Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

90 vjet nga lindja e profesorit Dobri Paliev

Njeriu i cili e gjente energjinë e vet në muzikë

БНР Новини
Foto: arkiv

Pedagog, ekzekutues, kompozitor, profesori doktor Dobri Paliev është një nga figurat më të rëndësishme në historinë tonë muzikore. Më 22 prill në Sallën “Bëllgarija” është koncerti i madh kushtuar përvjetorit të 90-të të lindjes së tij. Admiruesit do të dëgjojnë kompozime të tij si dhe vepra për orkestër simfonike për nder të tij. Disa prej tyre do të ekzekutohen për herë të parë.




Dobri Paliev është ekzekutuesi i parë i ksilofonit dhe vibrafonit tek ne. Është themelues i shkollës bullgare të veglave me goditje. Krijoi dhe afirmoi në praktikë vegla të reja muzikore, ndër të cilat pllakat e drunjta dhe metalike, këmborëzat në dy oktavë, makinë ere e kështu me radhë. Çau rrugën drejt kompozimit për veglat me goditje. Vepra të tij – pedagogjike dhe artistike janë të botuara në Francë, Gjermania dhe në vende të tjera. Dobri Paliev lindi më 20 prill të vitit 1928 në qytetin Pernik, ku jetuan prindërit e tij në atë kohë. Në kujtimet e tij ai rrëfen se erdhi në botë “me bubullimë dhe gjëmim” sepse po atë ditë në rajon ra një tërmet.  Më parë filloi t’i binte fizarmonikës, pas kësaj trumbetës. Në qytetin Shumen, ku familja u transferua për banim formoi “Xhazin e ambiciozëve”. Kur një ditë bateristi i grupit mungonte, ai e zëvendësoi dhe kështu zbuloi talentin e vet. Si student në Akademinë Muzikore punonte në Orkestrën Simfonike të Radios Kombëtare Bullgare, pas kësaj – në Teatrin Muzikor. Dekada me radhë ishte pjesë e “Tinko Stançev trios”, me të cilën jepte koncerte të shumta.

Gjithçka të cilën e kam mësuar është prej tij – tregon profesori Hristo Jocov, ekzekutues i njohur, kompozitor dhe pedagog. – Ai është mësuesi im i vetëm – që nga Shkolla Muzikore derisa mbarova Akademinë Kombëtare Muzikore. Ai na jepte mësime jo vetëm për profesionin dhe muzikën por edhe për jetën. Ishte një njeri i mirë, i cili tregonte kujdes prej të ati. Ndaj secilit shfaqte një qëndrim personal. Me studentët shpesh herë flasim për të dhe komentojmë aspekte të ndryshme të punës së tij. Megjithëqë ai u nda nga jeta para 20 vitesh, tërë konstruksioni pedagogjik, metodika e mësimdhënies së krijuar prej profesori Paliev do të mbeten përgjithmonë në thelbin e studimit të veglave klasike muzikore me goditje. Dhe jo vetëm në Bullgari. Kjo është në programet mësimore të shumë vendeve të botës. Ishte një njeri vital i cili e gjente energjinë në muzikë dhe në kontaktet me nxënësit."




Lista e muzikantëve të njohur, të cilët kaluan përmes shkollës së profesorit Paliev është shumë e gjatë. Ndër ta janë Stojan Jankullov-Stunxhi, Asen Avramov, Rumen Bojaxhiev, Hillda Kazasjan, muzikantët e ansamblit të parë bullgar të perkusive “Poliritmija” (themeluar prej tij) – Emill Hanxhiev, Boris Dinev, dy bijat e tij Marija dhe Iskra Palievi, Antonin Brzheçka, Rumjana Mihajllova dhe pjesa dërmuese e pedagogëve të sotëm të veglave me goditje. 

Në vitet 70-të të shekullit të kaluar isha nxënëse të tij ndërsa pas kësaj edhe studente në Akademinë Kombëtare Muzikore – tregon Marina Mindova, pedagoge që prej 43 vitesh, shumica prej të cilave në Akademinë Kombëtare Muzikore. – Si unë, ashtu edhe kolegët e mi praktikojmë sistemin e tij të mësimdhënies. Në fillim ai ishte autodidakt dhe kjo i dha atij mundësinë të formojë një metodikë të vetë, e cila u kthye në patentë bullgare. Veglat muzikore me goditje të krijuara prej tij gjithashtu janë patentë bullgare. Profesori Dobri Paliev ishte një personalitet me dituri të gjëra, gjithnjë buzëqeshur. Ai na edukoi në dashurinë e tij të madhe për punën dhe për veglat tona muzikore. Nuk fliste për farefisin, por aristokratizmi të cilin e mbante për nga prejardhje nuk mund të fshihej. Nëna e tij ishte çeke, konteshë për nga prejardhje. Të gjithë ne e njohëm sepse e takuam në shtëpinë e tij dhe ajo frekuentonte gjithnjë koncertet tona. Krahas kësaj ai është autor i një studimi unik kushtuar kambanave kishtare bullgare, pllakave të drunjta dhe metalike kishtare, këmborëzat. Ai udhëtonte shumë, rrethonte kisha dhe manastire, tregonte histori të pabesueshme. Lidhur me këtë studim atij iu ngarkua në derdhjen e kambanave për Monumentin “Flamuri i paqes”. Kontakti me kulturën dhe me shpirtin e tij të pasur lanë te i cili gjurma të paharrueshme dhe të thella. 

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

"Ferri"

25 nëntori u shpall Dita Ndërkombëtare për Eliminimin e Dhunës ndaj Grave me iniciativën e Kombeve të Bashkuara qysh në vitin 1999. Ideja është që qeveritë, organizatat ndërkombëtare dhe organizatat joqeveritare të përqendrojnë vëmendjen e shoqërisë në këtë..

botuar më 24-11-25 6.10.PD

D2 dhe Grafa i japin jetë të re këngës "Sa e bukur je"

Një grup yjor dhe një këngëtar yjor u bashkuan për të ringjallur një këngë të shkruar gati një çerek shekulli më parë. D2 dhe Grafa incizuan këngën e tyre të përbashkët "Sa e bukur je", e cila u publikua këtë të diele në kanalin zyrtar të D2 në..

botuar më 24-11-22 6.55.PD

"Era"

Djemtë e dyshes së njohur “Molec” po i japin fund turneut të tyre në mbarë vendin me një shfaqje spektakolare. Më 21 nëntor në sallën Arena Sofja, Kris Makarov dhe Juli Sllavçev do të na përcjellin në universin e tyre muzikor. “Tre vjet pas shfaqjes së..

botuar më 24-11-20 8.30.PD