Sot pothuajse nuk ka ndonjë bullgar, i cili të mos ketë dëgjuar për trimërinë e kapitenit Dimitër Spisarevski dhe për vdekjen e tij heroike në mbrojtjen e qiellit mbi Sofjen gjatë Luftës së Dytë Botërore. Mirëpo, pak janë ata, të cilët e dinë historinë e “torpilës silurit tjetër të gjallë” – togerit Nedellço Bonçev – pilotit të gjuajtësit, i cili më 17 prill të vitit 1944 edhe pa dashje përtëriti trimërinë e kapitenit Spisarevski. Ndryshe prej tij ai u shpëtua, por kjo për të gjetur vdekjen gjashtë muaj më vonë në rrethana, të cilat edhe më sot mbeten të pasqaruara. Sot mbushen 100 vjet saktë nga lindja e asit ajror.
Nedellço Bonçev lindi më 21 qershor të vitit 1917 në Sofje. Mbaroi Gjimnazin e Dytë të Burrave bashkë me Dimitër Spisarveskin. Pas kësaj hyri në Shkollën Ushtarake të Madhërinë e Tij. Vazhdoi arsimin ushtarak në Itali dhe Gjermani. Mbaroi Shkollën e Pilotëve Gjuajtës. Pas fillimit të sulmeve ajrore anglo-amerikane, merrte pjesë në të gjitha betejat për mbrojtjen e Sofjes. Më 17 prill të vitit 1944 disa muaj pas vdekjes heroike të kapitenit Dimitër Spisarevski, togeri Nedellço Bonçev vendosi të sulmonte njërin prej aeroplanëve bombardues Boing B-17. Sipas tij, ai i afroi shumë aeroplanit dhe në momentin më vendimtar doli që arma e zjarrit të gjuajtësit s’punonte. Aeroplani i Bonçevit hyri silur në aeroplanin B-17 dhe të dy makinat filluan të humbin lartësinë. Togeri Bonçev arriti të hiqte rripat dhe hapi parashutën. Zbriti diku në afërsi të fshatit Studenta rajonin e qytetit Pernik, në një pirg dëbore. Aty e zbuloi një fshatar, i cili e shpëtoi nga ftohja. Mirëpo, u sëmurë nga pneumonia dhe mbeti në spital. Mjekët i ndaluan të fluturonte.
Pavarësisht nga kjo togeri Bonçev iku nga spitali dhe u kthye në skuadriljen, e cila plotësonte detyra të porositura nga pushteti i ri. Kjo për arsye, se Bullgaria ishte bërë aleate e Boshtit. Në realizimin e një fluturimi batareja e armikut arriti të rrëzojë aeroplanin e tij te Stracini. Togeri Bonçev arriti të hidhet me parashutë, por aty ku zbriti gjermanët e pritën dhe e morën rob lufte. Ai nuk dispononte edhe armë që t’iu kundërvihej armikut. Kjo për arsye, se me kërkesë të komiteteve ushtarake, më 9 shtator të vitit 1944 – vetëm një muaj më parë, pushteti i ri vendosi të merrej arma personale të të gjithë pilotëve. Kush e di, në se pistoleta e Bonçevit ishte me të, kishte mundësi që situata të qëndronte krejt ndryshe... Pas këtij rasti pilotëve iu kthyen arma personale, por për njërin prej tyre ishte vonë.
Fati i mëtejshëm i pilotit heroi mbetet i paqartë. Supozohet, se u pushkatua diku në Austrinë Perëndimore ose në Gjermaninë Jugore, duke bërë provë të mbrojë dinjitetin. Në analet e historisë bullgare ai do të mbetet një njeri i ndershëm – një pilot i denjë dhe sypatrembur bullgar, i cili plotësoi fund e krye detyrën ushtarake.
Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova
Fotografi: Wikipedia dhe arkiv
Përgjatë shtrirjes midis Rrafshinës së Trakisë së Epërme dhe malit Rodopa nga lindja në perëndim si një varg gjerdani renditen vendbanimet piktoreske - Asenovgrad, Perushtica, Kriçim, Peshtera, Patalenica dhe Varvara. Përgjatë luginave të..
Arkeologët bullgarë vazhdojnë studimin e nimfeumit të lashtë (vend i shenjtë i nimfave), zbuluar në kompleksin "Aquae Calidae" pranë Burgasit. Nimfeu zë një vend qendror në banjot e dikurshme romake dhe ka qenë pjesë e një shatërvani me mbishkrim..
Një tempulli trak nga shekulli III para Krishtit pa analog në vendin tonë mund të shndërrojë 10 hektarë të zonës "Jug" ("Juzhen") të Plovdivit në një park arkeologjik. Vendi ndodhet në bazën e Tumës së Madhe, të cilën një ekip i Muzeut..
Arkeologët zbuluan një shishe qelqi shumë të rrallë dhe të vlefshme në një varr të shekullit të II-të në nekropolin jugor të kolonisë romake Deultum..
Më 10 nëntor 1989, në një mbledhje të Komitetit Qendror të Partisë Komuniste Bullgare (BKP), Todor Zhivkov u lirua nga posti i Sekretarit të Përgjithshëm..
Arkeologët studiuan një nekropol në zonën Kavacite pranë qytetit bregdetar Sozopoll. Perimetri në të cilin ndodhet është pjesë e historisë së Apolonisë..