Ο Βουλγαρικός Εθνικός Εθελοντικός Λόχος 4093, ως μέρος της σύνθεσης των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ στη Δυτική Γερμανία, ιδρύθηκε στις 20 Οκτωβρίου 1951. Δεν ήταν εύκολη διαδικασία, αλλά έδειξε ότι υπάρχει όχι μικρός αριθμός συμπατριωτών μας που δε συμφωνούν με τους κανόνες, τη διακυβέρνηση και τις κατασταλτικές μεθόδους στη χώρα μας που άρχισαν μετά την 9η Σεπτεμβρίου 1944. Ένα μεγάλο μέρος εξ αυτών βρίσκονταν σε διάφορες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, επειδή ήταν πολιτικοί μετανάστες. Ως τέτοιοι, κάποιοι από τους Βουλγάρους αυτούς ενώθηκαν σε δύο σχηματισμούς, που ιδρύθηκαν το 1948 – τη Βουλγαρική Εθνική Επιτροπή με επικεφαλής τον Δρ Γ. Μ Ντιμιτρόφ, και το Βουλγαρικό Εθνικό Μέτωπο με επικεφαλής τον Ιβάν Ντότσεφ.
Η αμερικανική διπλωματία επέλεξε να συνεργάζεται με τη Βουλγαρική Εθνική Επιτροπή και ήρθε σε επαφή με τον πρόεδρό της Γ. Μ. Ντιμιτρόφ. Τον παρότρυνε να αρχίσει να σχηματίζει εθνικούς λόχους εθελοντών, τέτοιους που οργανώνονταν σε διάφορα ευρωπαϊκά κράτη από Ρώσους, Τσεχοσλοβάκους, Εσθονούς, Λετονούς και Λιθουανούς μετανάστες. Το καθεστώς των μελών τους διακανονίζεται από ειδικό νόμο, που εγκρίθηκε από τη Γερουσία των ΗΠΑ στις 30 Ιουνίου 1950, ο οποίος επιτρέπει σε ξένους πολίτες να υπηρετούν στις αμερικανικές Ένοπλες Δυνάμεις. Το 1951 η Γερουσία έλυσε και άλλο ένα ζήτημα – χορήγησε ποσό ύψους 100 εκατομμυρίων δολαρίων για παρόμοιους σχηματισμούς, που ιδρύονται από μετανάστες. Σε έρευνά του πάνω στο θέμα ο ιστορικός της Στρατιωτικής Ακαδημίας «Γ. Σ. Ρακόβσκι» Στογιάν Νικόλοφ εξηγεί:
«Οι πρώτοι βούλγαροι εθελοντές έφτασαν ήδη τον Σεπτέμβριο 1951 σε στρατώνα στην κωμόπολη Τσαϊλσχάιμ (Zeilsheim) – προάστιο και σήμερα συνοικία της Φραγκφούρτης επί του Μάιν και ο σχηματισμός του λόχου διήρκεσε μερικούς μήνες. Ήρθαν παράνομα από τη Γαλλία στον στρατώνα στην αμερικανική ζώνη κατοχής. Όλοι έπρεπε να συμπληρώσουν ερωτηματολόγιο, που εκδόθηκε από το Γενικό Επιτελείο της Βόρειας Διοίκησης του Αμερικανικού Στρατού στη Δυτική Γερμανία, για να ελεγχθεί η πολιτική και η στρατιωτική αξιοπιστία τους. Ο λόχος σχηματίστηκε επίσημα στις 20 Οκτωβρίου 1951 με Γενική Διαταγή αρ. 53, που εκδόθηκε από το Γενικό Επιτελείο της Στρατιωτικής Διοίκησης των ΗΠΑ. Τα μέλη της ήταν 200 άτομα, κατανεμημένα σε 4 διμοιρίες με 40 άτομα η καθεμία και διμοιρία «Διοίκηση».
