Aleksej Aleksiev është autor i mbi 80 kryqeve, miniatura prej druri. I pëlqen të krijojë në ambiente të hapura, t’u japë jetë pemëve të thata. Për fat të keq nga 15 pemët e shndërruara në plastika të bukura, kanë mbetur vetëm dy. Njëra është në oborrin e spitalit të obstetrikës dhe gjinekologjisë në Sofje “Shejnovo”, ndërsa tjetra – në bulevardin “Carigradsko Shose”, afër rrugës “Llatinka” përsëri në kryeqytet. Kalimtarët -“adhurues” të formave të bukura shpeshherë marrin pjesëza prej këtyre veprave në hapësirat e hapura, pa kuptuar se “jashtë kontekstit të tërësisë” ato humbasin esencën e vet.
Këto ditë mjeshtri krijon në lagjen e kryeqytetit “Llozenec”, duke gjallëruar një vishnjë japoneze. Atje, mes tempullit “Ngritja e Kryqit të Shenjtë të Zotit” dhe godinës së Kryqit të Kuq, dy metra larg monumentit të Xhejms Baucher (James Bourchier), ai i jep një jetë të re pemës së thatë për nder të viktimave dhe të të dëmtuarve nga Covid-19.
“Tema është aktuale, ndërsa për shumë njerëz është e dhimbshme – koronavirusi, epidemia në mbarë botën. Kjo pemë është simbol dhe u është kushtuar të gjitha viktimave të koronavirusit në tërë botën. Ende nuk ka monument të tillë. Ky është i pari. Tashmë ka njerëz, të cilët kalojnë atje, e shohin, gëzohen. Mendoj se deri në mes të korrikut do të jetë i gatshëm.”
Aleksej shpreson që vishnja të mbetet e tërë, në dallim të veprave të tij të tjera. “Gjithsesi ka mijëra viktima në të gjithë botën. Nuk bëhet fjalë vetëm për rastet e vdekjes, por edhe për të dëmtuarit nga pikëpamja morale dhe sociale.”
Vepra më e madhe e Alrksejit është një kryq i dyanshëm me 30 skena nga Dhiata e Re. Në punimin e tij autori ka ndjekur shembullin e veprës së bukur të murgut Rafail nga Manastiri i Rillës. Më shumë se 200 vjet kryqi prej druri, të cilin murgu nuk ka arritur ta mbarojë, sepse e ka humbur të parin, vazhdon të befasojë vizituesit për përsosmërinë e vet. Pikërisht kjo e ka provokuar skulptorin për të krijuar “Kryqin e Aleksejit”. “Kështu e quajtën njerëzit – me emrin tim, vë në dukje Aleksej Aleksiev dhe shton:
“Është punuar prej një bushi 100 vjeçar, të cilin e gjeta të thatë në natyrë. Vetë materiali është unikal dhe prandaj mendoj se rezultati i punës sime ishte shumë i mirë. Desha që të shihet nga sa më shumë njerëz, por ende nuk ka vend ku të ekspozohet.”
Megjithëse shumë prej pemëve të tij-vepra të artit, janë zhdukur, Aleksej nuk ka hequr dorë për të krijuar pemë të tilla të reja. Ai i mbetet besnik edhe qëllimit për të rikrijuar imazhin e mbrojtësit qiellor të Bullgarisë – Shën Ivan Rillski. E ka zgjedhur madje vendin ku të vendoset – në “Doktorskata Gradina” në qendër të kryeqytetit. “Për mendimin tim bullgari ka nevojë për pamjen e një figure të shenjtë. Nuk ka shenjtor tjetër bullgar, i cili të jetë i pranishëm kaq dukshëm në historinë tonë.”
Në përkrahje të idesë është krijuar një komitet i iniciativës, i cili ta bindë bashkinë për të dhënë leje.
Përpiloi: Darina Grigorova, sipas intervistave të programit “Horizont” të BNR-së
Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva
Foto: BGNES, Facebook / AlekseyAleksievWoodcarvings
Milena Selimi, përkthyesja e romanit “Kohëstrehim” të autorit bullgar Georgi Gospodinov, e cila është edhe përfaqësuese e bullgarëve në Komitetin për Pakicat Kombëtare në Shqipëri, mori çmimin për përkthimin më të mirë për vitin 2024 në Panairin e 27-të..
Kur një person ecën nëpër Montana dhe Bellogradçik, herët a vonë ai do të ndeshet me kabinat elektrike të lyera me ndjenjën e gëzimit dhe pastërtisë, që duket sikur burojnë nga fëmijëria. Dhe për një çast të vetëm ai do ta gjejë veten në një oaz të..
Për vitin e njëzet e tretë, ekipi i “Bansko Film Fest” do të transferojë publikun në disa nga pikat më ekstreme të botës përmes 75 filmave nga 39 vende. “Të gjitha janë premiera, për disa prej tyre shfaqjet në Bansko do të jenë premiera botërore”, tha..