Shkolla bullgare e fundjavës "Asen dhe Ilija Pejkovi" në Romë dhe studentët e Akademisë Kombëtare të Arteve të Teatrit dhe Filmit në Sofje po punojnë për një projekt të ri të përbashkët - një film dokumentar për tre luftëtarët për pavarësi kombëtare, katolikët bullgarë Petër Parçeviç, Filip Stanisllavov dhe Petër Bakshev. “Qyteti i përjetshëm është një vend ku ruhet historia dhe mund ta prekni me duar, prandaj ne xhirojmë në vendet fizike, që kanë lidhje me katolikët bullgarë – kolegjet papnore, ku ata studionin, vendi ku është varrosur Petër Parçeviç, dmth. gjithçka që ekziston fizikisht në Romë” – shpjegoi për Radio Bullgarinë Veneta Nenkova, themeluese e Shkollës Bullgare në Romë dhe kryetare e shoqatës kulturore “Paraleli 43” në kryeqytetin italian. Në xhirimet e filmit janë të përfshirë studentët Bllagica Stoimenova, Zdravko Mençev, Petja Sergieva dhe Georgi Momçillov.

“Në film merr pjesë prof. Krasimir Stançev, një nga studiuesit më të mëdhenj të katolikëve bullgarë në Itali. Ai punon prej vitesh në arkivat e Vatikanit. Së shpejti do të botohet vepra e tij 30-vjeçare kushtuar bullgarëve që kanë studiuar në kolegjet papale në Romë, Assisi dhe Loretto, dhe që kanë punuar aktivisht në shekullin e 17-të në territorin e Bullgarisë dhe jo vetëm, na tha Veneta Nenkova.

Petër Parçeviç është diplomati i parë i Bullgarisë. Libri i parë i shtypur në gjuhën e re bullgare në Romë në 1651 ka qenë vepër e Filip Stanisllavov, ndërsa Petër Bogdan Bakshev ka shkruar një histori të Bullgarisë afërsisht 120 vjet përpara "Historisë Sllavo-Bullgare" nga Paisij Hilendarski. “Të gjitha këto informata i gjejmë në arkivat e Vatikanit. Shkolla jonë prej vitesh merret me restaurimin e historisë bullgare, përmes arkivave të Vatikanit, për aq sa është e mundur, duke blerë faqe, për shembull, nga gazeta papnore”, tha Nenkova, cituar nga Agjencia Telegrafike Bullgare (BTA). Sa për për projektin e ri që po punojnë, ajo shtoi:

“Kemi vite që punojmë me studentë nga Akademia Kombëtare e Arteve të Teatrit dhe Filmit në kuadër të programit Erasmus + dhe këtë vit vendosëm të xhirojmë një film për Petër Parçeviç, Filip Stanisllavov dhe Petër Bakshev, sepse në vitin 2024 do të bëhen 350 vjet nga vdekja e të treve. " Jeta e Petër Parçeviçit ka përfunduar këtu. Ai erdhi në Romë në 1674 për të kërkuar ndihmë nga Kisha Katolike për çlirimin e Bullgarisë nga sundimi osman dhe qëndroi në manastirin e Sant'Andrea delle Fratte, që është në qendër të qytetit. Por, për fat të keq, ai vdiq dhe u varros në kriptën e kishës, ku ndodhet një pllakë përkujtimore.

Dokumentari do të jetë në bullgarisht, me titra italiane dhe pritet të jetë gati në vitin 2024.

Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva

Foto: Veneta Nenkova