Το όνειρο της ανθρωπότητας να αποτυπώσει εικόνες πάνω σε ευαίσθητη στο φως οθόνη είναι ήδη από τον 5^ο – 4^ο αιώνα προ Χριστού και ίσως νωρίτερα. Σήμερα ίσως δεν υπάρχει άνθρωπος ο οποίος να μην απολαμβάνει και να μην πειραματίζεται με όλη την πολυμορφία που φέρει η πραγματοποίηση του ονείρου αυτού – τη φωτογραφία.

Η πρώτη διασωθείσα φωτογραφία Βουλγάρων είναι από την περίοδο 1842 – 1843. Η φωτογραφία έγινε στη Βιέννη. Σ’ αυτήν ο παράγοντας της Βουλγαρικής Αναγέννησης Τόντορ Μίνκοφ είναι μαζί με τη μητέρα του. Οι πρώτοι βούλγαροι φωτογράφοι δημιουργούν στην Κεντρική Ευρώπη και τις μεγάλες πόλεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και το 1897 ιδρύθηκε ο πρώτος βουλγαρικός ερασιτεχνικός φωτογραφικός σύλλογος στη Σόφια με πρόεδρο τον Βασίλ Ζλατάρσκι. Στις αρχές του 20^ου αιώνα αρχίζει να αναπτύσσεται η φωτοδημοσιογραφία και κυριαρχεί η φωτογραφία του ρεπορτάζ. Την ίδια περίοδο εμφανίζονται οι πρώτες έγχρωμες φωτογραφίες στη χώρα μας.

Εξελίσσεται και η καλλιτεχνική φωτογραφία, η οποία το 1957 στη Βουλγαρία αναγνωρίστηκε ως τέχνη. Περίεργο γεγονός είναι ότι το 1955 εμφανίζονται οι πρώτες βουλγαρικές έγχρωμες φωτογραφίες με επιστημονικό σκοπό και δύο χρόνια αργότερα γυρίστηκε και η πρώτη επιστημονικο-ιατρική έγχρωμη ταινία. Έτσι η φωτογραφία στη χώρα μας γίνεται δημοφιλής σε όλους τους τομείς και ολόκληρη πλειάδα ταλαντούχων δημιουργών γράφουν τα ονόματά τους στην ιστορία της δημοσιογραφικής, της καλλιτεχνικής, της επιστημονικής και σήμερα και της επιχειρηματικής φωτογραφίας.

Το ενδιαφέρον για την τέχνη της φωτογραφίας ως επαγγελματική ασχολία τώρα είναι ακόμη μεγαλύτερο. Τα μυστικά της επιστήμης και του επαγγέλματος διδάσκονται στο έγκριτο Εθνικό Επαγγελματικό Γυμνάσιο Πολυγραφίας και Φωτογραφίας. Το γυμνάσιο ιδρύεται το 1923 ως Σχολείο Μέσης Εκπαίδευσης Τυπογραφίας και Γραφικών Τεχνών και μέχρι σήμερα είναι ένα από τα προτιμητέα εκπαιδευτικά ιδρύματα στη χώρα. Είναι και ένα από τα λίγα σχολεία στη Βουλγαρία που δίνει τη δυνατότητα για επιτυχημένη επαγγελματική αποκατάσταση μετά την τελείωση μέσης εκπαίδευσης.

Φέτος το σχολείο γιορτάζει τα 95 χρόνια από την ίδρυσή του. Το εορταστικό πρόγραμμα άρχισε με έκθεση μαθητικών έργων από τα τελευταία δέκα χρόνια. Ανάμεσά τους έχει και φωτογραφίες που έχουν συμμετάσχει σε εθνικούς και διεθνείς φωτογραφικούς διαγωνισμούς. Η έκθεση παρουσιάζεται στην γκαλερί «Ντεμπιούτ» - μέρος του Γυμνασίου Καλών Τεχνών «Ηλία Πετρόφ» στη Σόφια, και θα μείνει εκεί μέχρι τις 18 Ιανουαρίου. Στο πρόγραμμα των εορτασμών ακολουθούν επίσης δημόσιες εκδηλώσεις με έργα των μαθητών και των καθηγητών τους. Η εκπαίδευση στο γυμνάσιό μας είναι σοβαρή – από την 8^η μέχρι τη 10^η τάξη μαθαίνονται οι αρχές της φωτογραφίας και στην 11^η και τη 12^η τάξη οι μαθητές αρχίζουν να δημιουργούν στην πρακτική και συγκεντρώνονται στα μυστικά του επαγγέλματος - λέει ο Ντιμίταρ Βλαντιμίροφ – καθηγητής γενικής φωτογραφίας στο γυμνάσιο.

Αυτό είναι το βασικό μάθημα της εκπαίδευσης φωτογραφίας. Ανά τα χρόνια με τους συναδέλφους μου αλλάζουμε τα θέματα, στα οποία διδάσκουμε, για παράδειγμα καλλιτεχνική, έγχρωμη, επιστημονική φωτογραφία. Την ιστορία της βουλγαρικής φωτογραφίας οι μαθητές μαθαίνουν πιο σοβαρά ήδη στην αρχή της 12^ης τάξης. Κατά τη διάρκεια της Αναγέννησης στη Βουλγαρία η φωτογραφία πολύ γρήγορα φτάνει στα ευρωπαϊκά στάνταρ. Αρχίζει να μαθαίνεται ως κύκλος μαθημάτων στο τότε πολυγραφικό σχολείο. Κατά τη δεκαετία του ’60 του 20^ου αιώνα στο γυμνάσιο διδάσκει η Γιάνκα Κιουρκτσίεβα – δημιουργός με διεθνή αναγνώριση και συντάκτρια λογοτεχνίας στον τομέα της φωτογραφίας. Τότε το γυμνάσιο μετατρέπεται στο πρώτο και μοναδικό μέρος, που εξασφαλίζει πλήρη και ποιοτική εκπαίδευση φωτογραφίας. Στο σχολείο μας διδάσκει ο Στέφαν Μαρίνοφ – επαγγελματίας στον τομέα των κινούμενων σχεδίων, που είναι μια από τις νεότερες ειδικότητες εδώ, μαζί με τη γραφιστική, την υπολογιστική γραφική και τη βιβλιοθηκονομία. Βοηθάμε τους μαθητές να επιλέξουν μόνοι τους την πορεία, την οποία θα ακολουθήσουν επαγγελματικά.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα

Φωτογραφίες: Άνι Πετρόβα, προσωπικό αρχείο και αρχείο