Develer, şimdiki Topolovgrad (zamanında Kavaklı)’a Neuilly Antlaşması’ndan sonra Akdeniz ve Doğu Trakya’da yerlerinden göç etmek zorunda kalan Bulgarlara beraber gelmiştir.
Böylece, 1923-1925 yıllarında deve yetiştiriciliği Doğu Bulgaristan’da çok gelişerek karlı bir geçim kaynağına dönüşüyor.
Bu dönemde 1000’in üzerinde deve ülkenin bu bölgesinde özgürce yaşıyordu, ancak en fazla deve Topolovgrad bölgesinde vardı.
Yerli deve yetiştiricileri, şimdiki nakliye şirketleri gibi çalışır, kervanları ise Sakar balkan ve Doğu Rodoplar’ın en ücra yerlerine bile çeşitli mal satarmış.20. yüzyılın 30’lı yıllarında Bulgaristan’da kamyonet ve otobüs taşımacılığı henüz başlıyor, ancak devenin önceliği yol olmayan yerlere de ulaşabiliyor olmasıdır.
Topolovgrad’daki Belediye Tarih Müzesi Müdürü Veselin Kılvaçev, “Böylece zor koşullara dayanıklı olan deve, bütün Güneydoğu Bulgaristan’da ekmek, odun kömürü, tuz taşımak için kullanılırdı” dedi.
Veselin Kılvaçev, devenin aktif olarak Topolovgrad’daki “Sveta Bogoroditsa” kilisesi, “Halite” ve başka yapıtların inşaatında çalıştırıldığını sözlerine ekledi.
“Sağlıklı, güçlü bir deve ortalama 300-400 kilogram yük taşıyabilirmiş ve o sebeple de kum, taş, çimento gibi inşaat malzemelerini develerle taşırlarmış. Develer, nadir de olsa toprağı sürmek için de kullanılırmış. Devenin her şeyi faydalı olduğu bilinir. O kadar ki deve gübresi bile yerli tütün üreticileri ve çiftçiler tarafından çok aranan bir malzemeymiş. Deve yünü için ise insanlar arasında “Evinden deve yününden dokunmuş çulun, (battaniyen) varsa, soba aramana hiç gerek yok” derlermiş. Deve yünü o kadar sıcak tutuyor yani. Deve yününden battaniyeler, çergeler, kıyafetler ve başka ürünler dokunurmuş.
1934 yılında Topolovgrad’da 300’ün üstünde deve yetiştiriliyormuş. Fakat İkinci Dünya Harbi arifesinde yol inşaatları başlıyor, makineler giderek hayvanların yerini alıyor ve insanlar ulaşım için hayvanları daha az kullanır olmaya başlıyor.
Deve sahipleri sadık dostları hayvanlarını satıyor. En son yük taşımacılığı için Macarovo bölgesinde 40 devenin kullanıldığı biliniyor. Ancak 1974 yılında develerin sahibi onları Haskovo’da bir kasaba sattığı rivayet edilir.
“Fakat, iş bitince atraksiyonlar başlar” diye şakalaşıyor Veselin Kılvaçev. Topolovgrad’daki develer, 1960 yılında çekimi yapılan “Hitır Petır” sinema oyunu çekimleri için kiralandığı ardından turizm endüstrisinde de kullanıldıklarını biliniyor, dedi ve şöyle devam etti Veselin Kılvaçev:
“Son deveciler olan Krıstyo Karpezanov ve Dimitır Gadakov, Karadeniz tatil beldelerine gidiyor ve develer resmen birer “artist” oluyor.
Topolovgrad devecileri, her yıl Nesebır, Sozopol ve Sveti Vlas’ta develerini gezdiriyor, tatilcilere deve üstünde gezi veya fotoğraf çekinme imkanı teklif ediyorlar. Fakat Dimitır Gadakov, 1980 yılında aniden develerini Küstendil’deki hayvanat bahçesine satıyor ve bununla da Topolovgrad’daki develer masalı son buluyor.”
Fotoğraflar: Topolovgrad’daki Belediye Tarih Müzesi
Çeviri: Özlem Tefikova
Primorsko, Bulgaristan’ın Karadeniz kıyısında en sevilen ve en çok ziyaret edilen tatil beldelerinden biridir. Buradaki koylar yazın başından sonbaharın sonlarına kadar güneşlenmek için idealdir. Plajlarındaki ince kum ve denizin sığ olmasından dolayı..
Şirin dilimiz Türkçedeki bir yere birlikte yerleşmek ve birlikte yaşamak anlamlarına gelen konmak ve konuşmak kelimelerinden türeyen komşu kelimesi, çok önemli bir sosyal yapıyı ifade eden komşuluk kelimesinin de temelinde yatmaktadır. Arapçada bu keilmenin..
Dualarıyla insanların ruhlarını kurtaran Hz. Meryem’i Gerçek Yaşamın Annesi olarak adlandırıyorlar. O, Yaratıcı’dan sonra herkesin ona yöneldiği en sevilen ve en yüceltilendir. Hristiyanlar, 15 Ağustos’ta Meryem’in Göğe alınışı (yükselişi) yortusunu..
En önemli sabit sonbahar Hristiyan bayramlarından biri Baş Melek Mikail ve büyük melekler Cebrail, Rafael (İsrafil) Uriel, Salatiel, Yehudiel ve..
Vedat Ahmet bu hafta "Cuma öğleden sonra" programında "Yetimlere Destek Haftasını" tanıttı, yetimlere verilecek yardımın, yetim çocukların eğitimine..