Më 22 shtator 1908 në qytetin Tërnovo Princi Ferdinand shpalli pavarësinë e Bullgarisë nga Perandoria Osmane - 30 vjet pas Luftës Çlirimtare Ruso-Turke nga periudha 1877-78. Rruga drejt kësaj ngjarjeje të madhe në historinë bullgare është kaluar me çmimin e jetës, të shëndetit dhe të ideve të bullgarëve të shquar, luftëtarë për liri.
Kohët e fundit pedagogu universitar dhe themelues i projektit “Bullgaria e Paharruar” – regjisori, doktor Iskren Krasimirov, krijoi një spektakël filmues-teatral, i cili tregon për heronjtë nga Rilindja bullgare - Pajisij Hilendarski, Sofronij Vraçanski, Vasill Levski, Rajna Knjaginja, Gjeorgji Benkovski, Zaharij Stojanov, Ivan Vazov, Hristo Botev dhe për Çlirimin e Bullgarisë:
“Projekti im më i ri është një spektakël unikal, në vend të parë, sepse e luan vetëm një aktor - unë. Por, ai nuk është një mono spektakël, sepse në të ka pjesë prej filmave të ndryshëm. Pavarësisht se në pamje të parë jam vetë, unë në fakt drejtoj me vete të gjithë çetën qiellore të heronjve kombëtarë bullgarë. Në Dyzeldorf, ku qe premiera e spektaklit, tamam në prag të ditës së Bashkimit të Bullgarisë më 6 shtator, qe shumë emocionante, si dhe në ditën tjetër në Këln. Aty qe shfaqja e dytë nga turneu i parë në Gjermani. Mbi 150 veta ishim mbledhur në një sallë të ngushtë, kishte dhjetëra fëmijë. Filmat e mi, mësimet dhe spektaklet – të gjitha përpjekjet e mia u janë të drejtuar pikërisht më të vegjëlve.”
Në datën e sotme të ndritshme spektakli do të shfaqet para bullgarëve në qytetin gjerman Bremen. Pas kësaj programi zbavitës me karakter arsimor do të ketë shfaqje dhe tek ne - nëpër shkolla, në vatrat e kulturës dhe nëpër kopshtet e fëmijëve, shton doktori Iskren Krasimirov:
“Nuk duhet vetëm në ditë të ngjashme të jemi krenarë se jemi bullgarë. Unë jam krenar me këtë fakt çdo ditë. Mundohem t’ua them këtë dhe fëmijëve , sepse patriotizmi, atdhedashuria nuk janë vetëm në festat zyrtare – më 3 mars në majën Shipka, më 2 qershor në Okollçica ose në datën, kur shënojmë varjen e Vasill Levskit. Ato janë çdo ditë. Të lexosh besëlidhjet e heronjve Levski dhe Botev, të mundohesh t'i respektosh në jetën e përditshme - ky është qëllimi im kryesor si dhe i ekipit tim nga “Bullgaria e Paharruar”. Në Bremen spektakli do të tregohet për herë të tretë përpara fëmijëve nga shkolla bullgare, përpara prindërve të tyre dhe të gjithë bashkësisë bullgare në këtë qytet gjerman. Pas kësaj fillojnë vizitat të cilat janë bërë tradicionale për mua gjatë viteve të fundit nëpër shkollat në Bullgari, kurse më vonë - përsëri jashtë shtetit”.
Doktori Krasimirov tanimë prej viteve mban leksione në histori nëpër shkollat bullgare. Ja dhe vërejtjet e tij si rezultat i takimeve me adoleshentët:
“Po vërej një ndryshim pozitiv tek më të vegjlit - nxënësit midis klasës së parë dhe klasës së katërt. Unë i vizitoj ata më shpesh - na tregon doktori Iskren Krasimirov. Aty fëmijët emocionohen dhe gëzohen shumë, por po kështu e dinë se kjo është normale. Vlerat tani janë të tjera, në modë janë gjëra të tjera. Unë luftoj të mund të kthejë interesin drejt vlerave bullgare si dashuria ndaj familjes, ndaj njerëzve të afërt, ndaj atdheut, historisë, heronjve. Këto janë gjërat e vështira sot, në këtë shekull kaq të përshpejtuar, por mendoj se ka arsye për pozitivizëm. Më e gëzueshmja për shembull është se në internet faqen e “Bullgarisë së Paharruar” 80% nga 40 000 ndjekësit tanë janë fëmijë nën 18 vjeç. Ky është dhe vlerësimi më objektiv për punën time të palodhshme”.
Cila është ajo e cila e frymëzon doktorin Iskren Krasimirov të vazhdojë punën e tij iluministe?
“Më tepër fëmijët - nga shkollat bullgare në vend dhe jashtë shtetit, si dhe bashkatdhetarët tanë jashtë kufirit - drejtorët e shkollave, mësuesit dhe prindërit. Këta njerëz në vend që të pushojnë ditën e shtunë dhe të diel ia kushtojnë ditët e veta të lira shkollës bullgare. Në Këln për shembull të gjithë prindërit qenë gjatë gjithë kohës së shfaqjes dhe na ndihmonin, kush me çfarë të mundin. Këta janë apostujt modernë, iluministët e sotëm. Jo vetëm ata jashtë shtetit, por dhe mësuesit tanë në Bullgari, të cilët meritojnë një përkulje mjaft të madhe, më në veçanti nëpër fshatra, ku jam një mysafir i shpeshtë. Popullsia aty tanimë është mbi 80 % me prejardhje rome. Ky është një mjedis ku punohet shumë vështirë. Kjo është edhe ëndrra e Apostullit Vasill Levski - të gjitha racat dhe etnoset të jetojmë në paqe dhe mirëkuptim.
Foto: azbukivedi.de
Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
Në kalendarin e Kishës Ortodokse Bullgare janë edhe tri ditë të veçanta në të cilat besimtarët i luten Zotit dhe japin lëmoshë në kujtim të të dashurve të tyre të vdekur. Këto janë tre Ditët e Gjithë Shpirtrave që shënohen gjithmonë të shtunave para..
Tekste të shkurtra në rusisht dhe gjermanisht nga ueb-faqja e Radio Bullgarisë , u bënë pjesë e mësimit të nxënësve nga Shkolla e Mesme Nr. 81 "Viktor Jugo" në Sofje në Ditën e Iluministëve të Popullit. Mësuesja Maria Novosellceva dhe nxënësit nga..
Iluministët janë individët për të cilët ndjejmë jo vetëm mirënjohje dhe admirim, por edhe i perceptojmë si disa nga figurat më domethënëse të historisë sonë, sepse na zgjojnë ndjenjën e bashkimit kombëtar. Megjithatë, çfarë fshihet pas konceptit të..
Instituti për Shkenca Kompjuterike, Inteligjencë Artificiale dhe Teknologji (INSAIT) pranë Universitetit të Sofjes “Shën Kliment Ohridski" vuri në..
Uzurpimi i trashëgimisë kulturore dhe historike ka qenë dhe vazhdon të jetë një nga pasojat e shumta të pashmangshme të çdo konflikti ushtarak si në..