Πριν από 70 χρόνια, ακριβώς τη Διεθνή Ημέρα Εργασίας, ήταν η πρώτη συναυλία του Κρατικού Φολκλορικού Συγκροτήματος που σήμερα φέρει το όνομα του ιδρυτή του Φίλιπ Κούτεφ. Το διάταγμα για την ίδρυσή του εκδόθηκε αρκετά πιο νωρίς, αλλά η διεξαγωγή διαγωνισμών και η ίδρυση χορωδίας, ορχήστρας και χορευτικού συνόλου πήρε μήνες. Γι’ αυτό η πρώτη εμφάνιση μπροστά στο κοινό θεωρείται η ημερομηνία γέννησης αυτού του έγκριτου εθνικού θεσμού.

Στην πορεία των ετών, το κύρος του παραδοσιακού συγκροτήματος έχτιζαν κάποιοι από τους πιο διάσημους ερμηνευτές δημοτικής μουσικής – οι τραγουδίστριες Βαλκάνα Στογιάνοβα, Βέρκα Σίντεροβα, Νάντκα Καρατζόβα, Γιάνκα Τάνεβα, ο μουσικός φλογέρας Νικόλα Γκάντσεφ, καθώς και οι συνθέτες Κρασιμίρ Κιουρτσίισκι, Στέφαν Ντραγκοστίνοφ, Ζίβκα Κλίνκοβα, η χορογράφος Μαργαρίτα Ντίκοβα και πολλοί άλλοι. Για πολλά χρόνια διευθύντρια του συγκροτήματος ήταν η Ελένα Κούτεβα, κόρη του Φίλιπ Κούτεφ. Στις αρχές του 2021 διευθυντής έγινε ο Γκεόργκι Αντρέεφ, ο οποίος έχει πάντα ισχυριστεί ότι για εκείνον η εργασία στο συγκρότημα είναι απόλαυση και πεδίο για πειράματα και δημιουργία.

«Το μεγαλύτερο μέρος της συνειδητής μου επαγγελματικής ζωής πέρασε στο συγκρότημα» - λέει ο συνθέτης. – «Άρχισα δουλειά ως διευθυντής της ορχήστρας ήδη πριν τελειώσω την Εθνική Μουσική Ακαδημία «Πάντσο Βλαντιγκέροφ». Αυτός είναι ένας από τους λόγους να μην εγκαταλείψω τη χώρα, όπως έκαναν πολλοί συνομήλικοί μου, που έφυγαν, αναζητώντας δυνατότητες για εμφάνιση εκτός Βουλγαρίας. Ήδη τα φοιτητικά μου χρόνια είχα αποκατασταθεί επαγγελματικά ως μουσικός. Μετά από 27 χρόνια εργασίας μπορώ να πω ότι γνωρίζω το συγκρότημα σε λεπτομέρειες, με όλα τα προσόντα και προοπτικές του. Είναι ένα σύνολο με τεράστια ιστορία. Έδωσε την αρχή, χάραξε τον δρόμο για την ανάπτυξη του είδους, που στην ουσία είναι επαγγελματική τέχνη, η οποία δημιουργείται στη βάση παραδοσιακών πρώτων πηγών.»

Σήμερα σε σχεδόν κάθε μεγαλύτερη πόλη της χώρας μας υπάρχει παραδοσιακό συγκρότημα, ιδρυμένο σύμφωνα με το μοντέλο του «Φίλιπ Κούτεφ», και στο ρεπερτόριο των δημοτικών και των ακαδημαϊκών μας χορωδιών οπωσδήποτε συμπεριλαμβάνονται διασκευές ή τραγούδια του ιδρυτή του. 

«Ο Φίλιπ Κούτεφ έχει δύο τεράστιες συμβολές, περά από τον ρόλο του συνθέτη», λέει επίσης ο Γκεόργκι Αντρέεφ. – «Αναγέννησε την παραδοσιακή μουσική κουλτούρα, που ήταν σχεδόν χαμένη. Με την έννοια αυτή, ο ρόλος του Φίλιπ Κούτεφ είναι τεράστιος. Και όχι μόνο αναγέννησε το φολκλόρ, αλλά και το τοποθέτησε σε επαγγελματική βάση, μετατρέποντάς το σε σκηνική τέχνη, δημιουργημένη από συνθέτες και χορογράφους.

Αυτό που έχει πάντα προκαλέσει τον θαυμασμό μου στο συγκρότημα είναι το πνεύμα, το αίσθημα ότι ακριβώς εδώ αναζητούνται, φυλάσσονται και αναπτύσσονται οι παραδόσεις μας. Θαυμάζω τον ενθουσιασμό όλων των καλλιτεχνών – των μελών της χορωδίας, των μελών της ορχήστρας, των χορευτών, γιατί οι αμοιβές, που λαμβάνουν είναι πενιχρές. Το μόνο κίνητρο που κάνει τους ανθρώπους να εργάζονται είναι η αγάπη για αυτό που κάνουν και η πεποίθηση ότι είναι μέρος κάτι, για το οποίο αξίζει κανείς να δίνει τις δυνάμεις του, ανεξάρτητα από την πληρωμή. Βεβαίως, θα κάνουμε όλα τα δυνατά να αλλάξουμε την κατάσταση, αυτό όμως είναι ζήτημα χρόνου.

Τώρα δεν μπορούμε να μιλάμε για σχέδια, αλλά οι στόχοι μας είναι το συγκρότημα να αναπτύσσεται σε νέα κατεύθυνση, που μέχρι τώρα δεν έχει αναπτυχθεί σοβαρά. Πρόκειται για την κατάλληλη παρουσίαση των γλαφυρών δυνατοτήτων του στις συνθήκες ενός εντελώς νέου μιντιακού περιβάλλοντος. Με αφορμή την 70^η επέτειο, σχεδιάζουμε μεγάλη συναυλία στην Αίθουσα 1 του Εθνικού Μεγάρου Πολιτισμού το φθινόπωρο, στην οποία θα παρουσιάσουμε το καλύτερο του κλασικού μας ρεπερτορίου, σύγχρονα έργα, καθώς και πρεμιέρες.»

Φωτογραφίες: bgnes, ΒΕΡ- 'Ανι Πετρόβα, philipkoutev.com, Facebook / @PhilipKoutev

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα