Πέρασε ένας δύσκολος για την Βουλγαρία χρόνος που δεν σταμάτησε να μας εκπλήσσει ως το τέλος του – πρόσφυγες, εκλογές, δημοψήφισμα, διαμαρτυρίες... Τι μέλει γενέσθαι το 2016; Ρωτήσαμε δύο πολιτειολόγους για τις προβλέψεις τους.

Ένα από τα πιο επίκαιρα θέματα στην αρχή του νέου έτους είναι η απομάκρυνση στις 24 Δεκεμβρίου, από όλες τις θέσεις στο κόμμα, του αρχηγού του Κινήματος για Δικαιώματα και Ελευθερίες Λιουτβί Μεστάν μετά από κριτική που άσκησε ο επίτιμος πρόεδρος του κόμματος, Αχμέτ Ντογκάν. Ο αποκλεισμός του κ. Μεστάν ήταν το "δώρο" γενεθλίων του και μαζί του αποχώρησαν άλλα 5 άτομα. Οι βουλευτές που εγκατέλειψαν την κοινοβουλευτική ομάδα δηλώνουν πως θα μείνουν ανεξάρτητοι αν και υπάρχουν εικασίες πως ο Λιουτβί Μεστάν μπορεί να δημιουργήσει νέο κόμμα, όπως έκανε πριν καιρό το πρώην δεξί χέρι του Αχμέτ Ντογκάν, Κασίμ Νταλ.

"Ο κ. Μεστάν τον τελευταίο ενάμιση χρόνο προσπάθησε να εκδηλωθεί στο φιλελεύθερο πεδίο, αλλά το εκλογικό σώμα του Κινήματος για Δικαιώματα και Ελευθερίες αποδείχτηκε συντηρητικό", σχολίασε ο πολιτειολόγος Γκεόργκι Χαριζάνοφ από το Ινστιτούτο για δεξιά πολιτική. "Ο Λιουτβί Μεστάν είχε αδυναμίες σαν ηγέτης αλλά ο τρόπος με τον οποίο τον μετατόπισαν ήταν επίδειξη δύναμης και δείχνει πως ο κύκλος του κ. Ντογκάν δεν θα επιτρέψει να αναπτυχθεί νέο πολιτικό πρότζεκτ".

Αλλά έξω από το κίνημα ο Λιουτβί Μεστάν κάλεσε προσωπικά τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου και η υποστήριξη της Άγκυρας φαίνεται να είναι δυνατή γιατί ο πρωθυπουργός του γειτονικού κράτουςκ, Αχμέτ Νταβούτογλου δείχνει να ενδιαφέρεται για τα μελλοντικά σχέδια του πρώην αρχηγού του Κινήματος για Δικαιώματα και Ελευθερίες.

"Κατά τη γνώμη μου η Τουρκία συνειδητοποίησε πως το παρατράβηξε και γι’ αυτό ο κ. Τσαβούσογλου δεν πήγε στην συνάντηση με τον Μεστάν στο συλλαλητήριο στις 26 Δεκεμβρίου", λέει από την πλευρά του ο πολιτειολόγος Μπορίς Ποπιβανόφ που διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας "Άγιος Κλήμης της Αχρίδας". "Κατά πάσα πιθανότητα από εδώ και πέρα η θέση της Τουρκίας θα είναι πιο μέτρια, ενώ αν ο Λιουτβί Μεστάν δημιουργήσει κόμμα, η θέση του είναι στο Μεταρρυθμιστικό Μπλοκ. Ο σχηματισμός αυτός έχει ήδη εμπειρία με τέτοιο κόμμα - εκείνο του Κασίμ Νταλ".

Όσον αφορά τις προεδρικές εκλογές του 2016, ο Γκεόργκι Χαριζάνοφ δήλωσε πως αναμένει στην Βουλγαρία να εγκατασταθεί πολιτικό μοντέλο ενός κυρίαρχου κόμματος. Την άνοιξη αναμένονται διαμάχες στο Βουλγάρικο Σοσιαλιστικό Κόμμα, οι εξελίξεις στο Κίνημα Δικαιωμάτων και Ελευθεριών και το Μεταρρυθμιστικό Μπλοκ, η στην ουσία διάσπαση στο Πατριωτικό Μέτωπο, τα κοινοβουλευτικά κόμματα αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα. Όλα αυτά είναι προς όφελος του κυβερνώνοντος κόμματος GERB που έχει 84 βουλευτές και μπορεί να χάσει την θέση του μόνο αν όλοι ενωθούν εναντίον του σε περίπτωση που γίνει υπερβολικά δυνατό.

