Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Korrupsioni – vrima e zezë në marrëdhëniet publike

Foto: arkiv

Vrima e zeze është një trup qiellor jashtëzakonisht i dendur, i përkufizuar si një zonë e hapësirë-kohës, me një tërheqje rëndësore aq të madhe dhe të fuqishme, saqë nuk lejon largimin e asgjëje, madje as dritës. Tingëllon apokaliptike, por dukuria është e shpeshtë në kozmosin e thellë dhe astronomët e vëzhgojnë, kuptohet, nga distanca të parrezikshme për planetin tonë të vogël. Ta krahasojmë vrimën e zezë me korrupsionin, kjo gjithashtu është një dukuri e shpeshtë dhe e tepruar në botën tonë. Por a është vërtetë e tepruar?

Citat: “Korrupsioni është një vrimë e madhe e zezë në zemrën e ekonomisë evropiane”! Këtë e thotë vetë drejtori i organizatës ndërkombëtare “Transparencë pa kufi” Karl Dolan. Sipas një studimi të zhvilluar nga Instituti për Studime Rand Europe me kërkesë të Parlamentit Evropian dëmet për shkak të korrupsionit për tërë BE-në vlerësohen për afro një bilion euro në vit, ose më saktë për 990 mlrd euro, që përbën një të pestën e PBB-së së vendit tonë. Studimi shfrytëzon tri indekse për nivelin e korrupsionit në çdo një prej 28 vendeve-anëtare. Bullgaria zë pozitën e dytë edhe për nga tre treguesit, kurse nivelet tona janë shumë larg atyre mesatare për BE-në.

Për nga indeksi ICGR (International Country Risk Guide), i cili e mat korrupsionin në kuadrin e sistemit politik, lideri është Letonia, kurse pas vendit tonë është Lituania. Për nga treguesi CPI (Corruption Perception Index), i cili mat përvetësimin e niveleve të korrupsionit në kuadrin e vendit dhe të informimit të shoqërisë, para Bullgarisë është vetëm Rumania, kurse pas Bullgarisë është Greqia. Kriteri i fundit COC (Control of Corruption Index), i cili vlerëson udhëheqjen dhe instrumentet efektive për përkrahje shtetërore, e vendos në vend të parë përsëri Rumaninë, kurse në pozitën e tretë pas Bullgarisë është Kroacia.

Mirëpo, dëmet e shkaktuara nga vrima e zezë e korrupsionit nuk janë vetëm ekonomike. Rezultatet e studimit tregojnë se korrupsioni shkakton edhe trauma të konsiderueshme sociale dhe politike. Ato sociale janë lidhur me thellimin e pabarazisë në shoqëri, me nivelet e larta të kriminalitetit të organizuar dhe me superioritetin më të dobët të ligjit. Ato politike janë lidhur me aktivitetin e ulët zgjedhor në zgjedhjet parlamentare dhe me besimin më të ulët në institucionet e BE-së. Dhe jo vetëm në ato të BE-së, por edhe në atyre bullgare, siç shihet edhe nga studimet tona.

Është interesante se sipas RAND Europe më efektiv kundër korrupsionit mund të jetë aplikimi i mekanizmit për bashkëpunim dhe kontroll edhe për vende të tjera nga BE-ja me nivele të larta të korrupsionit përveç Bullgarisë dhe Rumanisë. Kjo do t’i kursente Bashkimit 70 mlrd euro në vit. Një ide e tillë, ndër të tjera, para pak kohe u shpreh edhe nga disa deputetë evropianë të Bullgarisë. Mirëpo, ata kërkuan heqjen e monitorimit ndaj nesh si i padobishëm, ose aplikimin e tij në të gjitha vendet-anëtare të BE-së. Kjo, kuptohet, nuk u miratua nga Komisioni Evropian, i cili aktualisht ka probleme serioze me fluksin e refugjatëve. Ndërsa vrima e zezë e korrupsionit po fiton fuqi gjithnjë e më të madhe gravitacionale.


Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Foto: “Shpirti Bullgar i Tokës së Shenjtë” (arkiv)

Vesella Rajçinova: Bullgarët gëzojnë një reputacion shumë të mirë në Izrael

Nuk ka statistika të sakta për numrin e bullgarëve në Izrael. Vlerësohet se hebrenjtë bullgarë të shpërngulur nga vendi ynë janë rreth 50 000. Pavarësisht nga numri i tyre, si në vende të tjera të botës, disa nga bashkatdhetarët tanë janë jashtëzakonisht të..

botuar më 25-02-05 7.15.PD
Burgas

Qytetet bullgare nisin garën për Kryeqytetin Evropian të Kulturës 2032

Në vitin 2032, Bullgaria dhe Danimarka do të zgjedhin qytetet e tyre për titullin "Kryeqyteti Evropian i Kulturës ". Procedura do të fillojë në vitin 2026, kur të dy vendet do të ftojnë zyrtarisht qytetet e tyre për të përgatitur ofertat. Kandidatët..

botuar më 25-02-04 7.20.PD

Në vitin 2024 bullgarët më të rinj janë nga Ukraina dhe Turqia

Në vitin 2024 ka 16 268 bullgarë të rinj, sipas raportit të komisionit nën nënpresidenten Ilijana Jotova për vitin e kaluar. Pra, për herë të parë në 4 vitet e fundit numri i personave të cilëve u është dhënë shtetësia bullgare kalon 16 000 veta. Kjo la..

botuar më 25-02-03 11.08.PD