"Εγώ είμαι… αλλά στην ταυτότητά μου το όνομά μου είναι άλλο γιατί είμαι υιοθετημένος". Έτσι ξεκινάνε πολλές συνταρακτικές ανθρώπινες ιστορίες. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της μη κυβερνητικής οργάνωσης "Εθνικό δίκτυο για τα παιδιά" περίπου 100 με 150 Βούλγαροι πολίτες υποβάλλουν κάθε χρόνο αιτήσεις ως τα περιφερειακά δικαστήρια της χώρας για την αποκάλυψη της καταγωγής τους και σε 90% των περιπτώσεων λαμβάνουν αρνητική απάντηση.

Ένας από τους λόγους είναι η μη αποτελεσματική ρύθμιση του άρθρου 105 από τον Οικογενειακό Κώδικα που προβλέπει αποκάλυψη του απόρρητου της υιοθεσίας μόνο αν "σημαντικές περιστάσεις το επιβάλλουν" χωρίς να υπάρχει ακριβής ορισμός για το τι σημαίνει "σημαντικές περιστάσεις". Το Εθνικό Δίκτυο για τα Παιδιά, μαζί με την Βουλγάρικη Ένωση Υιοθετημένων και Θετών γονέων και η Εθνική Διαδικτυακή τράπεζα στοιχείων "Πού είσαι;" στραμμένη προς όσους αναζητούν τους βιολογικούς τους γονείς ή τα παιδιά που έχουν δώσει για υιοθεσία, σε συνεργασία με το υπουργείο Δικαιοσύνης και την στήριξη της γαλλικής πρεσβείας δεσμεύθηκαν με το πρόβλημα με την αποκάλυψη του απόρρητου της υιοθεσίας στη Βουλγαρία, διοργανώνοντας ένα φόρουμ σχετικό με το θέμα.

Οι "σημαντικές περιστάσεις" κατά τον νόμο είναι η αιτία η Μαριάνα Τανεμπέργκερ να αναζητά πληροφορίες για την βιολογική της μητέρα 31 ολόκληρα χρόνια. Η Μαριάνα έρχεται στη Σόφια για να συμμετάσχει στις συζητήσεις έχοντας οδηγήσει 1650 χιλιόμετρα από την Νυρεμβέργη της Γερμανίας.

"Πριν να ταξιδέψω εμφάνισα μια αλλεργική αντίδραση σε ένα απορρυπαντικό και έπρεπε να πάω στο νοσοκομείο", λέει εκείνη. "Οι ερωτήσεις της γιατρού με κινητοποίησαν γιατί δεν μπόρεσα να απαντήσω αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό. Αναγκάστηκα να εξηγήσω πως είμαι υιοθετημένη, πράγμα που έκανε τη γιατρό να απορήσει γιατί δεν έχω αναζητήσει ακόμα πληροφορίες. Όταν σχολίασα πως στην Βουλγαρία το απόρρητο της υιοθεσίας είναι σχεδόν αδύνατο να αρθεί, εκείνη με ρώτησε αν πρόκειται για κράτος μέλος της ΕΕ. Δεν μπορώ να περιγράψω πως αισθάνθηκα εκείνη τη στιγμή".

Η Μαριάνα είναι κοινωνική λειτουργός. Για να επιστρέψει στη δουλειά της πρέπει να διανύσει ξανά την ίδια απόσταση. Μ' αυτήν την περιπέτειά της θέλει να συμβάλει στην προσπάθεια για την αλλαγή της νομοθεσίας όσον αφορά την υιοθεσία.

"Οι άνθρωποι που αναζητούν τους βιολογικούς τους γονείς ή τα παιδιά που έχουν δώσει για υιοθεσία συχνά αντιμετωπίζουν προβλήματα που αφορούν την αλλαγή των ονομάτων, της ημερομηνίας γέννησης ή του αριθμού ταυτότητας, όπως και την εξολοκλήρου καταστροφή των εγγράφων που αφορούν κάποια υιοθεσία", υπογραμμίζουν από την πλατφόρμα "Πού είσαι;". Αυτό εμποδίζει την διαδικασία της αναζήτησης κάποιου προσώπου ακόμα και σε περιπτώσεις που το δικαστήριο έχει εγκρίνει την άρση του απορρήτου.

Τα βασικά επιχειρήματα των οργανώσεων που ζητούν την άρση του απορρήτου είναι «το δικαίωμα του καθενός να γνωρίζει τις ρίζες του, ιατρικοί λόγοι σχετικοί με γενετικές παθήσεις και πρόληψη των γάμων μεταξύ συγγενών».

Ο πρέσβης της Γαλλίας στην Βουλγαρία Ξαβιέ ντε Καμπάν παρουσίασε το γαλλικό μοντέλο της αποκάλυψης της καταγωγής του υιοθετημένου. Οι διεθνείς υιοθεσίες στην Γαλλία από το 2006 είναι 3.500 και ¾ από αυτές αφορούν παιδιά από την Βουλγαρία.

Η γενική διευθύντρια της Γαλλικής Υπηρεσίας για τις Υιοθεσίες, Μπεατρίς Μπιοντί, δήλωσε πως ο θεσμός που εκπροσωπεί είναι το όργανο που συνδράμει τα υιοθετημένα παιδιά και τα συνοδεύει στην αναζήτηση της καταγωγής τους, εφόσον έχουν δηλώσει πως θέλουν κάτι τέτοιο, μετά την ενηλικίωσή τους. Το συμβούλιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα του ΟΗΕ έκανε συστάσεις προς την Βουλγαρία να ετοιμάσει νομοσχέδια τα οποία να απαγορεύουν το απόρρητο της υιοθεσίας και από την επόμενη εβδομάδα το υπουργείο Δικαιοσύνης αρχίζει να επεξεργάζεται αποσπάσματα από τον Οικογενειακό Κώδικα.

"Το υπουργείο και οι ειδήμονές μας μελετούν την νομοθεσία άλλων κρατών και ειδικά ότι αφορά την καταγωγή", είπε η αναπληρωτής υπουργός Δικαιοσύνης Βεργκίνια Μίτσεβα-Ρούσεβα. "Υπάρχουν κράτη στα οποία υιοθετούνται πολλά παιδιά και μάλιστα από άλλες χώρες. Έχουμε στείλει επιστολές στα εκεί δικαστήρια για προτάσεις ενώ η ειδική ομάδα που έχει συσταθεί γύρω από αυτό το θέμα θα συνεδριάσει στις 31 Ιουλίου. Επίκεινται τροποποιήσεις στον Οικογενειακό Κώδικα και ελπίζουμε ως το τέλος του χρόνου να τεθούν επί τάπητος στη Βουλή".

Η Βεργκίνια Μίτσεβα-Ρούσεβα είναι επίσης πρόεδρος του Συμβουλίου για την διεθνή υιοθεσία και από αυτή τη θέση ενημέρωσε τους ενδιαφερόμενους πως το 2014 εκτός Βουλγαρίας έχουν υιοθετηθεί 477 παιδιά, 173 από τα οποία είναι με ειδικές ανάγκες ενώ για τους πρώτους 6 μήνες του 2015 τα υιοθετημένα στο εξωτερικό βουλγαράκια είναι 223 και 73 από αυτά είναι με ειδικές ανάγκες.

Μετάφραση: Αγάπη Ασπρίδου