Günün Programı
Yazı Boyutu
Bulgaristan Ulusal Radyosu © 2025 Tüm hakları saklıdır

Halk takvimi Enövden gösteriyor - güneş kışa doğru yol alırken bitkiler şifa saçıyor

БНР Новини
Photo: BGNES
Ortodoks Kilise Aziz Vaftizci Yahya’nın doğumunu kutladığıdı 24 Haziran günü, halk takvimine göre Enövden kutlanıyor. Halkın inancına göre bu günde güneş kış mevsiminden yaza doğru yaptığı yolculuğun uç noktasına gelmiş bulunuyor. Şimdi geri dönmek üzere yola koyulması gereken güneş önce biraz durup dinlenecek, suda yıkanacak ve ancak seneye tekrar göreceği yerlerle vedalaşacak. Enövden bayramında yıkanıp gençleşen güneş, sabah çok erken doğup sevinçten oynuyor. İnsanın bu oyunu görmesi gerekiyor, bu gizemli saatte güneşin de insanı görmesi iyi olduğu söyleniyor halk arasında.

Снимка

Bilindiği üzere halk takviminde Enövden bayramının kutlandığı bu günde suyun ve bitkilerin özel gücü vardır. Güneş, içinde yıkandığı suyu şifalı kılıp insanlara göndermiştir. Bu günde kurumuş kaynaklardan bile suyun çıktığı söyleniyor. Gün doğmadan önce toplanan şifalı otların ise her derde derman olduğuna inanılıyor. Halkın bilincinde dünyada 77 buçuk hastalık var. Bitkiciler, 77 hastalığın hangi şifalı otlarla tedavi edileceğini biliyorlar, fakat yarım olan hastalığın ve adının ne olduğu bilinmiyor. Dolayısıyla 77 tür şifalı bitki toplandıktan sonra bitkici, gözlerini kapatarak rastgele tuttuğu otun üst kısmını koparıyor. Kapalı gözlerle koparılan bitkinin bilinmeyen hastalığın ilacı olduğuna inanılıyor. Bu 77 buçuk bitki demet haline getirilerek yıl boyunca hem insanların hem hayvanların tedavisi için kullanılıyor.

Bu günde sadece bitkiciler değil, genç kızlar ve gelinler, hatta daha yaşlı karılar bile ot toplamaya çıkar. Ülkenin bütün bölgelerinde bu güne has şarkılar var. Şarkılarda Enövden gününde gelenek üzerine yapılan işler – bitki toplama işi, çelenk örme ve demet yapma işi anlatılır.

Снимка

XX. yüzyılın başına kadar Enöva Bulya (Enö’nun gelini) göreneği vardı. Gelin olacak kızın anne ve babasının son çocuğu olması, anne ve babasının hayatta olmaları ve başka evlilik yapmamış olmaları şarttı. Seçildikten sonra aynen gelin gibi giyinip süslenen kızın yere basmamasına dikkat ediliyordu. Kızın yere basması hayra alamet değildi yani. Dolayısıyla kız omuzda veya kucakta taşınarak bütün köy dolaşılıyordı. Her evin, pınar ve çeşmenin önünde duruluyordu, şarkılar söylenip oyunlar oynanıyordu sonra hep birlikte nehire, tarlalara, bağlara doğru devam ediliyordu. Sonunda kızlar çıktıkları eve dönüyordu. Onların gelini taşıyarak dolaşmakla çizdikleri bu sembolik döngünün köyü kötülüklerden koruduğu, bereket ve refah getirdiği sanılıyordu.

Снимка

Göreneğin devamında ise aşk ve evlilik falı vardı. Kızlar, çiçek demetlerini su dolu yeni bir kaba koyuyordu. Enö’nun gelini rolüne giren kız çiçek demeti çıkarmadan kızlar farklı nakaratlar söylüyordu. “Arı sürüsü” nakaratı söylenince sudan onun çiçek demeti çıkarılan kız, arıcı ile evlenecekmiş, Enövden falına göre. “Dükkan” nakaratından sonra çiçeği sudan çıkarılan kızıın ise ticaret yapan biri ile evlenmesi muhtemel imiş.

Enövden bayramında ayrıca insanın gölgesine göre de falına bakılırmış. Yüksek yerlerde ateş yakılırmış. Baharın müjdecisi olan guguk kuşunun ise Enövden gününden sonra susarmış, çünkü bu günde yaz bu topraklardan ayrılırmış. Bazı bölgelerde ise bayramın arifesinde yeni yakılan ateşten köyün bütün ocaklarında ateş yakılırmış.


Fotoğraflar: BGNES

Çeviri:Tanya Blagova




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Kategorideki diğer yazılar

Lazarovden ve genç kızların “çiçek açmasının” sembolü lazaruvane geleneği

Lazarovden (Lazar günü) Ortodoks Bulgarları tarafından Palmiye bayramından önceki Cumartesi günü kutlanmaktadır. Bu günde genç kızların evlilik çağına gelmelerini simgeleyen “lazaruvane” geleneğiyerine getiriliyor. Lazarki olarak adlandırılan 16 yaş..

Eklenme 12.04.2025 04:10
BNR Halk Müziği Orkestrası

“Gayda Melodileri”

Bulgaristan Ulusal Radyosu BNR Halk Müziği Orkestrası’nın renkli projesi ve belki de bu topluluğun en çok beklenen ve en çok ilgi gören formatı olan “ Balkanlar ’ ın Ritmi ” onuncu yıl dönümünü görkemli konserle kutlayacak ...

Eklenme 07.04.2025 08:30

Todorovden halk bayramında gözler yaza çevrilir

Ete Veda Pazarı’ndan sonra gelen Cumartesi günü Aziz Theodoros yortusunda kutlanan halk bayramı Todorovden bu yıl 8 Mart tarihine denk geliyor. Halk inançlarında Aziz Theodoros, doğanın yeni hayata uyanmasında önemli rol alır . Rivayete göre..

Eklenme 08.03.2025 06:05