Këtë të mërkurë pas bisedimeve me homologun e tij në Stamboll kryeministri Borisov shpalli se Bullgaria do të përkrahë plotësisht Turqinë në mbledhjen e sotme të Këshillit Evropian. Kjo “përkrahje të plotë” do të thotë solidarizim me dëshirën e Ankarasë për krijimin e zonës së sigurisë në Siri me idenë për përfshirjen e Turqisë në ashtuquajturën listë të “shteteve të sigurta të prejardhjes” dhe me kërkesën për ndihmë financiare evropiane për fqinjën tonë jugore. Pozita e Bullgarisë nuk është diçka e re. Bullgaria jo një herë e ka shpallur atë para partnerëve evropianë dhe për disa prej propozimeve tashmë ekziston unanim.

Borisovi përkrahi krijimin e zonës së sigurisë akoma gjatë muajit shtator në samitin e jashtëzakonshëm të BE-së, pastaj në bisedimet e tij të javës së kaluar me kryetarin e Këshillit Evropian Donald Tusk. Bëhet fjalë për ndërtimin e kampeve me kushte të përshtatshme për njerëzit, të cilët kanë nevojë për strehim deri në përfundimin e konfliktit sirian. Kështu pas qetësimit të situatës refugjatët do të mund të kthehen në atdheun e tyre, në vend që të kërkojnë strehim nga shtetet evropiane. Një vendim i tillë do të jetë edhe në favor të Bullgarisë sepse kështu do të pakësohet presioni i migrantëve. Gjatë shtatorit Bashkimi Evropian e hodhi poshtë këtë propozim të Ankarasë, por në fillimin e tetorit duket se është gati ta diskutojë atë.

Para disa ditësh në një samit të ministrave të brendshme të BE-së Bullgaria shpalli se e përkrah përfshirjen e Turqisë në listën evropiane të ashtuquajturave “shtete të treta të sigurta të prejardhjes”. Në përgjithësi pjesëmarrësit e samitit u solidarizuan me këtë ide, por nuk arritën njëzëshmëri të plot. Para pak kohe para Parlamentit Evropian kryetari i Komisionit Evropian Zhan-Klod Junker shpalli, se në se Turqia nuk përfshihet në listën e shteteve të sigurta, negociatat për aderimin e saj në BE nuk mund të vazhdojnë. Duket se njohja e Turqinë si shtet i sigurt i prejardhjes do të realizohet sepse për përfundimin e negociatave me të pikërisht tani nuk mund të mendohet. Përveç kësaj presidenti turk Rexhep Taip Erdogan tashmë prezantoi para Brukselit një plan për veprim, me të cilin shteti i tij angazhohet me ripranimin e migrantëve, të cilët kanë depërtuar në territorin e Bullgarisë, Greqisë dhe Rumanisë nga Turqia. Përveç kësaj shteti turk do të përforcojë bashkëpunimin me autoritetet bullgare dhe greke për evitimin e kalimit ilegal të kufijve të përbashkëta. Plani i Erdoganit parashikon gjithashtu përforcimin e kontrollit kufitar, përmirësimin e politikës së vizave në lidhje me shtetet që janë burime të migrantëve, luftimin e trafikut të refugjatëve, regjistrimin e të gjithë refugjatëve që hyjnë në territorin e saj.

Bullgaria tashmë shumë herë ka deklaruar edhe pozitën e saj në përkrahe të idesë për financim të shteteve, të cilat kanë pranuar më shumë migrantë në territorin e tyre. Shtete të tilla përveç Turqisë janë gjithashtu Jordania dhe Libani. Sipas Sofjes këto shtete meritojnë jo vetëm përkrahje financiare për shkak të strehimit bujar të refugjatëve tashmë 4 vjet me radhë, por edhe përkrahje për rritjen e kapacitetit për pranim dhe regjistrim të njerëzve që kërkojnë strehim, sepse kjo është një masë suplementare kundër trafikut ilegal të klandestinëve.

Nga fjalët e kryetarit të Këshillit Evropain Donald Tusk duket se kohët e fundit BE është gati për kompromise për sa u përket marrëdhënieve me Turqinë në se ajo pakësojë tensionin e migrantëve mbi Evropë. Turqia edhe tani është një faktor kuq në këtë proces, por ka edhe gjëra, mbi të cilat mund të punohet. Shpresat për zhvillim të favorshëm në këtë situatë janë shpallur në fjalët e Donald Tusk-ut: “nuk mund vetë t’ia dalim mbanë kësaj situate. Bashkëpunimi do të jetë në favor të të dyja anëve.”

Përgatiti në shqip: Jordanka Ivanova