Ότι τα κόμματα δεν είναι σε καλή κατάσταση συμφώνησε και ο Μπορίς Ποπιβανόφ που είναι της γνώμης πως αυτό θα δυσκολέψει μια αντιπαράθεση με το GERB. Το κόμμα του Μπόικο Μπορίσοφ θα μπορούσε να μπει στον πειρασμό των πρόωρων βουλευτικών εκλογών, αλλά αυτό δεν είναι σίγουρο πως θα του εξασφαλίσει μεγαλύτερη υποστήριξη μιας και όλοι ελπίζουν να εμφανιστούν νέοι σχηματισμοί που να προκαλέσουν το σύστημα. Το 2014 και το 2015 τελείωσαν με παρόμοιο τρόπο – δίχως δραματικές ανακατατάξεις, αλλά όλα τα κόμματα έχασαν από την επιρροή τους.

Κατά το 2015 η μεταρρύθμιση του δικαστικού και του υγειονομικού συστήματος ήταν ανάμεσα στα αγαπημένα θέματα των κυβερνώνοντων, αλλά δεν η μεταρρύθμιση δεν συνέβησε.

"Υποτίθεται πως η μεταρρύθμιση στο συνταξιοδοτικό σύστημα τελείωσε, αλλά η αλήθεια είναι πως δεν συνέβη τίποτα", σχολίασε ο κ. Χαριζάνοφ που δεν αμφιβάλει για τους σκοπούς του υπουργού Υγείας, Πέταρ Μόσκοφ, αλλά έχει πολλούς ενδοιασμούς για τους τρόπους με τους οποίους θα τους πετύχει. Δεν καταλαβαίνω γιατί ένας δεξιός πολιτικός αντιτίθεται τόσο σθεναρά στην άρση του μονοπωλίου του Ταμείου Υγειονομικών Ασφαλίσεων και δεν παίρνει μέτρα για τις τιμές των φαρμάκων", λέει εκείνος. "Από την άλλη, είναι λογικό το Μεταρρυθμιστικό Μπλοκ να μην τα καταφέρνει μιας και μεταρρυθμίσεις δεν γίνονται με 20 βουλευτές. Αν όμως η πολιτική ελίτ έχει πάρει το μάθημά της μετά τις τροποποιήσεις στο Σύνταγμα όσον αφορά την δικαστική εξουσία ίσως να δούμε καλύτερα αποτελέσματα στην ψηφοφορία για το Νόμο για την Δικαστική Εξουσία".

Κατά τη γνώμη του κ. Ποπιβανόφ το Μεταρρυθμιστικό Μπλοκ αντιμετωπίζει δυο βασικά προβλήματα. Από την μια, υποτίθεται πως διαθέτει δυναμική ομάδα ειδημόνων, αλλά οι ενέργειές τους είναι χαοτικές, ενώ από την άλλη παραμέλησαν τον κοινωνικό διάλογο και προκάλεσαν δυσαρέσκεια με τον επιθετικό τρόπο που προσπάθησαν να επιβάλλουν αλλαγές στις κοινωνικές, στις θεσμικές και στις οικονομικές ισορροπίες.

"Μάλλον το 2016 δεν μας επιφυλάσσει μεγάλες εκπλήξεις. Οι πολιτικοί θα αναζητήσουν τρόπους σταθεροποίησης και κατά πάσα πιθανότητα θα επιλέξουν μοντέλο συμπεριφοράς που να μην προκαλεί αντιστάσεις με στόχο να τελειώσει δίχως κραδασμούς η θητεία της κυβέρνησης", κατέληξε ο πολιτειολόγος από το Πανεπιστήμιο της Σόφιας.

Μετάφραση: Αγάπη Ασπρίδου