Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Pijet probiotike dhe menuja kozmike - Shkencëtarët bullgarë zhvillojnë me sukses ushqimet e së ardhmes

Instituti i Kriobiologjisë dhe Teknologjisë Ushqimore mban partneritete aktive dhe të suksesshme me sektorin privat në vendin tonë

Foto: ikht.bg

Në vitin 1979, Bullgaria u bë vendi i tretë në botë, pas Bashkimit Sovjetik dhe SHBA-së, që krijon ushqime kozmike. "Ne kishim gjithçka në dispozicion - fruta, perime, supa dhe të gjitha llojet e shijshme. Një person atje lart nuk e ndjen se është i ndarë nga Toka dhe mund të them që produktet tona janë shumë të shijshme" - kujton në një intervistë të tij kozmonauti i parë bullgar Georgi Ivanov. 

Sot, Instituti Bullgar i Kriobiologjisë dhe Teknologjive Ushqimore vazhdon zhvillimin e ushqimit të përshtatshëm për konsum në hapësirë. Ndërmarrje të ndryshme private po shfaqin interes për aktivitetet e tij, me gjithë fjalët e drejtoreshës së saj, Prof. Dr. Ilijana Naçeva, se shteti ka abdikuar plotësisht nga mbështetja për këtë lloj kërkimi:

Prof. dr. Ilijana Naçeva

“Për gëzimin tonë, ka kompani private që duan shumë të investojnë dhe të ringjallin atë për të cilën njihet Bullgaria, sepse përveç traditave kemi zhvilluar shumë produkte, por kërkohet një investim serioz.


Një tjetër zhvillim, këtë herë për pijet hapësinore, po pret gjithashtu realizimin e tij, pasi të zbardhen formalitetet burokratike. Pavarësisht interesimit të kompanive të huaja për produktin, për prodhimin u zgjodh një kompani bullgare - kuptojmë nga drejtoresha e Institutit të Kriobiologjisë dhe Teknologjisë Ushqimore.

“Këto janë pije të fermentuara probiotike që janë përgatitur për kushtet specifike të një fluturimi në hapësirë dhe shpresojmë që projekti të miratohet nga Agjencia Evropiane e Hapësirës – thekson Dr. Prof. Naçeva. – Tashmë kemi një kompani që i prodhon ato. Deri më tani ishim kufizuar, por tashmë ka një mundësi që ajo që zhvillojmë ta prodhojmë dhe të dalë në treg.”


Përveç ushqimeve hapësinore, Instituti krijon edhe ushqime të përshtatshme për atletët, alpinistët dhe anëtarët e ekspeditave të Antarktidës.

“Të gjitha këto produkte janë krijuar mbi parimin e tharjes së sublimimit. Unë e kam shpjeguar shumë herë se liofilizimi kryhet në bazë të një parimi në fizikë që quhet sublimim, në të cilin substanca nga një gjendje e ngurtë kalon në një gjendje të gaztë pa kaluar përmes një faze të ndërmjetme të lëngët. Procesi kryhet në temperaturë dhe presion të ulët dhe aplikimit të vakumit - shpjegon Ilijana Naçeva - Produktet e liofilizuara që rezultojnë kanë një strukturë dhe konsistencë shumë të lehtë, përmbajnë një sasi shumë të vogël lagështie, rreth 2% - ruhen substancat e tyre ushqyese dhe biologjikisht aktive, si dhe substancat e tyre aromatike biologjikisht aktive.


Një pyetje shumë e rëndësishme për produktet që prodhohen me një metodë të tillë është se në çfarë paketimi do të arrijnë klientët e tyre të mundshëm?

"Ushqimet e liofilizuara kanë një përmbajtje të ulët lagështie - nga 2 deri në 5%, e cila shpërndahet në mënyrë të barabartë në të gjithë vëllimin e tyre dhe kjo i lejon ato të ruhen për një kohë të gjatë. Pra, ambalazhi kryesor që ne përdorim është një film poliamide alumini me tre shtresa polietileni. Në këtë mënyrë, drita dhe lagështia nuk arrijnë te produktet dhe ato mund të zgjasin në mënyrë të sigurt nga 5 deri në 10 vjet pa qenë nevoja të ruhen në frigorifer”, thotë Dr. Prof. Ilijana Naçeva.

Foto: ikht.bg, agriacad.bg, arkiv personal

Përgatiti në shqip dhe publikoi: Vesella Mançeva



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Programi arsimor "Tregimet e pathëna të bullgarëve" me mbështetje të madhe brenda dhe jashtë vendit

Bullgarë nga 18 vende, 34 shkolla jashtë dhe 8 pedagogë bullgarë nga universitetet jashtë vendit janë pjesëmarrës në vitin e parë të Programit Kombëtar "Tregimet e pathëna të bullgarëve", i cili kërkon fakte pak të njohura për bullgarët e denjë apo ngjarje..

botuar më 24-11-12 5.26.MD

Për herë të parë që nga viti 1985, në vendin tonë ka një rënie pothuajse zero të popullsisë

Nga raporti i Këshillit të Ministrave për zbatimin е "Strategjisë Kombëtare të Përditësuar për Zhvillimin Demografik të Popullsisë në Republikën e Bullgarisë" në vitin 2023 del qartë se për herë të parë në 38 vjet në Bullgari raporti ndërmjet rritjes..

botuar më 24-11-12 7.05.PD

Grafitet në Bllagoevgrad kujtojnë historinë tonë 20-vjeçare në NATO

Pak ditë më parë në Bllagoevgrad u pikturua një grafiti-mural shumëngjyrësh i krijuar në lidhje me 20-vjetorin e anëtarësimit të vendit tonë në NATO. Vepra e artit të rrugës u realizua me mbështetjen e Ministrisë së Punëve të Jashtme të Bullgarisë,..

botuar më 24-11-10 5.45.PD