Pasi u bë e ditur në fillim të marsit se Radio-Televizioni Publik Australian (SBS) po përgatitej të mbyllte programin e tij në bullgarisht, bashkatdhetarët tanë përtej oqeanit nuk pushuan së kërkuari mënyra për ta parandaluar këtë. Deri më tani, shumë persona nënshkruan peticionin e organizuar nga shoqatat lokale bullgare.
Diaspora bullgare është e bashkuar, si kurrë më parë, në betejën e saj për shpëtimin e programit në gjuhën bullgare. Një sërë letrash u dërguan mediave dhe institucioneve që merren me diversitetin gjuhësor dhe kulturor në Australi. “Deri më tani nuk kemi një përgjigje pozitive, por nuk jemi dorëzuar”, thotë Filli Ladgman, drejtoreshë ekzekutive e seksionit bullgar të SBS dhe shton:
“Përveç përpjekjes për të tërhequr vëmendjen e bordit të SBS, ne duam gjithashtu të kontaktojmë me anëtarë të ndryshëm të parlamentit në nivel federal dhe shtetëror për të bërë të qartë se një komunitet i vogël në Australi është jashtëzakonisht i prekur nga një veprim i tillë. Bëhet fjalë për mbylljen e një programi që ekziston prej 46 vitesh në eterin australian me të cilin komuniteti bullgar jo vetëm që është mësuar, por edhe ka nevojë për të. Sepse ky program është objekt i vetëdijes kombëtare dhe i faktit që gjuha bullgare duhet ta ekzistojë ndër të gjitha gjuhët e tjera në Australi.”
Sipas të dhënave zyrtare, në Australi rreth 2800 janë banorë bullgarishtfolës. Udhëheqja e radios SBS mendon se audienca bullgare në kontinent është shumë e vogël dhe nuk i plotëson kriteret për të pasur një program gjuhësor për të. Për më tepër, komuniteti është i integruar mirë, me njohuri të mira të gjuhës angleze, të ardhura të larta dhe një numër të vogël dëgjuesish të moshuar.
Sidoqoftë, kjo nuk mund të jetë një arsye e vlefshme për të privuar kaq shumë njerëz nga aksesi ndaj informacionit në gjuhën e tyre amtare, është kategorike Sonya Arabadzhieva, drejtuese e grupit folklorik “Bulgarë” në Melburn:
“Kur më 1 mars erdhi lajmi tronditës se programi ynë në bullgarisht u kërcënua me pezullim, ne filluam të telefononim njëri-tjetrin dhe të kërkonim një mënyrë - çfarë të bëjmë, me çfarë të ndihmojmë dhe si të mbrohemi. Sepse sapo zëri bullgar të shuhet në Australi, aq larg atdheut, do ta ketë shumë të vështirë të fillojë të flasë sërish. Dhe ne të gjithë ndihemi përgjegjës si bullgarë për të mbrojtur interesat tona kombëtare. Nëse gjuha humbet, minohen themelet e kulturës, traditave, folklorit dhe gjithçkaje. Pra, reagimi ynë i parë ishte, “Duhet të shkruajmë një letër zyrtare për t’ia dërguar udhëheqjes së Radios SBS”, tha Sonia Arabadzhieva.
Ruajtja e programit javor njëorësh në bullgarisht u kthye në një kauzë për bashkatdhetarët tanë në Australi. Është shumë e rëndësishme, veçanërisht për brezin e bullgarëve më të moshuar në vend, të cilët nuk flasin mirë anglisht, si dhe për të sapoardhurit që kanë nevojë për informacion për t’u vendosur, pohon Sonia Arabadzhieva.
Programi i gjuhës bullgare pritet të pezullohet nga 1 maji i këtij viti. Pesë gjuhët e mbetura që nuk plotësojnë kriteret e Radios SBS janë shqipja, finlandishtja, rumune, sllovake dhe sllovene.
Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova
Foto: BTA, arkiv personal
Nga raporti i Këshillit të Ministrave për zbatimin е "Strategjisë Kombëtare të Përditësuar për Zhvillimin Demografik të Popullsisë në Republikën e Bullgarisë" në vitin 2023 del qartë se për herë të parë në 38 vjet në Bullgari raporti ndërmjet rritjes..
Pak ditë më parë në Bllagoevgrad u pikturua një grafiti-mural shumëngjyrësh i krijuar në lidhje me 20-vjetorin e anëtarësimit të vendit tonë në NATO. Vepra e artit të rrugës u realizua me mbështetjen e Ministrisë së Punëve të Jashtme të Bullgarisë,..
Takime me autorë, botues dhe përkthyes të librave ortodoksë të viteve të fundit ofron programi i Javës së Librit Ortodoks. Ajo mbahet në kishën “Shën Prokopij i Varnës”, me takime çdo mbrëmje në orën 17.00. Një vëmendje e veçantë i kushtohet..