“Ne mezi dolëm nga pandemia, kurse tani jemi të drejtuar përpara krizës më komplekse gjeopolitike, ekonomike dhe financiare, të cilën e njeh bota pas Luftës së Dytë Botërore”- vuri në dukje makro ekonomisti – Profesor Dimitër Ivanov në një intervistë për BTv.
Sipas tij, inflacioni është gjë krejtësisht e natyrshme në kohëra të ngjashme, por ai nuk është tërësisht për shkak të luftës
“Inflacioni tek ne filloi të rritet akoma përpara saj, gjatë viteve 2020-21, kurse furnizimet e bllokuara, vonimi i materialeve dhe probleme me mangësinë e lëndëve, kishte akoma atëherë”- tha Ivanov.
Megjithatë, deri kur do të vazhdojë rritja dhe a janë reale pritjet për normalizimin e çmimeve në tregun e mallrave dhe të shërbimeve në Bullgari?
Në një intervistë për BNR-Plovdiv ekonomisti Krasen Stançev ishte kategorik se do të jetë e vështirë të kontrollohen proceset e inflacionit brenda vitit aktual:
“Është shumë e mundur që deri në fund të vitit inflacioni të bëhet dyshifror, gjë e cila mbase do të dyfishojë çmimet e disa mallrave. Mot mbase gjërat do të qetësohen dhe nuk do të ketë një inflacion të ngjashëm, nëse nuk ndikojnë faktorë të tjerë si vazhdim i luftës, kalimi e saj në një luftë partizane ose diçka tjetër.”
Gjatë disa vjetëve të tjera të ardhshme do të duhet të mësohemi dhe të fillojmë të jetojmë me çmimet më të larta, meqenëse ato janë të kushtëzuara prej një sërë faktorëve në ekonominë botërore, pohon financieri Docent Viktor Jocov në një intervistë për programin “Horizont” të Radios Kombëtare Bullgare.
“Energjia është një faktor shumë serioz në tensionet e inflacionit, por ai nuk vjen vetëm nga kjo. Tanimë më shumë se 10 vjet ne gjendemi në kushtet e normave të interesit afër zeros, të një rritjeje të madhe të ofertës monetare dhe të rezervave monetare në banka dhe të një rritje të madhe të borxhit publik. Që të gjithë këta faktorë çojnë deri në këtë inflacion, i cili deri në një farë mënyre është i vonuar, sepse frika se likuiditeti i akumuluar dhe këto borxhe të mëdha që u pranuan - në fund të fundit tani vijnë në formën e inflacionit. Pikërisht prandaj unë mendoj se, kontrolli i çmimeve të energjisë nuk do të mjaftojë për të ndaluar inflacionin”.
Një bindje se, rritja e çmimeve do të vazhdojë, shpreh dhe politologu Aleksandër Dimitrov.
“Ne nuk jemi një eksportues neto i burimeve të energjisë, kështu që sipas meje do të vazhdojë të rritet vlera e tyre. Dhe me vazhdimin e situatës ndërkombëtare të tillë siç është, duke pasur parasysh sasinë shteruese të karburanteve, që është në Bullgari, gjatë periudhës së verës mund të kemi çmime krejtësisht të tjera, nëse tendencat vazhdojnë.”
Një efekt i mundshëm mbi inflacionin, mund të jetë këmbimi në politikën e bankave qendrore - mendon ekonomisti Stojan Pançev. Por, sa i dobishëm do të jetë një veprim i tillë? “Paratë e reja të krijuara derdhen në ekonomi përmes programeve të ndryshme fiskale dhe tashmë brenda në sistem shkaktojnë kërcim të menjëhershëm në kërkim - ve në dukje ai në një koment përpara economic.bg. Ndërprerja e programeve për blerjen e aktiveve dhe rritja e normës së interesit mund të çojë në probleme me mospagimin e kredive, falimentimin, papunësinë ose recesionin”- paralajmëron ekonomisti.
Pançev drejtoi këshillë ndaj qeverisë bullgare të shtyjë hyrjen e vendit në eurozonë për periudhën pas viteve të krizës, në të cilat jetojmë tani.
Përpiloi: Joan Kolev
Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
Foto: BGNES, BNR, arkiv
Për gjysmën e parë të vitit 2024, paratë për kreditë e shpejta janë mbi 3 miliardë euro (6.017 miliardë leva), sipas Bankës Kombëtare Bullgare (BNB). Për krahasim, në fund të qershorit 2023, kreditë e shpejta të dhëna ishin 2.5 miliardë euro (4.926..
Në periudhën janar-prill 2024 eksporti ynë kryesor i djathit dhe gjizës ishte në Greqi (882 ton, ose një rënie prej -48.6% krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2023), Mbretëria e Bashkuar (871 ton, ose një rritje prej 22.1%) dhe SHBA (844 ton,..
Në tremujorin e dytë të vitit 2024, paga mesatare mujore bruto në Bullgari u rrit me 4.5% krahasuar me tremujorin e parë të vitit 2024 dhe arriti në 2296 leva ose 1174 euro, sipas të dhënave të Institutit Kombëtar të Statistikave. Aktivitetet..
Bullgaria është ndër vendet me më shumë banesa, duke qenë në vendin e parë mes 24 vendeve evropiane. Sipas Indeksit të fundit Global Property të..
Në shtator, treguesi i përgjithshëm i klimës së biznesit në vend u ul me 1 pikë krahasuar me muajin gusht, për shkak të vlerësimeve më pak të..
Më 1 tetor në Burgas hapet zyrtarisht uzina e parë bullgare për automobila të blinduar të kompanisë International Armored Group (IAG). Në bazë, të..