Doğayı, ekstrem sporu ve ilham verici hikayeleri sevenler 3-5 Aralık tarihleri arasında 14. “Çevreyi koruma yönündeki zorluklara meydan okuma”(Dni na predizvikatelstvata) festivalinde yine bir araya geldi. Sofya’yı saran sisli havaya rağmen Mimarlık, İnşaat ve Jeodezi Üniversitesi’ninönü güler yüzlü, doğayı koruma için yeni fikirler taşıyan gençlerle doldu. Bu yıl forumda küresel suyu koruma sorunu ve Bulgaristan’daki gençlerin Karadeniz’deki kirliliğe karşı mücadele çabaları ziyaretçilerin ilgisini çekiyor.

Bu gençler arasında İliyana Stoilova da yer alıyor. Eski rüzgar sörfü yarışçısı İliyana Stoilova Eylül ayında Yoan Kolev ile beraber üç günde Karadeniz’in en kuzey noktası Durankulak’tan en güney nokta Rezovo’ya 300 kilometrelik mesafeyi rüzgar sörfü yaparak geçtiler.

WİND2WİN adını taşıyan bu meydan okuma halkın dikkatini Karadeniz’in kirlilik ve plastik atıklar sorununa çekmeyi hedefleyen ilk aşamaydı.

“Karadeniz’i bir kıyıdan diğer kıyıya geçme fikri çok eski. Karadeniz ile ilgili bir problemi göstermek istedik. Plastik atıklar ise en belirgin problemlerden. Bu yüzden esktrem spor ile denizin bize değerli bir kaynak olduğunu göstermek istedik. Plastik sadece deniz canlılarının hayatını tehlikeye atmakla kalmıyor, uzun vadede biz insanlara da zararlı. Bana göre bu sorun bizim düşüncemizle ve sözlüğümüzden çıkarmamız gereken “tek seferlik kullanım” ile ilgili. Ardından ne olacağını düşünmeden tüketip atıyoruz. Bunun insanın iç dünyası ile de bağlantısı var. İnsan doğanın değerini bilmeli. Bu tüketim algısı ayrıca insanların ilişkilerine de yansıyor. Gerçek bir bağ kurulmuyor, tek seferlik bir “iletişim” gerçekleşiyor. İstikrar eksikliği var.”

Bulgaristan Bilimler Akademisi ve Sozopol Deniz Ekolojisi Laboratuvarı’nın 2017 yılında gerçekleştirdiği araştırmanın sonuçları endişe verici. Bu veriler Karadeniz’in Burgaz ve Kaliakra arasındaki bölgenin çok kirli olduğunu gösteriyor. Bu atıklar başlıca endüstriyel polimer, plastik şişe, plastik poşetler, balıkçı ağı parçaları, paket ve çuvallardan oluşuyor. Dünya çapındaki istatistikler daha da endişe verici.

BM Genel Kurulu Başkanı Maria Fernanda Espinosa bugünlerde her yıl “plastik atıkların yüzde 80’inin okyanuslara düşüyor. Bu da 8 ile 12 ton arasında atıktan bahsediyoruz, 2050 yılına kadar denizlerde balıktan çok plastik olacak. Mikro plastik atıklar artık tuz ve suda bulunuyor ve dünyada her bir insan da bunu bedeninde taşıyor” diye uyardı.

İliyana “Doğal kaynakları kullanmak ve kirletici maddelere dönüştürmek, çağımızın en büyük sorunlarından biridir. Doğada her şey oluşuyor ve çözünüyor, biz ise çözünme özelliği olmayan plastik üretiyoruz.” diye vurguluyor.Yine de plastik ürünlerin kullanımı üretime ve dağıtıma bağlıdır. AB’nin, pipet, kulak çubuğu, poşet gibi tek kullanımlık ürünlerin sınırlandırması da bu yönde.

Fotoğraflar: Darina Grigorova ve arşiv

Çeviri: Özlem Tefikova

* Surfrider Foundation Europe, Sofya okyanusları ve denizleri korumak için çaba yürüten bir Avrupa vakfıdır. Vakıf, eğitim programları, çeşitli spor, plajları temizleme etkinlikleri düzenleyerek insanların su kaynaklarının sürdürülebilir kullanımına yönelik düşüncelerini değiştirmeye çalışmaktadır.