Të ndërtosh jetën tënde në një vend të ri dhe të ndryshëm është gjithmonë një sfidë. Ajo është edhe më e madhe për një grua e cila është gjendur me dhunë në një situatë të tillë, një sfidë, me të cilën u përballën mijëra gra ukrainase që nga 24 shkurti. "Ajo që po ndodh në një vend si Ukraina në shekullin 21 është e papranueshme," tha Gabriela Peloiu, një grua bullgare 30-vjeçare, e cila tashmë dy vjet jeton me familjen e saj në Râmnicu Vâlcea, Rumani. Sipas saj, në javën e parë që nga fillimi i luftës, më shumë se 10 000 ukrainas kanë hyrë në Rumani, shumica e të cilëve tashmë janë larguar. “Ne jemi mjaft larg kufirit ukrainas dhe këtu nuk ka aq shumë frikë, por të gjithë komentojnë se çfarë po ndodh. Asnjë nga njerëzit që njoh nuk i mbështet sulmet ushtarake të Rusisë. Njerëzit janë të trembur, por nuk ka panik. “Mos u frikësoni”, tha Gabriela. Ajo është e bindur se shteti rumun i ndihmon të gjithë ukrainasit aq sa mundet.
Vetë Gabriela e di se sa e vështirë është ta nisësh jetën nga e para – e ka bërë dy herë, por gjithmonë me dëshirë të saj, duke pasur të drejtën e zgjedhjes.
Ajo ka jetuar me burrin e saj në Britaninë e Madhe për gati gjashtë vjet, por kur vendosin të hedhin hapin tjetër në marrëdhënien e tyre dhe të krijojnë një familje, del se as Mbretëria e Bashkuar dhe as Bullgaria nuk janë vendet e përshtatshme për ta bërë këtë:
“Do të ishte jashtëzakonisht e vështirë për ne në Angli, sepse pagimi i shtetit për nënat që kujdesen për foshnjën e tyre është vetëm 9 muaj.
“Prandaj vendosëm të shkojmë në atdheun e tij - Rumani. Kishim një ide për të hapur një biznes që e zhvilluam shumë mirë. Për burrin tim do të ishte shumë e vështirë të fillonte të punonte në Bullgari pa e ditur gjuhën, e cila është shumë e vështirë për t'u mësuar. Përveç kësaj nuk jemi shumë larg të afërmve të mi dhe shpesh udhëtojmë në Bullgari”.
Gabriela thotë se kushtet sociale për prindërit e rinj në Rumani janë shumë të mira. Ashtu si në Bullgari, nënat marrin pagesë nga shteti për të rritur foshnjat e tyre në vazhdim të dy viteve, por ndryshe nga vendlindja e saj, përfitimi nuk ndryshon gjatë gjithë periudhës. Sigurisht që bullgarja ka hasur shumë vështirësi. Edhe pse në Rumani ka shumë bullgarë, ata jetojnë kryesisht në Bukuresht dhe Konstancë. Në qytetin ku ajo jeton, qendra e rrethit Râmnicu Vâlcea, ka vetëm një bashkatdhetar tjetër.
“Kur isha shtatzënë, kisha shumë pyetje për mëmësinë dhe rritjen e një foshnje, por në Rumani nuk gjeta asnjë informacion.”
Kështu, në pragun e rolit më të rëndësishëm në jetën e saj – atij të nënës, Gabriela krijoi në vitin 2020 grupin në Facebook “BG Nënat në Rumani”. Sot ajo ka më shumë se 250 anëtarë që ndihmojnë njëri-tjetrin me informacione të ndryshme të dobishme.
Në grup ka edhe rumunë që janë të interesuar ose të lidhur drejtpërdrejt me shoqërinë bullgare.
Megjithatë, Gabriela thotë se "këtu bullgarët nuk janë aq të afërt, të bashkuar dhe sikur të jenë shkrirë me rumunët". Dhe arsyeja, sipas saj, është se jemi mjaft të afërt në mentalitet dhe në mënyrën e jetesës.
Gabriela thotë se rumunët janë tradicionalistë më të mëdhenj, i respektojnë zakonet e tyre kombëtare dhe fetare dhe kujdesen shumë për familjet e tyre. Sa i përket qëndrimit të tyre ndaj grave, ai është i ngjashëm me atë në Bullgari - përpiqen të jenë pak më moderne, por lë për të dëshiruar - thotë Gabriela me buzëqeshje.
Sot, ajo do ta festojë 8 marsin për herë të dytë në jetën e saj si nënë.
“Gjithmonë kam menduar se kjo është dita e nënës, jo dita e gruas, që para se të bëhesha nënë. Në Rumani 8 marsi festohet si në Bullgari - me dhurimin e luleve. Po kështu, më 1 mars, këtu jepen edhe martenica (verore), por sipas traditës rumune ato u jepen vetëm grave, jo burrave, sepse besohet se janë simbol i pjellorisë. Mirëpo, unë i dhurova burrit tim martenca, sipas zakonit bullgar, për shëndet”.
Të gjitha bullgareve që e kanë marrë rolin e nënës larg atdheut, Gabriela u uroi mbi të gjitha shumë forcë dhe durim.
Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva
Foto:arkiv personal
Për të shtatën herë radhazi, brenda tre viteve, Bullgaria zgjedh sërish përfaqësues të popullit. Ashtu si në votimin e fundit në qershor të këtij viti, pjesëmarrja në votime është e ulët. Sipas një sondazhi të Radio Bullgarisë në qendër të Sofjes,..
Personat me aftësi të kufizuara në Bullgari përballen me shumë vështirësi në jetën e tyre. Por përveç pengesave thjesht fizike, ka edhe pengesa në nivelin e aksesit në informacion dhe shërbimeve administrative. Edhe në ditën e zgjedhjeve, kur të gjithë..
"Unë votoj sa herë që mundem dhe ndodhem në një vend ku ka një mënyrë për ta bërë këtë," thotë me krenari dhe pa paragjykim për Radio Bulgarinë violinist i njohur bullgar dhe concertmaster i Orkestrës Mbretërore Concertgebouw në Amsterdam, Vesko..
Në kalendarin e Kishës Ortodokse Bullgare janë edhe tri ditë të veçanta në të cilat besimtarët i luten Zotit dhe japin lëmoshë në kujtim të të dashurve..
Sukseset e Bullgarisë në olimpiadat ndërkombëtare të shkencës për vitin 2024 u mblodhën në ekspozitën "Mendjet fantastike". E hapur me rastin e Ditës së..