Günün Programı
Yazı Boyutu
Bulgaristan Ulusal Radyosu © 2024 Tüm hakları saklıdır

Oruç tutmak

Cuma öğleden sonra

Sofya Banya Başı camii
Photo: BGNES

Dilimizdeki oruç kelimesi, Farsçada gün anlamına gelen “rûz” sözünden türemiş  “rûze” sözünden gelir. Farsça da oruç tutana “rûze-dâr” derler, bu da oruç tutan demek. Bu ifade dilimize de geçmiş ki, şair Necati Bey onu bir beytine ne güzel nakşetmiş:

Rûzedâr olanlara zülfün salâ-yı şâm eder

Ehl-i şevk ile hilâl ebrûların bayram eder.

Ey sevgilim! Oruç tutanlar, senin saçının siyah zülfünü görmekle akşam namazı, yani iftar vaktinin geldiğini anlar; senin özlemini çekenler hilâl misali kaşlarını görünce de Şevval ayının gelişini gösteren hilâli görmüş gibi bayram ederler.

Bu ve benzeri ifadelerden “oruç tutmak” ifadesinin Farsçadan geldiğini anlıyoruz. Ancak oraya da Arapçadan geçtiği anlaşılıyor, zira orucun Arapçadaki karşılığı olan “savm” uzak durmak, kendini tutmak anlamına gelir. Hatta oruç tutmaya başladığımız vakte Arapçadan dilimize geçen ve yine tutmak anlamına gelen “imsak” sözünü kullanırız. Sadece kelimelerin lafzî anlamından hareketle orucun kendini tutma, alıkoyma anlamı taşıdığı anlaşılır.

İslâmî bir kavram olarak oruç tutmak, sabahın erken saatleri olan imsak vaktinden güneşin batışına kadar gün boyu kendimizi yeme, içme ve cinsel temastan korumak, alıkoymak, nefsimizi tutmaktır. Ancak fıkh-ı zâhir, yani dış şartlar açısından bu yeterli olmakla birlikte fıkh-ı bâtın, yani iç kurallara göre bu kadarı yetmez. Zira orucun bir hedefi vardır, o da insanı erdemli, sorumlu ve takva sahibi yapmaktır. Bunun için bütün organlara oruç tutturmak gerekir, zira bu yapılmazsa Peygamberimizin ifadesiyle “sadece aç ve susuz kalmış” oluruz.

Tam anlamıyla oruç tutmak için dilimizi tutmak da çok önemlidir. Eskiler oruçluyken “ağzım kapalı” derlerdi. Lisanımızda “Ramazan ayında ağzı mühürlemek” diye bir tabir de var, oruçlu kişi için “mühür-dehân”, ağzı mühürlü ifadesi de kullanılır. Yani oruçlu bir şey yemez ve içmezken, aynı zamanda ağzından olumsuz şeyler de çıkmaz. Yani oruçlu kişi ağzını mühürleyerek yalan, iftira, dedikodu, gıybet, hakaret gibi gönül kırıcı, kul hakkını ihlâl edici sözlü davranışlardan kendisini tutar. Hatta yanlış bir şey söylerim diye bazen konuşmaz.  Bunun için Allah’a yakın olma gayreti içerisinde olan kişiler her zaman kıllet-i taâm, kıllet-i kelâm, kellet-i menâm yani az yemek, az söz ve az uyku ilkesine uymuş ve böylece kalplerini arıtarak ruhlarını yüceltirler. Biz de onların yolundan giderek orucu öyle tutalım ki, bize kazandıracaklarını kaçırmayalım.

Selâm ve afiyetle...




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Kategorideki diğer yazılar

Cuma öğleden sonra

Cuma öğleden sonra dini konulardaki sohbetimizde Vedat Ahmet ile birliktesiniz.

Eklenme 27.09.2024 14:05
Bulgaristan'ın bağımsızlığının ilan edildiği Veliko Tırnovo'daki Tsarevets Tepesi'nde bulunan anıt levha

1908’de ülkemiz tam özgürlüğe kavuştu

1908 yılının 22 Eylül tarihinde Bulgaristan’ın bağımsızlığı ilan edildi. Bulgaristan’ın tarihinde tek başına gerçekleştirilen en cüretkâr eylem olan Doğu Rumeli ile Bulgaristan Prensliği’nin Birleşmesi’nden otuz yıl sonra Bulgarlar bir kez..

Eklenme 22.09.2024 05:15

Sofya’da düzenlenen festival İmparator II. Konstantius dönemini yeniden canlandırıyor

21 ve 22 Eylül tarihlerinde Sofya’nın konukları ve sakinleri   Büyük Konstantin’in oğullarından biri olan II. Konstantius’un hükümdarlık sürdüğü dönemin tarihi dokusunu yansıtan bir etkinliğe katılabilir. Geç antik çağının yeniden canlandırıldığı..

Eklenme 21.09.2024 07:35