Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

“Ai, i cili u sjell gëzim djemve të Kërshëndellave, Zoti i bekoftë” – këngë kushtuar Krishtlindjes

БНР Новини
Foto: Bulfoto

Ai, i cili i bën të hareshëm djemtë e Krishtlindjes, i bekoftë Zoti...

Qoftë viti i begatshëm,

Qoftë i bereqetshëm,

Qofshin të mbushura plevicat,

Të mbijnë aty ku parmenda kalon dhe nuk kalon.

Qofshin të mbara të mbjellat!

Thoni, o shokë: Amin!




Një nga ritet më të dashura Natën e Buzmit që nga koha më e lashtë është zakoni i quajtur bullgarisht Koleduvane. Që në orët e para të 25 dhjetorit nëpër fshatrat niseshin grupe të djemve për të bekuar dhe për të uruar shëndet të plotë dhe mirëqenie, martesë të suksesshme dhe bereqet. Ata djem bullgarisht quhen “koledari”. Përgatitja fillonte që nga Dita e Ignat Hyjmbajtësit, e cila bie gjithnjë më 20 dhjetor. Atë ditë grupet mblidheshin dhe më të moshuarit u transmetonin më të rinjtë këngët karakteristike për këtë rit.

E zënë dhembjet e lindjes Nënën e Zotit që nga Dita e Ignat Hyjmbajtësit deri te Krishtlindja që të lindë Zotin e Ri” – kështu fillojnë shumë këngë të ritit, të cilat interpretohen gjatë Natës së Buzmit para Krishtlindjes, atëherë kur toka dhe qielli festojnë lindjen e Perëndisë. Disa prej tyre rikrijojnë subjekte, që hasen në legjendat folklorike kushtuar Hyjlindëses. Ajo lindi Jezusin e vogël, por pasi e lindi, e humbi. Nisi ajo për të kërkuar dhe hasi një grup djemsh koledarë. I pyeti, a ishin takuar Zotin e Ri. Ndërsa ata iu përgjigjën “E takuam, por nuk e njohëm.” I tillë është teksti i këngës së Krishtlindjes nga fshati Pirgovo, rajoni i qytetit Ruse.

Me lindjen çudibërëse të Zotit lidhet edhe legjenda për vasha me këmishën mahnitëse të zbukuruar me yje dhe diej, të endur dhe të qëndisur sikur nuk e ka prekur dorën e njeriut. E pyetën vashën kush e ka punuar këtë këmishë. Ndërsa vajza iu përgjigj, se e mori këmishën si dhuratë nga Hyjlindësja, sepse i ndihmoi duke kujdesur për foshnjën e saj. Shkencëtarët konsiderojnë, se kjo legjendë përbën një variant folklorik i teksteve apokrife të krishtere.

Ndër këngët urim, të cilat djemtë koledarë interpretojnë, ka urime për çdo anëtar të familjes, për çdo moshë, për çdo zanat. Ka këngë, të cilat djemtë interpretojnë duke kaluar nga një shtëpi në tjetrën. Zakonisht përmbajtja e tyre lajmëron, se “vijnë miq të mirë – djemtë koledarë”. Në një këngë nga Bullgaria Veriperëndimore tregohet për një pëllumb gri e bardhë, i cili gugati në vazhdim të tri ditëve. Një igumen i vjetër e pyeti pse gugat, ndërsa pëllumbi iu përgjigj, se te tij do të vijnë djemtë koledarë. Kjo këngë vjen të sugjerojë, se forca magjike e bekimit të djemve koledarë do të arrijë secilin.

Pavarësisht nga krahina folklorike, në të cilën janë të krijuara këngët e djemve koledarë interpretohen në mënyrë antifone – pra burrat janë të ndarë në dy grupe – njeri këndon, ndërsa grupi tjetri – përsërit po këtë tekst pas grupit të parë.

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Ekspozita "Paftat - një univers shenjash" po viziton Burgasin

Ekspozita "Paftat - një univers shenjash" e Muzeut Historik Rajonal në Ruse po viziton Burgasin. Në ekspozitën, e cila hapet në Muzeun Etnografik mund të shihen më shumë se tridhjetë shembuj të artit të argjendarisë. Paftat janë pjesë e veshjeve..

botuar më 24-07-03 6.10.PD
Foto: Shoqata e Ansambleve Folklorike Bullgare Jashtë Vendit

Ansamblet folklorike bullgare jashtë vendit janë bërthama e komunikimit social dhe kulturor

Nuk ka statistika që përmbledhin numrin e saktë të grupeve bullgare të vallëzimit jashtë vendit. Por një gjë është e sigurt - këto grupe të krijuara vetë, të shpërndara në të gjitha kontinentet, janë një urë lidhëse e gjallë midis Bullgarisë dhe pjesës..

botuar më 24-06-30 8.05.PD

Ditën e Enjos, barishtet dhe uji fitojnë fuqi magjike

Herët në mëngjes djemtë dhe vajzat mblidhen nëpër livadhe që të luajnë me diellin. “Besohet se atëherë dielli luan sepse është solstici më i gjatë i vitit” – kjo është gjëja më e rëndësishme që duhet ditur për Ditën e Enjos, sipas tetëvjeçarit Ivo..

botuar më 24-06-24 6.30.PD