Adoleshentët bullgarë janë në vendet e para për nga pirja e duhanit, përdorimi i alkoolit dhe kanabisit dhe janë në vend të dytë për nga fillimi i hershëm i jetës seksuale. Këto të dhëna shqetësuese i shpalli para pak kohe Organizata Botërore e Shëndetësisë në raportin “Në fokus: shëndeti dhe mirëqenia e adoleshentëve”. Studimi përfshin 45 shtete dhe zhvillohet një herë në 4 vjet ndër fëmijët e moshës nga 11 deri në 15 vjeç.
“Kjo tendencë po vazhdon të thellohet, ndërsa niveli i përdorimit të alkoolit është rritur dy herë në krahasim me të dhënat e studimit të mëparshëm – vë në dukje doc. dr. Mihaill Okolijski, përfaqësues i Organizatës Botërore të Shëndetësisë. – Një prej fakteve më shqetësuese është se vajzat që pinë cigare janë më shumë nga djemtë, një tendencë që nuk vëzhgohet në asnjë shtet tjetër dhe kërcënonfunksionin e tyre riprodhues dhe përkatësish pamjen demografike te ne.”
Cilat fakte të tjera shkaktojnë shqetësim? 28.9% e nxënësve pinë alkool rregullisht, që është një rritje e konsiderueshme në krahasim me 2014-ën, kur kjo përqindje ka qenë 16.4. Për nga përdorimi i kanabisit Bullgaria është në vend të parë – 19% për vajzat dhe 16% për djemtë. Përvojë seksuale kanë 37% prej djemve të moshës 15 vjeç dhe 25% prej vajzave të po kësaj moshe.
“Të rinjtë në Bullgari provojnë, ose fillojnë të përdorin lëndë psikotrope, alkool dhe cigare në një moshë gjithnjë e më të hershme. 9% e fëmijëve 11 vjeçarë pinë duhan, 26% e të rinjve dhe 38% e të rejave – komenton dr. Radosveta Stamenkova nga Asociacioni për Planifikimin Familjar. – Shqetësuese janë edhe të dhënat e anketës se nxënësit bullgarë janë në vend të fundit për nga ndjenja e përkrahjes nga prindërit e tyre.”
Sipas specialistëve problemet mund të zgjidhen në saje të prevencës aktive dhe sigurimit të një informacioni të kuptueshëm shëndetësor. Njerëzit e rinj duhet të jenë informuar dhe të mund të bisedojnë për temat, për të cilat kanë interes. Doc. Okolijski e shpjegon problemin e kulturës së ulët shëndetësore kështu:
“Prindërit nuk kanë pasur edukim shëndetësor në shkollë dhe një pjesë e madhe prej tyre nuk janë të qartë se sa të rrezikuar janë fëmijët nga përdorimi i hershëm i alkoolit dhe cigareve. Edukimi shëndetësor duhet të fillojë sa më herët dhe të sqarohen rreziqet.”
Sipas Lidija Vasilevës – udhëheqëse e studimit në Bullgari, një problem serioz është shëndeti psikik i fëmijëve. Shpeshherë adoleshentët bullgarë ankohen nga nervozizmi dhe dhimbja e kokës. Konsumimi i përditshëm i produkteve të ëmbla dhe pijeve freskuese gjithashtu i vendos të rinjtë bullgarë në klasifikimet negative. Vetëm 20% e fëmijëve janë mjaft aktivë fizikisht.
Në publikim janë përdorur materiale të BNR-së – Radio Vidin
Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva
Fshati Radevo ndodhet në Bullgarinë Verilindore, jo shumë larg nga kryeqyteti ynë detar dhe po ashtu qytet i madh turistik - Varna, distanca është rreth 30-40 minuta me makinë. Në Radevo ka jo më shumë se 60 banorë, shumica e të cilëve janë mbi 60-70..
Fshati Gomotarci në Vidin ka një histori të çuditshme. Dikur ndodhej në një vend tjetër, kilometra larg nga aty ku është tani. Pasi një murtajë e tmerrshme goditi një pjesë të madhe të banorëve të tij, të mbijetuarit vendosën të digjnin shtëpitë e tyre..
Nënpresidentja Ilijana Jotova u takua me pjesëmarrësit e Konferencës së Tretë Ndërkombëtare të Udhëtimit "Bullgaria Piktoreske. Dialogët ndërdisiplinorë në shtëpi”. Projekti, i cili po realizohet nën patronazhin e nëndëspresidentit, përfshin kërkime..
Përshkallëzimi i tensioneve në Lindjen e Mesme ka përqendruar vëmendjen në fushën e diplomacisë dhe mundësinë e shmangies së përshkallëzimit dhe..
Cili është niveli i decibelit të një motori avioni ose të një pëshpëritjejе, një bisede normale, të lëvizjes së një makine me shpejtësi 60 km/h, të një..