Το καλοκαίρι του 1994. Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Η Βουλγαρία συμμετέχει για έκτη φορά σε παγκόσμιο πρωτάθλημα.
Στις 17 Νοεμβρίου στο στάδιο "Παρκ ντε Πρενς" στο Παρίσι η Βουλγαρία αντιμετώπισε τη Γαλλία στην τελευταία προσπάθειά της να προκριθεί για το Κύπελλο στις ΗΠΑ. Τότε με αποτέλεσμα 1-1 (με το οποίο προκρίνεται η Γαλλία), στο τελευταίο λεπτό ο Εμίλ Κωσταντίνοφ έβαλε φανταστικό γκολ στο τέρμα του Μπερνάρ Λαμά. Αυτή τη στιγμή στον αέρα της Βουλγαρικής Εθνικής Τηλεόρασης ακούστηκε και η περίφημη φράση "Ο Θεός είναι Βούλγαρος" του θρυλικού ποδοσφαιρικού αναλυτή Νικολάι Κόλεφ-Μίτσμανα.
Τα υπόλοιπα είναι ιστορία σαν στα παραμύθια. Η εθνική ποδοσφαίρου της Βουλγαρίας με τον προπονητή Ντιμίταρ Πένεφ, κατόρθωσε να σημειώσει το μεγαλύτερο επίτευγμα στην ιστορία του βουλγαρικού ποδοσφαίρου με τη συμμετοχή της στον ημιτελικό του Παγκόσμιου Κυπέλλου. Η νίκη επί της Ελλάδας με 4-0 στη φάση των ομίλων ήταν η πρώτη νίκη των Βουλγάρων σε παγκόσμιο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου. Στον όμιλο οι ποδοσφαιριστές μας έμειναν δεύτεροι με τους ίδιους βαθμούς με την πρώτη στον όμιλο – την ομάδα της Νιγηρίας και με την τρίτη – την Αργεντινή.
Στην επόμενη φάση του πρωταθλήματος οι Βούλγαροι απέκλεισαν το Μεξικό με 4-2 μετά από πέναλτι. Στον προημιτελικό η Βουλγαρία αντιμετώπισε την παγκόσμια πρωταθλήτρια Γερμανία. Μετά από 0-0 στον πρώτο ημίχρονο, ο Λόταρ Ματέους έβαλε γκολ από πέναλτι για τους Γερμανούς. Αυτό όμως δεν αποθάρρυνε τους Βουλγάρους και για τρία λεπτά μόνο στο 75’ και στο 78’ οι Βούλγαροι άλλαξαν το αποτέλεσμα στο 2-1 με γκολ του Χρήστο Στοΐτσκοφ και Γιορντάν Λέτσκοφ.
Στον ημιτελικό κατά της Ιταλίας η Βουλγαρία ήδη στον πρώτο ημίχρονο άφησε την Ιταλία να σημειώσει δύο γκολ – του Ρομπέρτο Μπάτζιο. Ο Χρήστο Στοΐτσκοφ επίσης σημείωσε ένα γκολ από πέναλτι για τη βουλγαρική ομάδα πριν από το διάλειμμα. Τελικά ο αγώνας τελείωσε με ήττα για τη Βουλγαρία με 1-2. Στον αγώνα για την τρίτη θέση η Βουλγαρία έχασε από την ομάδα της Σουηδίας με 0-4 και πήρε την 4η θέση στην τελική κατάταξη.
Έμειναν, βεβαίως, κάποιες αμφιβολίες, που 20 χρόνια αργότερα ο ίδιος ο σκόρερ στο παγκόσμιο κύπελλο Χρήστο Στοΐτσκοφ εξέφρασε δημόσια τη γνώμη του ότι η FIFA δεν άφησε τη Βουλγαρία να παίζει στον τελικό στο Παγκόσμιο Κύπελλο στις ΗΠΑ του 1994. Και η εξήγηση του μεγάλου Βουλγάρου ποδοσφαιριστή είναι ότι ενδεχόμενος τελικός μεταξύ της Βραζιλίας και της Βουλγαρίας δε θα προκαλούσε τέτοιο ενδιαφέρον όπως ο τελικός μεταξύ της Βραζιλίας και της Ιταλίας, που δεν είχαν συναντηθεί σε αγώνα για τον παγκόσμιο τίτλο από 24 χρόνια.