Με απόφαση του Προέδρου Αϊζενχάουερ της 14ης Φεβρουαρίου 1953 τέθηκε ο στόχος για σχηματισμό 15 ταγμάτων με συνολικό αριθμό 25 000 άτομα περίπου. Σε αυτούς τους λόχους υπό τη διοίκηση των Αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων στην Ευρώπη μπήκαν 5000 περίπου Ανατολικοευρωπαίοι, που έπρεπε να υποστηρίξουν τους αμερικανούς στρατιωτικούς ως φρουρά και επιμελητεία και μετά από υπηρεσία 3 χρονών να μπορούν εύκολα να φύγουν για τις ΗΠΑ. Αυτές οι μονάδες ήταν υπό τον έλεγχο των Αμερικανικών Ένοπλων Δυνάμεων στην Ευρώπη και δεν είχαν τίποτε κοινό με στρατιωτικές δομές του ΝΑΤΟ.
Από τον Απρίλιο 1953, για περίοδο 3 μηνών, ο λόχος μεταφέρθηκε από το Τσαϊλσχάιμ στην κοντινή κωμόπολη Εσμπόρν (Eschborn), κοντά στην Φραγκφούρτη. Ένα μέρος των στόχων ήδη από την ίδρυσή του αφορούσαν την περιπολία του Γενικού Επιτελείου της Βόρειας Διοίκησης των Αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων, εξασφάλιση της νυχτερινής φρουράς της έπαυλης του στρατιωτικού κυβερνήτη της Αμερικανικής Ζώνης Κατοχής – στρατηγού Λούτσιους Κλέι, και του ραδιοφωνικού πομπού του Αμερικανικού Στρατού.
Η δραστηριότητα των διοικητών του λόχου δεν παρέμεινε απαρατήρητη και από τις βουλγαρικές αρχές:
«Διοικητές του λόχου ήταν ο Στέφαν Μπόιντεφ, ο Μπορισλάβ Μπάιτσεφ και ο Ντιμίταρ Κράστεφ – επεξηγεί ο ιστορικός Στογιάν Νικόλοφ. – Οι τρεις ήταν τυπικοί εκπρόσωποι της μοίρας των πρώην βουλγάρων βασιλικών αξιωματικών κάτω από τα πλήγματα της εξουσίας του Πατριωτικού Μετώπου στη Βουλγαρία.»
Επανειλημμένες ήταν οι προσπάθειες της Κρατικής Ασφαλείας να εμφυτεύσει πράκτορές της στον λόχο, αλλά αποκαλύφθηκαν ή απέτυχαν. Μέχρι τη διάλυσή του το 1964 οι μαρτυρίες δείχνουν ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ χορήγησαν για τον λόχο 150 εκατομμύρια δολάρια περίπου.
Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα
Φωτογραφίες: militarymuseum.bg, BGNES, Facebook / DRGemeDimitrovGeorgiMihovDimitrov
Πώς έμοιαζε η Σόφια τη δεκαετία του 1970; Απάντηση σε αυτό το ερώτημα δίνει η έκθεση φωτογραφίας «Στάση Σόφια '70» με αρχειακές φωτογραφίες του διάσημου Βούλγαρου φωτογράφου Παναγιότ Μπάρνεφ. Η έκθεση θα ανοίξει τις πόρτες της στην γκαλερί Dot Sofia..
Έκθεση, αφιερωμένη στην προσωπικότητα του μεγάλου βουλγάρου μπάσου της όπερας Μπορίς Χρίστοφ, μπορεί να ιδωθεί μέχρι τις 28 Αυγούστου στη Σόφια. Η έκθεση διοργανώνεται από το Τμήμα «Πολιτισμός, αρχαιολογία και πολιτιστική κληρονομιά» του Δήμου..
Το Πολεμικό Ναυτικό της Βουλγαρίας ιδρυθηκε στις 12 Αυγούστου 1879 στο Ρούσε. Το 1879 ο στόλος μοιράστηκε στα δύο – Στόλος του Δούναβη με επιτελείο στο Ρούσε και Θαλασσινός στόλος με επιτελείο στην Βάρνα. Στο Ρούσε γιόρτασαν το Σάββατο μπροστά..