Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Profilaksia e osteoporozës akoma është sfidë për Bullgarinë

E quajnë osteoporozën epidemia e qetë sepse zhvillimi i saj është pa simptoma dhe në qoftë se nuk merren masa në kohë, çon deri në thyerje të rënda dhe një shërim të vazhdueshëm dhe të zgjatur dhe shumë të kushtueshëm. Profilaksia në kohë, mënjanimi i faktorëve të rrezikshëm, mundësitë për një diagnostikim modern dhe shërim me medikamente janë mes prioriteteve të fushatës kombëtare e cila po realizohet për vit të 10 të radhës kushtuar Ditës botërore për luftë me osteoporozën. Organizatorë të fushatës për luftë me osteoporozën tek ne janë Ministria e shëndetësisë, Asociacioni “Gra pa osteoporozë” dhe Qendrat regjionale të shëndetësisë. Në lidhje me realizimin e fushatës në 11 qytete të vendit janë hapur kabinete për një studim ekspres të trashësisë së kockave.

“Analiza quhet osteodenzitometria - sqaron doktori Nikollaj Denev. Aparati jonë është me ultratinguj dhe në këtë rast studiojmë plotësinë e kockave në thembrën e këmbës. Ka aparate të tilla për studimin e trashësisë së kockave të gjymtyrëve të sipërme të kyçeve, derisa ky i yni studion strukturën e kockave të thembrës. Studimi me të vërtetë është shumë i shpejt dhe absolutisht pa dhimbje. Përmes tij mund të ndiqen ndryshimet në strukturën e kockave. Kocka është një lëndë e gjallë dhe nga vet lindja tonë deri në fund të jetës në kockat ecin dy procese paralele - të ndërtimit dhe të shpërbërjes. Deri në moshën 30-35 vjeçe dominojnë proceset e ndërtimit të kockës dhe rreth kësaj moshe struktura e kockës është më e shëndoshe. Pas kësaj moshe fillon të dominojë procesi i shpërbërjes së kockës, që është shumë i forcuar tek gratë pas menopauzës, me qenë se atëherë fillojnë ndryshimet hormonale. Tek 80% nga gratë e studiuara në moshë 60-65 vjeç vihet re një hollim i madh i masës së kockave. Studimet moderne japin mundësi për një saktësim relativisht të herët të shkallës së ndryshimeve në strukturën e kockave. Kjo është me rëndësi, që të mund tu propozohet pacientëve një shërim adekuat.”

Osteoporoza rrit rrezikun e frakturave më tepër të shtyllës kurrizore, kofshës dhe kyçit të dorës, ve në dukje akoma doktori Denev. Një nga problemet e mëdha tek ne është se, medikamentet për shërim të osteoporozës janë të shtrenjta për një pjesë jo të vogël nga pensionistët bullgar, të cilët më shpesh kanë nevojë prej tyre. Problem mbetet dhe mangësia në vend të aparaturës për studimin e trashësisë së kockave. Nuk ka të dhëna të sakta dhe për numrin e të sëmurëve nga osteoporoza tek ne. Për shkak të plakjes së popullsisë në pjesën dominuese të vendeve evropiane, në këtë numër dhe në Bullgari, numri i njerëzve, të prekur nga sëmundja do të rritet - janë kategorik specialistët. Kontribut për rritjen e numrit të të prekurve nga osteoporoza kanë po kështu dhe ushqimi jo i shëndetshëm, aktiviteti i pakësuar lëvizës, shpërdorimi me alkool dhe cigare. Në përgjigje të planit për veprim të miratuar gjatë muajit nëntor në Bruksel, për veprim kundra osteoporozës në Bashkimin Evropian, tek ne u përpunua projekt për një Program kombëtar për kufizimin e osteoporozës. Qëllimi është të informohen njerëzit për rrezikun nga osteoporoza dhe të sigurohet një prani më e gjerë deri tek studimi me qëllim përcaktimin e rrezikut individual. Aksenti është mbi përparësinë dhe promovimin e mënyrës shëndetësore të jetesës.

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
По публикацията работи: Diana Hristakieva


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Chat-i bullgar me inteligjencën artificiale BgGPT mund të shfrytëzohet falas nga të gjithë

Instituti për Shkenca Kompjuterike, Inteligjencë Artificiale dhe Teknologji (INSAIT) pranë  Universitetit të Sofjes “Shën Kliment Ohridski" vuri në dispozicion për përdorim falas Chat aplikacionin BgGPT me inteligjencë artificiale të gjeneratës së..

botuar më 24-11-25 9.45.PD

Pse Sofja është kryeqyteti i përshtatshëm për Tubimin Panortodoks

Me iniciativën e Kishës Ortodokse Bullgare, më 30 shtator dhe 1 tetor të vitit 1998, në Sofje u mblodh një Tubim Panortodoks për të ndihmuar kapërcimin e përçarjes midis klerikëve tanë. Atëherë, megjithë nxitjet e Patrikut të Stambollit Bartolomeu,..

botuar më 24-11-22 7.45.PD

Bullgaria është e para në BE që realizoi inteligjencën artificiale të nivelit të lartë në gjuhën e saj

Shteti ynë bëhet vendi i parë në BE që ka inteligjencë artificiale në një nivel të lartë teknologjik në gjuhën e tij, krijuar nga një organizatë shkencore me financim shtetëror. Inteligjenca artificiale e gjeneratës së re, e krijuar për të punuar në..

botuar më 24-11-20 2.59.MD