimcisi ve Ulusal Nadir Rastlanan Kuş Türleri Komitesi üyesi Lyubomir Porfirov, radyomuza konuşurken Bulgaristan’ın doğal unsur çeşitliliği açısından İspanya ve Yunanistan’ın ardından Avrupa’da üçüncü sırada yer aldığını ileri sürdü. “Balkan Yarımadasında Kuşlar” kitabının yazarlarından biri ve “Botanica Life” Vakfı uzmanı olan Porfirov, bundan kısa süre önce vakıf tarafından gezi şeklinde düzenlenen bir ornitoloji kursundan döndü. Kurs sırasında yapılan incelemelerden alınan sonuçlar, dünya çapında en büyük olan kuş bilgisi portalı eBird’da yayınlandı.

"Kurs katılımcılarının çoğu kuşlara ilgi ve merak duyan kişilerdi. Yılın bu döneminde kuşların büyük bir bölümü geri döndüğü için göç ve yuva yapmaları sürecini gözlemleme fırsatını bulduk. Şumen ve Tırgovişte arasında yer alan mikro baraj ve balık çiftliği türünden 11 farklı alana gittik, Tırgovişte’de bulunan ve son derece ilginç kuş türlerinin yaşadığı “Borovo Oko” Parkını ziyaret ettik. Toplam 96 kuş türünü gözlemledik. Çoğunun fotoğraflarını çektik. Kurs katılımcıları, gittiğimiz yerlerden çok etkilendi, kuş çeşitlerini birbirinden ayırdetmeyi öğrendi” diyen ornitolog, en nadir rastlanan kuşların bazılarını gözlemlemeyi başardıklarını da anlattı.

"Birçok yırtıcı tür dahil olmak üzere Kırmızı Kitap’ta yer alan bazı türleri büyük ilgi ile izledik. Şu anda kuzeye, İskandinav ülkelerine doğru göçeden balık kartallarının göcünü seyrettik, Polonya ve Almanya yönünde hareket eden küçük bağıran kartalları izledik. Gözlem yaptığımız kuşlar arasında geri dönen yılan kartalları ve kara çaylaklar da vardı. Angut kuşu gözlemi çok ilginç oldu. Bu tür Bulgaristan Kırmızı Kitabında yer alırken biz su havzalarından birinde bir araya gelen 20’den çok kuşu izleme fırsatını bulduk. Az rastlanan kuşlardan Şumen bölgesinde kılıçgaga kuşu ve bazı yağmur kuşu türlerini gördük. Kursiyerler için 16-20’şer kuştan oluşan sürüler halinde göçeden kara leylekler en ilginç oldu. Yağışlar başlayınca göç hareketine ara veren kuşlar, dinlenmelerine elverişli olan rahat yerlere kondular.”

Kuş bilimi meraklıları söğüt serçesine rastlamaktan son derece memnun oldu. Bu türün yavrularını düşmandan korumak üzere yuvalarını ak leyleklerin büyükçe yuvaları içinde yapması ilginçtir.

Lyubomir Porfirov, çevre dotu inisyatifler sayesinde yok olduğu ilan edilen veya Kırmızı Kitap’ta yer alan bazı kuş türlerinin bugün itibari ile neslini sürdürmekte olduğunu söyledi. Bunlardan biri olan kara akbaba, 3 yıldır yaban doğada üremektedir. Küçük kerkenez popülasyonu da tamamen yenilenmiş durumdadır.

Kuş bilimcisi, ülkemizdeki gençlerin mesleği ne olursa olsun doğaya karşı hassasiyet ve büyük ilgi gösterdiklerini ileri sürdü.

" 40 yıldır kuşlar ve doğanın korunması alanında çalışıyorum ve son 7-10 yılda sosyal medya üzerinden bu konulara duyulan ilginin hızla arttığını söyleyebilirim. Örneğin facebook’ta sadece Bulgaristan’daki kuşlara özel 4 sosyal grup varken bazılarının üye sayısı 30 binin üzerindedir. Kuşlarla ilgilenen bu kişiler, yaşadıkları veya ziyaret ettikleri yerlerde belirli bir kuş türünü tespit etmeye heveslidir. Bir kuşun türünü bilemeyince de facebook grubuna danışarak aradıkları bilgiyi alıyorlar. Bulgaristan’da kuş meraklılarının 50 bin kişilik bir topluluk oluşturduklarını söylemek mümkün.”

Söyleşi  : Desislava Shapkarova

Çeviri  : Tanya Blagova