Plani i Komisionit Evropian për kufizimin e ngrohjes globale dhe për kthimin e Evropës në një kontinent pa karbon deri në vitin 2050 në përputhje me Marrëveshjen e Parisit, ose me të ashtuquajturën Marrëveshje të Gjelbër, nuk u mirëprit nga sindikatat bullgare. Sipas tyre politikat e reja evropiane do të ndikojnë negativisht mbi transportin, bujqësinë dhe industritë nxjerrëse. Megjithëqë parlamenti siguroi, se vendi do të ruajë centralet elektrike me qymyrgur, sindikatat dhe punëdhënësit pranuan me rezerva masat e parashikuara në Marrëveshjen e Gjelbër të BE-së.

Kushtet e paleverdishme për Bullgarinë në marrëveshje u diskutuan në një takim të sindikatave me ministren e energjetikës Temenuzhka Petkova e cila theksoi se Bullgaria do të mbrojë interesat e industrisë së nxjerrjes së qymyrgurit.

“Në planin e integruar “Klimë – energjetikë”, të cilin e hartuam theksojmë qartë, se deri në vitin 2030 me horizont deri në 2050-tën Bullgaria do të vazhdojë të mirëmbajë centralet e veta që punojnë me qymyrgur”, komentoi ministrja Petkova. Kushti që BE-ja të miratojë zgjatjen e ndihmës shtetërore për termocentralet është që familjet të dalin në tregun e lirë të blerjes së korrentit. Sips presidentit të Konfederatës së Punës “Podkrepa” Dimitër Manollov ky liberalizim i tregut të energjisë elektrike do të thotë rritje të çmimit të korrentit, ndërsa në Bullgari edhe tani energjia elektrike është një nga më të shtrenjtat në gjithë Evropën. Çmimi i korrentit nuk mund të bëhet i njëjtë për të gjithë, duke marrë parasysh se pagat në Bullgari edhe tani janë më të ulëtat në mbarë BE-në, theksoi Manollovi. Nga ana e vet, presidenti i Konfederatës së Sindikatave të Pavarura në Bullgari Pllamen Dimitrov caktoi “Marrëveshjen e gjelbër” për jo realiste në sfondin e gazeve të dëmshme serrë nga 9 për qind që lëshohen në BE.

E vërteta është, se gjithçka varet nga SHBA-ja dhe nga Kina madje Amerika gjithnjë e ka injoruar rregullat e gjelbra evropiane. Kina nga ana e vet ka ndërmend të investojë në shfrytëzimin e burimeve ripërtëritëse energjetike, por në sfondin e konsumit të madh të energjisë në këtë vend kjo nuk do të zgjidhë problemin. Pjesa tjetër e Azisë dhe e Afrikës gjithashtu synon te industrializimi mbi bazën e qymyrgurit.

Deri në vitin 2030 Bullgaria do të vazhdojë të shfrytëzojë centralet me qymyrgur, sepse ato janë shtylla kurrizore e sistemit energjetik të vendit. Nga ana tjetër në se do të vendosim të kufizojmë shfrytëzimin e tyre, kjo nuk do të kontribuojë shumë për uljen e përgjithshme të gazeve të serrave në Evropë. Kjo për shkak se Turqia, Serbia dhe Maqedonia e Veriut do të vazhdojnë të shfrytëzojnë qymyrgurin. Ata nuk kanë angazhim të ulim emetimet e karbonit dhe nuk blejnë kuota të karbonit, por ajrin me ato shtete e kemi të përbashkët. Sipas ministres së energjetikës Temenuzhka Petkova kjo fsheh rrezik për ekonominë bullgare, sepse Turqia në praktik prodhon energji më të lirë. Nga ana e vet ekspertët paralajmërojnë se sipas fuqisë së Marrëveshjes së Gjelbër energjetika mund të shtrenjtohet shumë. Kjo do të thotë se çdo industri që nevojitet shumë energji nuk do të jetë konkurruese në se është në Evropë. Dhe efekti nga kjo do të bëhet shkak për varfërimin e shpejtë të popullsisë.

Prandaj pozita e sindikatave bullgare është e fortë, pra Bullgaria të mos pranojë uljen e emetimeve të karbonit se sa janë aktualet nga 45 për qind. Paratë nga tregtimi i tyre për më se 2 miliard e 100 milion leva për vit do të vazhdojnë të garantojnë sigurinë energjetike bullgare. Krahas kësaj nuk duhet të lejohet që ato të hyjnë në një fond të përbashkët evropian.

Sipas materialeve të BNT-së dhe BNR-së: Darina Grigorova

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova