Pixabay,Αυτή την εβδομάδα, τα φωνητικά σύνολα Bella Voce και «Σλαβιάνι», το κουαρτέτο εγχόρδων της Φιλαρμονικής και ο πιανίστας Σβετλίν Χρίστοφ εξέφρασαν την συμπαράστασή τους για τα δεινά του ουκρανικού λαού μέσω αυτού που κάνουν καλύτερα: της μουσικής. «Σε αντίθεση με τις περισσότερες συναυλίες μας, η «Μουσική της Ουκρανίας» εμφανίστηκε ως πρωτοβουλία των μουσικών - ήθελαν να δώσουν μια συναυλία υποστήριξης» είπε ο μαέστρος της Φιλαρμονικής της Σόφιας Νάιντεν Τοντορόφ, που αναγνωρίστηκε από το κοινό της ΒΕΡ ως ένας από τους «Βούλγαρους Πρεσβευτές Πολιτισμού 2021».

Ο μουσικός πιστεύει ότι οι καλλιτέχνες κουβαλούν μέσα τους την ενσυναίσθηση, αλλά και ότι πρέπει να παραμείνουν ψύχραιμοι γιατί πρόκειται να επουλώσουν πληγές. Μπορεί όμως η φωνή τους να σταματήσει τον πόλεμο;

«Δυστυχώς, η τέχνη έχει ήδη αποτύχει, αν και ο ρόλος της δεν είναι να σταματήσει τον πόλεμο, αλλά να κάνει έτσι ώστε να μην συμβαίνει καθόλου» λέει ο Νάιντεν Τοντορόφ. «Υπό αυτή την έννοια, μπορώ να δω τους καλλιτέχνες ως γιατρούς - ο ρόλος των γιατρών στον πόλεμο δεν είναι να σκοτώνουν, αλλά να θεραπεύουν. Αν πάμε πίσω στην ιστορία, θα παρατηρήσουμε πώς κατά τη διάρκεια του τελευταίου μεγάλου πολέμου ο Σοστακόβιτς δημιούργησε τη Συμφωνία του Λένινγκραντ, η οποία εμπνέει τους κατοίκους του Λένινγκραντ να αγωνιστούν για να επιβιώσουν. Στην αντίθετη χώρα, ο επικεφαλής μαέστρος της Φιλαρμονικής του Βερολίνου, Βίλχελμ Φούρτβενγκλερ, του οποίου το όνομα συνδεόταν με το ναζιστικό κόμμα, έσωσε τους Εβραίους. Έτσι, η αποστολή των καλλιτεχνών, ανεξάρτητα από την πλευρά του οδοφράγματος που βρίσκονται, είναι να σώζουν ζωές».

Εάν ο δημιουργικός άνθρωπος δεν αντιτίθεται σθεναρά στον πόλεμο και ο ένοχος αυτού του πολέμου, δεν έχει δικαίωμα να αποκαλείται άνθρωπος της τέχνης, λέει η συγγραφέας Ζντράβκα Εφτίμοβα. Σύμφωνα με την ίδια, όλοι θα πρέπει να δηλώσουν ανοιχτά τη θέση τους ενάντια στον Πούτιν και την υποστήριξή τους στον πονεμένο λαό της Ουκρανίας.

«Στα έργα τέχνης, ο πόλεμος απεικονίζεται με την πραγματικά απάνθρωπη, άσχημη, αποκρουστική εικόνα του», συνεχίζει η Ζντράβκα Εφτίμοβα. «Ο Τόμας Μαν έχει μια φαεινή ιδέα - ότι ο πόλεμος είναι η μόνη διέξοδος για τους δειλούς από τα προβλήματα της ειρήνης. Ο θάνατος των θυμάτων θα μιλά πάντα στο αίμα μας, στις καρδιές μας και ας αποδείξουμε ότι είμαστε αρκετά μεγάλοι για την ειρήνη. Γιατί συμβαίνει έτσι που όταν πεθαίνουν και οι τελευταίοι μάρτυρες του προηγούμενου πολέμου, να ξεσπά καινούργιος παρά τα μνημεία; Και τι θέλει να μας δείξει αυτό - ότι η ανθρωπότητα είναι πιο αδύναμη από τον πόλεμο;».

Αντί να κατακλύζεται από υπαρξιακά ερωτήματα, η καλλιτέχνης Βαλεντίνα Ποπόβα προσπαθεί να εμπνεύσει θάρρος μέσα από τους πίνακές της με έντονα και ζωηρά χρώματα. Τα έργα της αυτή τη στιγμή φωτίζουν το λόμπι μπροστά από το Πρώτο Στούντιο της Εθνικής Ραδιοφωνίας της Βουλγαρίας και τα χρήματα από τα έργα που αγοράστηκαν θα διατεθούν για τις ανάγκες των Ουκρανών προσφύγων, τους οποίους η Βουλγαρική Εθνική Ραδιοφωνία και η Βουλγαρική Εθνική Τηλεόραση στεγάζουν στη κοινή τους εξοχική κατοικία στο Κίτεν.

«Ίσως είναι κάποιο είδος ψυχολογικής αμυντικής αντίδρασης να μπορώ να δώσω δύναμη στον εαυτό μου και στους ανθρώπους γύρω μου» λέει η ζωγράφος. «Όταν μια άλλη γιγαντιαία τραγωδία πλήττει ολόκληρο τον κόσμο - όταν μια χώρα υποφέρει, όταν υποφέρουν οι άνθρωποι, στην πραγματικότητα υποφέρουμε όλοι. Αυτή τη στιγμή το καλό κινητοποιείται και ο κόσμος οργανώνεται γρήγορα για να βοηθήσει με κάθε δυνατό τρόπο. Αυτή είναι η πίστη μου - ο καθένας μας να βοηθάει έστω και ένα άτομο, να κάνει έστω και ένα μικρό βήμα προς το καλό».

Φωτογραφίες:Pixabay, bgnes, Άσια Τσάνεβα

Επιμέλεια: Ντιάνα Τσανκόβα (από συνεντεύξεις της Νίνα Τσάνεβα και Άσια Τσάνεβα, ΒΕΡ-Χρίστο Μπότεφ)

Μετάφραση: Άιλιν Τόπλεβα