Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Bullgaria është një nga vendet evropiane me nivel të ulët të borxhit publik

“Me nivelin e ulët të borxhit publik Bullgaria është në një pozitë tepër të mirë në krahasim me vendet e tjera evropiane”, tha ekonomisti i njohur amerikan, profesor Riçard Ran
Foto: BGNES
“Buxheti duhet të balancohet, thesari duhet të mbushet, borxhi publik duhet të ulet, arroganca e burokracisë duhet të zbutet dhe të kontrollohet, kështu që Roma të mos falimentojë”. Këto fjalë i ka thënë Ciceroni, që në vitin 63 para Krishtit. Prandaj Bullgaria duhet ë harxhojë aq mjete, sa ka në buxhet dhe të mos përdorë rezervën fiskale. Këtë qëndrim e përkrahën analizatorët ekonomikë nga Instituti i Ekonomisë së Tregut gjatë një konference për shtyp. Ata propozuan masa për uljen e shpenzimeve në sektorin publik.

Përveç kufizimit të harxhimit, receta e ekonomistëve përfshin edhe shkurtime në të gjitha strukturat administrative me 20 për qind. Kjo sipas tyre do të lirojë një rezervë serioze nga më se 1 miliardë leva, përafërsisht 500 milionë euro. Shkak për këtë konferencë të shtypit u bë aktualizimi i buxhetit 2010, i cili parashikon për mbushjen e thesarit të shfrytëzohet rezerva fiskale në përmasë 2 miliardë leva, ose 1 miliard euro. “Ideja e qeverisë të harxhojë nga rezerva për shpenzime operative nuk është e mirë”, komentoi profesori Riçard Ran, kryetar i Institutit të Rritjes Botërore Ekonomike dhe kryetar i Këshillit Mbikëqyrës të Institutit të Ekonomisë së Tregut. Ai rekomandoi mjetet nga rezerva fiskale të shfrytëzohen vetëm për projekte infrastrukturore, ndërsa deficiti buxhetor të mos tejkalojë 3 për qind.

“Me nivelin e ulët të borxhit publik Bullgaria ka një pozitë tepër të mirë, në krahasim me shtetet e tjera evropiane, ku raporti midis produktit të brendshëm bruto dhe borxheve po rritet pandërprerë – komentoi ekonomisti i njohur amerikan profesor Ran. – Kini kujdes të mos hyni në kurthin e shteteve të tjera, sepse deficiti buxhetor nuk duhet të tejkalojë 3 për qind. Në se qeveria do të ruajë disiplinën financiare, pas disa vitesh Bullgaria do të avancojë para vendeve të rajonit. Në të njëjtën kohë ajo do të jetë më mirë edhe në krahasim të disa shtete të Evropës Perëndimore. Duhet të reformohet sistemi i pensionimit dhe ai shëndetësor. Mosha 63-vjeçare është tepër e ulët për pensionim. Duhet të aplikohet një sistem, nëpërmjet të cilit qytetarët vetë të caktojnë kur të pensionohen dhe të kursejnë para në fonde.”

Petër Ganevi nga Instituti i Ekonomisë së Tregut komentoi rreziqet nga ulja e rezervës fiskale, ashtu: “Rezerva fiskale konsiderohet një indikator i gjendjes në vend. Në momentin, në të cilin ajo ulet, atëherë besimi ndaj vendit gjithashtu ulet – argumentoi pozitën e vet zoti Ganev. Funksioni i rezervës fiskale është të shërbejë borxhin tonë dhe të ndihmojë reformat strukturore, të cilat ndryshojnë standardin tonë të jetesës. Një harxhim do të provokojë nevojën dhe shpresat për shpenzime të ngjashme edhe gjatë vitit të ardhshëm. Domethënë, në se tani do të tërheqim 2 miliardë leva, 1 miliard euro, dhe i harxhojmë, ata, që do të marrin paratë e tyre, do të presin që edhe gjatë vitit të ardhshëm të bëhet kjo dhe do të ushtrojnë presion mbi qeverinë. Dhe atëherë nuk do të ketë mjaftë para në rezervën dhe do të kërkohen masa të tjera, si për shembull hua. Pas kësaj niset në një spiral tepër negativ – grumbullimin e borxhit, uljen e besimit. Si rezultat deficitet do të bëhen kronike. Kështu ndodhi në Greqinë fqinje dhe në disa shtete të tjera të BE-së.”

Të ardhurat në buxhetin shtetëror për tre muajit e parë janë më pak me 20 për qind në krahasim me vitin e mëparshëm. Në këtë sfond shpenzimet u rritën me 17 për qind. Këto janë të dhënat e Institutit të Ekonomisë së Tregut cituara nga Svetlla Konstantinova: “Nuk ka gjëra të pamundshme – është kategorike ajo. – Besojmë, se ka mundësi të realizojmë rekomandimet. Do të realizojmë një politikë të arsyeshme buxhetore dhe kjo do të vlerësohet nga të gjithë, që interesohen për zhvillimin e Bullgarisë. Kemi shansin unik, që ndaj Bullgarisë të shfaqet një qëndrim pozitiv në nivel makroekonomik dhe të afirmojmë këtë pozitë.”

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova
По публикацията работи: Tanja Harizanova


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Llëçezar Bogdanov

Instituti për Ekonominë e Tregut bën thirrje për një deficit buxhetor nën 3%

Ne po shkojmë drejt opsionit që të mos kemi një buxhet të miratuar shpejt për vitin 2025, tha për BNR Llëçezar Bogdanov, kryeekonomist nga Instituti për Ekonominë e Tregut. Gjatë prezantimit të opsionit alternativ të institutit për buxhetin e shtetit,..

botuar më 24-11-04 11.51.PD

Modeli i subvencionimit të BE-së shtrembëron prodhimin bujqësor në vend

Në 15 vjet - nga 2005 deri në 2020, 75% e ekonomive bujqësore në vend janë zhdukur . Zvogëlimi është nga 500 000 në vitin 2005 në 132 000 deri në vitin 2020, njoftoi Prof. Dr. Bozhidar Ivanov - drejtor i Institutit të Ekonomisë Agrare, në kuadër..

botuar më 24-10-31 10.50.PD

Inflacioni çon në qarkullim dhe kërkesë më të lartë të kartëmonedhave të reja 100 dhe 50 leva

Vetëm për 9 muajt e parë të vitit 2024, Banka Kombëtare Bullgare nxori në qarkullim në vend rreth 11 milionë kartëmonedha të reja nga 100 leva. Nëse në fillim të vitit kishte më shumë se 131 milionë monedha në qarkullim, në fund të shtatorit ato ishin..

botuar më 24-10-30 10.56.PD