Το 2018 συμπληρώνονται 90 χρόνια από τη γέννηση του καθηγητή Αλεξάνταρ Τάνεφ - συνθέτη, κοινωνικού παράγοντα, ανθρώπου με αξιοσέβαστη εκπαίδευση και πολύπλευρα ενδιαφέροντα, αγαπημένου εκπαιδευτικού και αξέχαστου συνομιλητή. Ίσως μια πρόταση από τη βιογραφία του τον χαρακτηρίζει ακριβέστερα: «Η ευφορική φύση του συνδύαζε λογική, ζωηρό χαρακτήρα και δημόσια δέσμευση.» Μεγάλωσε στο Χάσκοβο, όπου στις 21 Μαρτίου θα ερμηνευθούν έργα του – είναι η πρώτη εκδήλωση, αφιερωμένη στην επέτειο. Η Βουδαπέστη είναι η γενέτειρα του καθηγητή Τάνεφ, που σχετίζεται με την οικογένεια της μητέρας του. Εκεί, στο Βουλγαρικό Πολιτιστικό Κέντρο επίσης θα τιμήσουν την επέτειο με συναυλία που θα περιλάβει δικά του έργα δωματίου. Η καθηγήτρια Μπορισλάβα Τάνεβα, κόρη του, διηγείται για τις επικείμενες συναυλίες:

Η διατήρηση της μνήμης είναι καθήκον κάθε γενιάς. Η συμβολή του Αλέξανταρ Τάνεφ στον βουλγαρικό πολιτισμό από τα μέσα του 20^ου αιώνα πρέπει να διατηρηθεί και η επέτειος είναι μια ευκαιρία για να ακουστούν τα έργα του. Χαίρομαι πολύ ότι σε όλα τα μέρη που συνδέονται με τη δραστηριότητά του, οι συνάδελφοί του ανταποκρίθηκαν με ενθουσιασμό, οι συναυλίες θα δοθούν σε μερικές πόλεις της χώρας. Αγαπούσε πραγματικά το Βελίκο Τίρνοβο και εκεί θα τιμηθεί στο πλαίσιο του διαγωνισμού «Ο ήχος του χρόνου». Στο Πλόβντιβ τα έργα του είναι στην αφίσα του Διεθνούς Φεστιβάλ «Ημέρες Μουσικής στον Οίκο του Μπαλαμπάνοφ». Στις 2 Ιουνίου γνωστά βουλγαρικά συγκροτήματα θα δώσουν συναυλία στην αίθουσα της Εθνικής Μουσικής Ακαδημίας. Ας υπενθυμίσουμε ότι περισσότερα από 35 χρόνια ο ίδιος ήταν καθηγητής εκεί. Εκεί θα προβληθεί και το ντοκιμαντέρ, αφιερωμένο στον Αλεξάνταρ Τάνεφ, που γυρίστηκε από την Βουλγαρική Εθνική Τηλεόραση το 1996. Πολύ ωραία χειρονομία έκαναν οι διοργανωτές του Διεθνούς Φεστιβάλ «Ήχοι της Μαύρης Θάλασσας» στο Μπαλτσίκ. Η φετινή έκδοση θα είναι αφιερωμένη στον σύνθετη και στις αρχές Ιουνίου στα χορωδιακά εργαστήρια θα μαθαίνονται τραγούδια του, γραμμένα για παιδικά και μικτά σύνολα.

Το φθινόπωρο στο Γκάμπροβο θα τον αφιερώσουν συναυλία του προγράμματος «Ημέρες της μουσικής δωματίου». Ο πατέρας μου είχε στενούς φίλους στο Γκάμπροβο. Ήμασταν μαζί στις οικογενειακές διακοπές εκεί, καθώς και στο Μπαλτσίκ. Το φθινοπωρινό αποκορύφωμα της σειράς συναυλιών είναι η συναυλία της Φιλαρμονικής Ορχήστρας Σόφιας, στην οποία θα ερμηνευτούν έργα του Αλεξάνταρ Τάνεφ. Η τελευταία εκδήλωση θα γίνει στην Ένωση Βουλγάρων Συνθετών.

Η καθηγήτρια Μπορισλάβα Τάνεβα επίσης έκανε μια μελέτη για τα έργα του διακεκριμένου πατέρα της. Λέει ότι έχει ανακαλύψει νέα και άγνωστα χαρακτηριστικά της μουσικής του.

Δε λογάριαζα ότι έχω παίξει όλα τα έργα του, γραμμένα για πιάνο - από τα ελαφρύτερα παιδικά μέχρι τα δύο Κοντσέρτα για πιάνο και ορχήστρα. Η μελέτη ήταν αφιερωμένη στα έργα του για πιάνο στα συμφραζόμενα της συνολικής δημιουργίας του. Παρά την πεποίθησή μου ότι γνωρίζω πολύ καλά τα περισσότερα έργα, ακόμη από τη διαδικασία της δημιουργίας τους - μιλώ όχι μόνο για τα έργα για πιάνο, αλλά και για τη μουσική δωματίου, τα χορωδιακά κομμάτια, τα έργα για ορχήστρα. Βρήκα πολύ ενδιαφέροντες «συνδέσεις» μεταξύ των έργων γραμμένων σε διαφορετικές περιόδους. Επίσης κατηγορηματική επιβεβαίωση είχε και η θέση ότι ο καθηγητής Τάνεφ βλέπει τη χορωδιακή παρτιτούρα σαν ορχηστική και στην ανθρώπινη φωνή αναζητά τον ήχο του μουσικού οργάνου. Δεν εννοώ μόνο το εμβληματικό τραγούδι Pizzicati, άλλα και πολλά άλλα έργα.

Ο πατέρας μου ειλικρινά ενοχλούσε γιατί τον χαρακτήριζαν ως χορωδιακό συνθέτη. Μάλιστα έχει τεράστια προσφορά στο χορωδιακό έργο της Βουλγαρίας κατά τις δεκαετίες ’60- ’80, πολλά τραγούδια του είχαν παραγγείλει, ήταν στενός φίλος με τον Βασίλ Αρναούντοφ και τον Γκεόργκι Ρόμπεφ, με όλους τους υπέροχους διευθυντές χορωδιών εκείνα τα χρόνια. Αλλά έγραψε και έργα για ορχήστρα, έχει τρία ορατόρια, δύο κοντσέρτα για πιάνο και ορχήστρα, Κοντσέρτο για κρουστά και πνευστά και άλλα.

Όλες οι συναυλίες θα συνοδευτούν από μια έκθεση δέκα πανό που σχετίζονται με τη ζωή του και τα έργα του. Υπάρχουν επίσης πολλές φωτογραφίες από τις συναντήσεις του με τους ανθρώπους. Ήταν εξαιρετικά κοινωνικός άνθρωπος, μπορούσε να μιλήσει σε διάφορα θέματα. Μέσω αυτής της έκθεσης θα θυμηθούμε θέματα και ανθρώπους, που σχετίζονται με τον καθηγητή Τάνεφ.

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα

Φωτογραφίες: προσωπικό αρχείο