Η επιλογή ενός κατάλληλου αυτοκινήτου μετά την ανάγνωση μιας περιγραφής και τη σύγκριση των ιδιαιτεροτήτων είναι μέρος της λειτουργικής παιδείας ενός ατόμου. Αυτές ακριβώς οι δεξιότητες μετρά η Διεθνής Αξιολόγηση Μαθητών PISA. Τα στοιχεία για το 2022 έδειξαν θλιβερά αποτελέσματα για τους Βούλγαρους μαθητές και εξέθεσαν συστημικά προβλήματα στο εκπαιδευτικό μας σύστημα. Το 54% των 15χρονων Βούλγαρων είναι κάτω από το κρίσιμο ελάχιστο επίπεδο γνώσεων και δεξιοτήτων στα μαθηματικά, το 53% δεν έχει στοιχειώδεις δεξιότητες ανάγνωσης και το 48% έχει σοβαρές παραλείψεις στις φυσικές επιστήμες. Οι Βούλγαροι μαθητές έδωσαν αποτελέσματα όχι μόνο χαμηλότερα από τον μέσο όρο των 80 χωρών που μελετήθηκαν, αλλά και χαμηλότερα από τα δικά μας στην προηγούμενη αξιολόγηση που πραγματοποιήθηκε το 2018. Ο υπουργός Παιδείας Γκαλίν Τσόκοφ ανακοίνωσε ότι για τους μαθητές της 8ης και της 9ης τάξης στη Βουλγαρία θα εισαχθούν εισαγωγικά τεστ που θα σχετίζονται με πρακτικές εργασίες από τα τεστ PISA. Αλλά αυτό μάλλον δεν θα είναι αρκετό για να βελτιώσουμε τις δεξιότητες των παιδιών μας να χρησιμοποιούν τις γνώσεις τους σε πραγματικές καταστάσεις.

Οι μεταρρυθμίσεις δεν γίνονται όπως θα έπρεπε - πολύ συχνά οι αλλαγές γίνονται αποσπασματικά και δεν υπάρχει συνολικό όραμα, εξήγησε στη ΒΕΡ η Γκεργκάνα Εφρέμοβα από το πρόγραμμα "Μαζί στην τάξη".

«Το PISA είναι ίσως ένα διαφορετικό τεστ από την αξιολόγηση των μαθητών που γίνεται μαζικά στα σχολεία. Ταυτόχρονα, αν δούμε τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων που υπάρχουν στο εκπαιδευτικό μας σύστημα – στην 7^η και την 10^η τάξη και οι κρατικές εξετάσεις μετά την 12^η τάξη - βλέπουμε ότι τα αποτελέσματα δεν είναι καλύτερα εκεί.»

«Τα παιδιά στη Βουλγαρία δεν είναι πιο ανόητα από τα παιδιά στην Πολωνία ή την Εσθονία, αλλά το εκπαιδευτικό μας σύστημα τα σακατεύει με τέτοιο τρόπο που παίρνουν ανόητες αποφάσεις στη ζωή τους», είναι κατηγορηματικός ο Ντομπρομίρ Ιβανόφ, εκτελεστικός διευθυντής της Βουλγαρικής Επιχειρηματικής Ένωσης BESCO που ενώνει περισσότερες από 500 εταιρείες από 70 διαφορετικούς κλάδους. - Εφαρμόζουμε στη ζωή μας τις λογικές που μάθαμε στο σχολείο, αλλά όταν αυτό δεν αναπτύσσεται, αλλά τα παιδιά μόνο μαθαίνουν γεγονότα απ’ έξω, ένα παιδί με δυνατότητες γίνεται άτομο που δεν ξέρει πώς να τα βγάλει πέρα. Αυτό σχετίζεται πολύ με τις επιχειρήσεις, γιατί στη συνέχεια πρέπει να δημιουργήσουμε τις δικές μας ακαδημίες και να επενδύσουμε για να τους διδάξουμε πράγματα που θα έπρεπε να είχαν διδαχθεί στο σχολείο εδώ και πολύ καιρό».

Σύμφωνα με τα λόγια του, το πρόγραμμα PISA δίνει καλή ανατροφοδότηση και είναι ένα χαστούκι – δείχνει ότι έχουμε ένα θεμελιώδες και τεράστιο πρόβλημα και χρειάζονται αποφασιστικές ενέργειες:

«Πιστεύουμε ότι στους επόμενους 3 με 12 μήνες μπορούν να εφαρμοστούν σχεδόν όλες οι μεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση και δεν πρέπει να μιλάμε μόνο για τη λέξη «μεταρρυθμίσεις», η οποία είναι λίγο φθαρμένη στην κοινωνία μας. Αντίθετα, είναι σημαντικό τι ακριβώς θα έπρεπε να έχει αλλάξει. Τέσσερα στοιχεία είναι σημαντικά: πώς επιλέγουμε κάποιον για δάσκαλο, πώς προετοιμάζεται, πώς υποστηρίζεται και επίσης ποιο είναι το υλικό που διδάσκει. Έχουμε θεμελιώδη προβλήματα και στα τέσσερα κριτήρια. Η καθιέρωση ενός ποιοτικού προτύπου στην εκπαίδευση είναι εξαιρετικά σημαντική. Το καλό είναι ότι αυτή τη στιγμή τόσο στο Υπουργείο Παιδείας όσο και στην επιτροπή παιδείας στη βουλή υπάρχει συναίνεση για τα προβλήματα και τις λύσεις και γίνεται δουλειά.»

Η ανάγκη για μια πλήρη μεταρρύθμιση, όχι αποσπασματική, είναι προφανής και στον δάσκαλο Νταναΐλ Ράικοφ από το 75^ο Δημοτικό Σχολείο της Σόφιας, αλλά υπάρχει μια δόση σκεπτικισμού για την πολιτική βούληση στη χώρα μας:

«Δυστυχώς, η πολιτική κατάσταση που βλέπουμε αυτή τη στιγμή και οι πολιτικές αναταραχές δείχνουν ότι δεν υπάρχει βούληση για μια τέτοια μεταρρύθμιση. Πρόκειται για μια εξαιρετικά αντιδημοφιλή δουλειά που πρέπει να γίνει και είναι καιρός όλοι να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Συμπεριλαμβανομένων των δασκάλων, γιατί είμαστε όλοι οφειλέτες σε αυτά τα παιδιά και δεν έχουμε πλέον το δικαίωμα να τα εμποδίσουμε να αναπτυχθούν, να τα σακατέψουμε με μεθόδους που παρέμειναν στον περασμένο αιώνα ενώ ο κόσμος αναπτύσσεται πολύ δυναμικά και οι μικρές αλλαγές δεν μπορούν να αντικατοπτρίσουν αυτές τις αλλαγές σε παγκόσμιο επίπεδο».

Κείμενο: Ελένα Καρκαλάνοβα (από συνεντεύξεις της Βενέτα Γκαβρίλοβα, ΒΕΡ Χρίστο Μπότεφ, και της Τάνια Μιλούσεβα, ΒΕΡ Χοριζόντ)

Μετάφραση: Άιλιν Τόπλεβα