Për 17 vjetët e fundit në Bullgari janë mbyllur mbi 1000 shkolla. Shkollat fillore në vendbanimet e vogla shpesh zhvillojnë një luftë të vërtetë për të shpëtuar. Në rajonet me popullsi dominuese nga pakicat, zotërimi i dobët i gjuhës bullgare nga nxënësit është një vështirësi tjtër suplementare, kurse dalja e parakohshmee fëmijëve nga sistemi i arsimit është problem, i cili mbetet në rendin e ditës të institucioneve.
Në këtë sfond një shkollë fshati përmendet si “shkolla e cila ka kërcyer në të ardhmen”. Shkolla tetëvjeçare “Doktor Petër Beron” në fshatin Pllëstina është qendrore për bashkinë Omurtag. Në të mësojnë rreth 160 nxënës prej 13 vendbanime. 10-15% nga fëmijët janë nga familje rome, kurse të tjerët janë me prejardhje turke.
Këtu tanimë 12 vjet po aplikohen teknologjitë më të reja për arsim. Dhomat e mësimit janë të modernizuara, me dërrasa elektronike dhe laptopë për çdo një mësues. Shkolla disponon me dy sallë me kompjuterë, një palestër me pajisje sportive dhe një shesh sportiv me bar.
Kjo pajisje moderne shkollore padyshim që kërkon dhe mjete të shumta.Si arrihet e gjithë kjo?
“Shkolla është pronare e tokës bujqësore – pothuaj 200 dynymë. Paratë nga qiraja hyjnë në shkollë – sqaron zëvendës drejtoresha Hypsen Jusufova. Përdorim aktivisht programet evropiane dhe kombëtare për financim. Kur gjatë periudhës 2007/2008 filluan të punojnë këto programe për shkollat bullgare, ne fituam 3 projekte. Në kuadrin e modulit “Sport në shkollë” ndërtuam një shesh të shkëlqyer sportiv, në të cilin nxënësit merren me sport dhe luajnë me një dëshirë të madhe. Në sallën e mbyllur sportive ka pajisje për sport, në të cilat gjatë kohës së vet të lirë fëmijët mund të stërviten dhe të pushojnë. Moduli “novitet në jetën shkollore” na ofroi mundësi të blejmë uniforma shkollore, sepse veshjet e vjetra dhe jo të bukura i shqetësonin nxënësit nga familjet e varfra”.
Nursen Jusufova tregon se, në sajë të 2 projekteve evropiane të realizuara me vlerë të përgjithshme 240 mijë euro, drejtoria nga njëra anë ka vazhduar të përmirësojë bazën, kurse nga ana tjetër u ka siguruar mundësi nxënësve të shkojnë nëpër të gjithë Bullgarinë, të marrin pjesë në forume dhe festivale, të bashkëpunojnë me shkolla të tjera. Nxënësit e shkollës së bashku shkojnë në ekskursione, pushime në det, në kampe sportive.
A e presin me padurim pushimin nxënësit?
Lajmi për 2 javor me rastin e festave të Krishtlindjeve provokoi pakënaqësi nëpër korridoret shkollore, tregon si përgjigje zonja Jusufova.
Përpjekjet e ekipit ambicioz prej pedagogëve, të gërshetuar me metodat interaktive të mësimdhënies japin rezultate marramendëse. Kështu për shembull në vlerësimin e jashtëm kombëtar në matematikë, të zhvilluar gjatë vitit 2014, shkolla në fshatin Pllëstina arriti sukses mesatar 5,13 dhe u bë shkolla e vetme në vend me rezultat mbi 5.
Me qenë se rajoni është me një përqindje të lartë të papunësisë, një pjesë prej familjeve punojnë jashtë shtetit, kurse fëmijët rriten prej gjyshit dhe gjyshes.
“Shumë shpesh nevojitet të zëvendësojmë prindërit – thotë zëvendës drejtoresha dhe shton: Nxënësit bisedojnë shumë me mësuesit. Kërkojnë ndihmë për problemet e shumta. Ajo e cila u mungon në shtëpi, ne mundohemi ta kompensojmë në shkollë”.
Me ndihmën e njerëzve që na dhurojnë sende dhe para, familjeve të cilat kanë vështirësi financiare u janë siguruar kompjuterë, kështu që fëmijët të mund të përgatiten në shtëpi, kurse në shkollë kemi një dhomë, ku mbajmë dhuratat sirroba, këpucë dhe sende të tjera të dobishme për secilin që ka nevojë për to.
Duket se drejtoria i ka arritur të gjitha gjërat. “Jo të gjitha” – më ndreq Nursen Jusufova dhe shton:
“Do të vazhdojmë të zhvillohemi në sferën digjitale. Ideja jonë është që nxënësit të vijnë në shkollë vetëm me një USB flash drajv. Të heqim çantat e rënda të shkollës. Ky do të jetë objektivi ynë tjetër”.
Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
Foto: arkiv personalMinoriteti kombëtar bullgar në Shqipëri është një nga më të mëdhenjtë në vend, sipas të dhënave nga censi i fundit zyrtar i popullsisë atje. 7 057 persona janë deklaruar si bullgarë, në krahasim me 23 000 që janë identifikuar si grekë, 12 000 si..
Një pemë e Krishtlindjeve me dekorime bullgare është vendosur në një vend qendror në Muzeun e Industrisë në Çikago. Për të pestin vit radhazi, bashkatdhetarët nga qyteti amerikan bënë dekorimin luksoz të pemës bullgare të Krishtlindjes me mbi 30 mijë drita..
Në vitin 2023 në Shqipëri u zhvillua regjistrimi i parë i popullsisë pas njohjes zyrtare të pakicës kombëtare bullgare në vitin 2017, sipas të cilit 7057 persona janë vetëdeklaruar bullgarë. Në Shqipëri ka mbi 7 mijë bullgarë “Dy javë më parë,..
105 vjet më parë, më 27 nëntor 1919, në periferinë e Parisit, Neuilly-sur-Seine, u nënshkrua një traktat që i dha fund zyrtarisht pjesëmarrjes së Bullgarisë..
Uzurpimi i trashëgimisë kulturore dhe historike ka qenë dhe vazhdon të jetë një nga pasojat e shumta të pashmangshme të çdo konflikti ushtarak si në..