Έτσι κι αλλιώς αυτό ήταν το καλοκαίρι που αποκάλεσαν "Το αμερικανικό καλοκαίρι" του βουλγαρικού θριάμβου, που έβγαλε έναν ολόκληρο λαό στους δρόμους. Και όχι μόνο τον έβγαλε, αλλά και τον ενοποίησε τουλάχιστον όσο διαρκούσε η ευφορία. Ας ακούσουμε πώς οι Βούλγαροι υποδέχθηκαν τους ποδοσφαιριστές: "Καλώς ήλθατε στην αγκαλιά της μητέρας Βουλγαρίας, αγαπητοί ποδοσφαιριστές. Ο βούλγαρος λαός, οι συμπατριώτες μας στο εξωτερικό, στη Βουλγαρία, οι γείτονές μας σας ευχαριστούν για όλα που κάνατε κατά τις τελευταίες 30 ημέρες. Κάνατε για τη Βουλγαρία πράγματα που δεν κατόρθωσαν να κάνουν όλοι οι διπλωμάτες και πολιτικοί καθ’ όλη τη διάρκεια του αιώνα".
Κατά τα άλλα οι πιο δημοφιλείς αναφωνήσεις που γέννησε η ορμή του λαού τότε ήταν "Βούλγαροι παλικάρια!" και "Στοΐτσκοφ – πρόεδρος!".
Στους Βουλγάρους ποδοσφαιριστές απηύθυνε μήνυμα και ο τότε δήμαρχος της Σόφιας Αλεξάνταρ Γιαντσούλεφ: "Γενναίοι Βούλγαροι, σας ευχαριστούμε για τη μεγάλη χαρά που μας χαρίσατε, κάνοντας τη Βουλγαρία τέταρτη παγκόσμια δύναμη στο ποδόσφαιρο. Αγαπητοί ποδοσφαιριστές, για λιγότερο από έναν μήνα, μας αποκαταστήσατε την αυτοπεποίθηση και την υπερηφάνεια που είμαστε Βούλγαροι. Όλος ο κόσμος άρχισε να μιλάει με σεβασμό για τη Βουλγαρία και την πρωτεύουσά της. Γι’ αυτό εντελώς δικαιολογημένα το Δημοτικό Συμβούλιο Σόφιας ομόφωνα σας ανακήρυξε επίτιμους πολίτες της Σόφιας, με το οποίο γράψατε τα ονόματά σας στο χρυσό βιβλίο της πρωτεύουσας. Απονέμοντάς σας το τιμητικό σήμα της Σόφιας εκφράζουμε τον σεβασμό μας για σας και το κατόρθωμά σας ως άξιους συμπατριώτες μας".
"Ήταν ο πιο όμορφος πιανίστας της εποχής του. Κομψός, αξιοπρεπής και ανέφικτος, σαν να γεννήθηκε με το φράκο το 1929 στη Σόφια". Έτσι η εφημερίδα του Βερολίνου "Die Welt" περιγράφει τον Αλέξης Βάισενμπεργκ. Γεννήθηκε στη Σόφια, ο..
"Πιστεύω ότι ακόμη και ο ταλαντούχος Στανισλάβ Στρατίεφ, ο οποίος ειδικά έγραψε τον ρόλο του Βέλκο Κάνεφ στην εμβληματική ταινία "Ορχήστρα χωρίς όνομα" δύσκολα θα έβρισκε λόγια παρηγοριάς, αν ήταν ανάμεσά μας. Ο Βέλκο ήταν από τους ηθοποιούς που κάνουν..
"Αυτά που συμβαίνουν στον κόσμο, μας αφορούν. Και όσο περισσότερο κλείνουμε τα μάτια μας, ότι δε μας αφορούν, όσο περισσότερα κλεινόμαστε στα εσωτερικά προβλήματά μας και στενεύουμε τον ορίζοντά μας, τόσο πιο απροετοίμαστοι είμαστε στη λήψη αποφάσεων..