Έστω και ο πληθυσμός της χώρας μας να μειώνεται γρήγορα, οι προβλέψεις, ότι οι Βούλγαροι θα εξαφανιστούν ως έθνος είναι αβάσιμες. Σ’ αυτό μας διαβεβαιώνουν οι ερευνητές από την Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών /ΒΑΕ/ και υπενθυμίζουν ότι την περίοδο μετά την Απελευθέρωση της χώρας μας υπήρχαν μόνο τρία εκατομμύρια Βούλγαροι.

Πώς φαίνεται η χώρα μας με φόντο τις σύγχρονες ευρωπαϊκές τάσεις; Ποιο είναι το σημαντικότερο - η αύξηση του πληθυσμού, ή η βελτίωση της ποιότητας της ζωής εδώ; Ποιο είναι το ανθρώπινο δυναμικό και ποια τα κοινωνικά μέτρα , που θα ληφθούν στο μέλλον; Αυτά και πολλά άλλα θέματα συζητήθηκαν οι επιστήμονες της ΒΑΕ στο πλαίσιο του διεπιστημονικού συνεδρίου που διοργανώθηκε από το Ινστιτούτο Ερευνών του Πληθυσμού και του Ανθρώπου της ΒΑΕ.

Στο φόρουμ εξετάστηκαν πολλά θέματα για τη γεννητικότητα, τη γήρανση του πληθυσμού, την εθνική ταυτότητα,τιςευάλωτες ομάδες και τις δημογραφικές πολιτικές στο παρελθόν - τον 19ο και τον 20ο αιώνα. Ο στόχος των διοργανωτών ήταν ησυζήτηση συγκεκριμένων μέτρων που θα προταθούν στην κυβέρνηση και που περιλαμβάνουν αλλαγές στη νομοθεσία, τις πολιτικές για την απασχόληση, τη βελτίωση της φροντίδας των παιδιών και τη στήριξη των πολύτεκνων οικογενειών.

Η πρόβλεψη των εμπειρογνωμόνων είναι ότι με τους σημερινούς ρυθμούς της μείωσης του πληθυσμού, το 2030 στη Βουλγαρία θα είναι περίπου 6.490.000 άτομα. Μέχρι στιγμής η τάση δεν μπορεί να αλλάξει, ανεξάρτητα από τα μέτρα που θα αναλάβει το κράτος. Περιμένουμε τα αποτελέσματα από την εφαρμογή μέτρων το 2034. Μόνο μετά το 2040 αναμένεται ανατροπή της τάσης - δηλαδή αύξηση του πληθυσμού, είπε η καθηγήτρια Αντοανέτα Χρίστοβα, διευθύντρια του Ινστιτούτου.

Σύμφωνα με την ίδια, τώρα το πιο σημαντικό ζήτημα είναι πώς να βελτιωθεί η ποιότητα του ανθρωπινού κεφαλαίου, για να ανταποκρίνεται στις υψηλότερες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας στο μέλλον. Είναι στιγμή να ληφθούν μέτρα,έτσι ώστε τοεξειδικευμένο εργατικό δυναμικό να μείνει στη Βουλγαρία. Λόγω της γήρανσης του πληθυσμού ορισμένες από τις προτεινόμενες δράσεις, σχετίζονται με τη συμμετοχή των ηλικιωμένων στην αγορά εργασίας. Σύμφωνα με την καθ. Χρίστοβα σύντομα αναμένονται σοβαρές μεταρρυθμίσεις που σχετίζονται με την κατεύθυνση, που ακολουθεί η χώρα μας,για να είναιανταγωνιστική στην ευρωπαϊκή αγορά, στο φόντο της γενικής τάσης γήρανσης του πληθυσμού.

Έκτος έπο την υψηλή θνησιμότητα και τα χαμηλά ποσοστά γεννήσεων, που επηρεάζουν άμεσα τη δημογραφική εικόνα, οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει την οικονομική μετανάστευση, που οδηγεί σε ερήμωση ολόκληρων περιοχών στη Βουλγαρία. Τα δημογραφικά προβλήματα που προκύπτουν από τη μετανάστευση είναι σοβαρά στη χώρα μας, καθώς και οι λόγοι που γεννούν το φαινόμενο αυτό είναι περίπου οιίδιοι κατά τα τελευταία 30 χρόνια - λέει η Παυλίνα Στογιάνοβα, υποψήφιος διδάκτορας στο Ινστιτούτο Ερευνών του Πληθυσμού και του Ανθρώπου και προσθέτει:

Μετά το «μεγάλο ταξίδι, στο οποίο στη μέση της δεκαετίας του ’80 παρατηρείται ένα μεγάλο κύμα εκροής πολιτικών προσφύγων από τη Βουλγαρία, ο κύριος λόγος για τη μετανάστευση τώρα είναι πλέον οικονομικός. Η κατεύθυνση είναι προς τα κράτη-μέλη της ΕΕ, γιατί είναιεύκολη η πρόσβαση στην αγορά εργασίας. Η αποστολή χρημάτων σε συγγενείς στη Βουλγαρία είναι μία από τις θετικές πτυχές της μετανάστευσης. Μια άλλη τάση που παρατηρούμε είναι η σημαντική αύξηση των νέων Βουλγάρων που πηγαίνουν για σπουδές σε χώρες της ΕΕ - κάθε τρίτος Βούλγαρος μεταξύ 20 και 30 ετών. Μερικοί επιστρέφουν στην πατρίδα τους μετά την αποφοίτηση, αλλά αντιμετωπίζουν μια σειρά προβλημάτων. Από τη μία, είναι η χαμηλή πληρωμή, από την άλλη - η διαφορετική στάσηκαι συμπεριφορά των βουλγάρων εργοδοτών προς το πνευματικό και το διανοητικό δυναμικό των εργαζομένων. Οι νέοι τονίζουν επίσης τη διαφορά στην οργάνωση και τη χαμηλή παραγωγικότητα της εργασίας στη Βουλγαρία. Ένα άλλο αρνητικό φαινόμενο είναι ότι, ολόκληρες οικογένειες μεταναστεύουν για να να εγκατασταθούν μόνιμα στο εξωτερικό. Αυξάνεται ακόμα και ο αριθμός συνταξιούχων που επιλέγουν να φύγουν και να εργαστούν στο εξωτερικό για καλύτερη αμοιβή.

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα