Ngjarjet me adresë ballkanike

Një grup prej 80 studentësh dhe persona të tjerë nga katër universitetet në Serbi - në Novi Sad, Beograd, Nish dhe Kragujevac, duke marrë pjesë në protestat e fqinjit tonë, morën biçikleta nga kampusi i Universitetit të Novi Sadit drejt selisë së Parlamentit Evropian dhe Këshillit të Evropës në Strasburg. Ideja është që ata të shprehin kërkesat e tyre para këtyre institucioneve të rëndësishme evropiane, njoftoi BTA. Të rinjtë kanë katër muaj që po protestojnë, duke kërkuar përgjegjësi penale dhe politike për vdekjen e 16 personave në Novi Sad më 1 nëntor 2024. Sipas qeverisë serbe, të gjitha kërkesat e protestuesve tashmë janë përmbushur.

Për të arritur në Francë, studentët do të kalojnë nëpër Hungari, Sllovaki, Austri dhe Gjermani. Ata do të përshkojnë mbi 1300 kilometra për të cilat ata thonë, se do të zgjasin 12-13 ditë. Në një konferencë për shtyp para nisjes së tyre, studentët thanë se kishin marrë ndihmë për realizimin e planit të tyre nga disa fermerë, motoçiklistë, si dhe nga qytetarë të diasporës serbe, të cilët u ofruan strehim në qytetet nëpër të cilat po kalonin.

Kryeministri grek Kyriakos Mitsotakis paraqiti në parlamentin e Athinës një plan ambicioz për modernizimin e ushtrisë. Ai parashikon shpërndarjen e 25 miliardë eurove për një strategji mbrojtëse 12-vjeçare, e cila synon integrimin e teknologjive moderne të mbrojtjes, raportoi korrespondentja e BNR-së nga Greqia, Katja Peeva. Plani përfshin blerjen e dronëve, avionëve, municioneve dhe përdorimin e inteligjencës artificiale në mbrojtjen kibernetike. Sipas Mitsotakis, çdo investim i madh në mbrojtje do të përfshijë industrinë greke të mbrojtjes. Aktualisht, Greqia ka një marrëveshje strategjike për bashkëpunim ushtarak me Francën, nga e cila ka blerë 24 avionë luftarakë "Rafale" dhe tre nëndetëse me vlerë mbi 5 miliardë euro.

Gjithashtu, Greqia zotëron rezerva të galiumit, një lëndë e rëndësishme për industrinë ushtarake, e cila mund të mbulojë kërkesat e të gjitha vendeve evropiane.

Serbia dhe Hungaria po forcojnë lidhjet e tyre ushtarake – ministrat e mbrojtjes, Bratislav Gašić dhe Kristóf Szalay-Bobrovniczky, nënshkruan një marrëveshje për bashkëpunim strategjik në fushën e mbrojtjes. Kjo vjen pas deklaratës trepalëshe të mbrojtjes të nënshkruar në mars në Tiranë midis Kosovës (pavarësia e së cilës nuk njihet nga Serbia), Shqipërisë dhe Kroacisë. Dokumenti shkaktoi reagime të ashpra në Serbi, ku u pa si një "kërcënim për sigurinë e popullit serb dhe të gjithë rajonit". Marrëveshja mes Serbisë dhe Hungarisë përfshin një zgjerim të ndjeshëm të stërvitjeve të përbashkëta ushtarake, bashkëpunim në blerjen e sistemeve dhe armatimeve ushtarake. Numri i aktiviteteve të përbashkëta ushtarake do të rritet nga 48 nga viti 2023 në 79 këtë vit. Sipas presidentit serb Aleksander Vuçiq, i cili ishte i pranishëm në nënshkrimin e marrëveshjes, hapi i ardhshëm do të jetë krijimi i një aleance ose bashkimi ushtarak dypalësh.

Qeveria rumune po shqyrton ofrimin e ndihmës shtetërore për kompanitë e prekura nga tarifat e vendosura nga presidenti Donald Trump më 2 prill. "Ne do të mbrojmë kompanitë rumune me të gjitha burimet e disponueshme nga efektet e luftës së re tregtare midis Amerikës dhe Europës. Po përgatisim masa mbështetëse për të gjitha sektorët e prekur përmes skemave të ndihmës shtetërore, të cilat do të jenë sa më efikase dhe të lehta për t’u zbatuar, në mënyrë që të japin rezultat sa më shpejt", deklaroi kryeministri Marcel Ciolacu në mbledhjen e qeverisë të enjten. Tarifat e reja për kompanitë rumune që eksportojnë në SHBA janë në të njëjtin nivel si ato të vendosura për BE-në – 20%. 

Në vitin 2024, eksportet e Rumanisë drejt SHBA-së arritën vlerën e mbi 2.283 miliardë euro, ndërsa importet ishin 1.315 miliardë euro, raporton "Radio Europa e Lirë – Rumani". Sipas Radu Burnete, drejtor i shoqatës së punëdhënësve në Rumani "Concordia", ndikimi më i madh për Rumaninë do të jetë indirekt, përmes tregtisë me vendet e BE-së. Të prekurit kryesorë do të jenë sektorët që janë pjesë e zinxhirëve globalë të furnizimit, si industria e automobilave, e mobilieve, prodhimi i çelikut dhe hekurit, pajisje industriale dhe industria ushqimore.

Përpiloi: Miglena Ivanova