Fillimi i ekspeditave shkencore bullgare në Antarktidë u vendos 35 vjet më parë, kur në sezonin e verës polare 1987-1988 gjashtë shkencëtarë bullgarë u bënë pjesë e projekteve me Shoqërinë Britanike të Antarktidës dhe Institutin Sovjetik për Kërkime Antarktide dhe Polare. Atëherë programi bullgar synonte zhvillimin shkencor dhe organizimin e logjistikës, dhe pikërisht gjatë këtij sezoni antarktik u ndërtua streha bullgare në ishullin Livingstone, Ishujt Jugor Shetland, në pjesën verilindore të Gjirit Jugor.
Sot, Bullgaria është i vetmi vend në Gadishullin Ballkanik që ka një bazë në Antarktidë dhe punon atje çdo vit. Ndërsa teknologjia përparon, Gjiri Jugor i kontinentit të akullit, dhe në veçanti ishulli Livingstone, bëhet gjithnjë e më i populluar. Në afërsi të bazës sonë ndodhen edhe 7-8 qendra kërkimore të vendeve të tjera. Fqinjë me shkencëtarët bullgarë janë kolegët e tyre nga Spanja, Rusia, Uruguai, Argjentina, Kina etj.
“Ekspedita e parë kërkimore bullgare mbërriti në Antarktidë në pranverën e vitit 1988 dhe filloi studimet e njëpasnjëshme shkencore. Këto janë kushtet më ekstreme në të cilat njeriu mund të vendoset në planet” - thotë Prof. Hristo Pimpirev - gjeolog, udhëheqës shumëvjeçar i ekspeditave tona polare dhe kryetar i Institutit Bullgar të Antarktikut. Temperaturat në Polin e Jugut janë si ato të Marsit, është si të jesh në një planet tjetër. Atje, vlera më e ulët e matur është minus 89 gradë, por gjatë verës polare zakonisht është nga minus 15 në minus 38 gradë.”
Prof. Hristo Pimpirev do ta udhëheqë edhe ekspeditën e sivjetme të Antarktidës në kontinentin e akullit, ku pjesëmarrësit në të morën flamurin kombëtar në një ceremoni zyrtare nga presidenti Rumen Radev. Për herë të parë këtë vit në kontinentin e akullit do të udhëtojë edhe anija kërkimore ushtarake bullgare "Shën Kirili dhe Metodi".
“Ne do të dëshmojmë se jemi një komb detar, se mund të bëjmë shkencë edhe në Oqeanin Botëror”, tha Prof. Pimpirev në një intervistë për BNR Varna.
“Kështuр ne po bëhemi një komb detar me këtë udhëtim epokal. Jam i lumtur që na ndihmuan fqinjët tanë të bazës, spanjollët, të cilët erdhën këtu dhe thanë se anija jonë është e përgatitur jashtëzakonisht mirë. Qeveritë bullgare, që ndërruan disa herë kohët e fundit, e kuptuan se kjo është e rëndësishme për shkencën bullgare, për politikën e jashtme bullgare. Kështu ne po hyjmë në flotën shkencore evropiane të BE-së. Madje tashmë më kërkojnë nga vende të ndryshme për projekte shkencore që do të zhvillohen në anijen tonë së shpejti.”
Tashmë janë siguruar mjete edhe për blerjen e pajisjeve speciale, për të cilat është shpallur një prokurim publik.Nëse gjithçka shkon sipas planit, anija “Shenjtorët Kirili dhe Metodi" do të lundrojë rreth mesit të dhjetorit me një ekuipazh prej 21 ushtarakësh, duke përfshirë një mjek ushtarak. "Ne po punojmë që Bullgaria të ketë ndikim në kontinentin e akullit pas 2-3 brezash", shpjegoi Nikollaj Danajllov për BNR.
Përpiloi: Gergana Mançeva /sipas intervistës së Daniella Stojnovës, BNR Varna/
Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva
Foto: bai-bg.net, Facebook /@BulgarianAntarcticInstitute, BGNESMinoriteti kombëtar bullgar në Shqipëri është një nga më të mëdhenjtë në vend, sipas të dhënave nga censi i fundit zyrtar i popullsisë atje. 7 057 persona janë deklaruar si bullgarë, në krahasim me 23 000 që janë identifikuar si grekë, 12 000 si..
Një pemë e Krishtlindjeve me dekorime bullgare është vendosur në një vend qendror në Muzeun e Industrisë në Çikago. Për të pestin vit radhazi, bashkatdhetarët nga qyteti amerikan bënë dekorimin luksoz të pemës bullgare të Krishtlindjes me mbi 30 mijë drita..
Në vitin 2023 në Shqipëri u zhvillua regjistrimi i parë i popullsisë pas njohjes zyrtare të pakicës kombëtare bullgare në vitin 2017, sipas të cilit 7057 persona janë vetëdeklaruar bullgarë. Në Shqipëri ka mbi 7 mijë bullgarë “Dy javë më parë,..