Στα τέλη της περασμένης εβδομάδας το υπουργείο Οικονομικών παρουσίασε την δική του πρόταση για τον κρατικό προϋπολογισμό για το επόμενο έτος. Αυτό έγινε μόνο μία ημέρα μετά τη αναθεώρηση του εθνικού προϋπολογισμού για το 2014.

Τι προβλέπουν οι χρηματοοικονομικοί εμπειρογνώμονες της κυβέρνησης; "Καθησύχαση", είναι λακωνικός ο υπουργός Οικονομικών, Βλαντισλάβ Γκοράνοφ και προσθέτει και "σταθερότητα". "Υπερβολικός συντηρητισμός, ακραία απαισιοδοξία και έλλειψη οποιωνδήποτε μεταρρυθμίσεων", αντιτάσσονται οι οικονομολόγοι, τα συνδικάτα και οι εργοδότες.

Οι βασικές παράμετροι του μακροοικονομικού πλαισίου του προϋπολογισμού δίνουν λόγους και για τις δύο απόψεις, όλα εξαρτώνται από τη σκοπιά από την οποία θα ερμηνευτούν οι προγραμματισμένοι αριθμοί και δείκτες.

Ο δείκτης από τον οποίο σε κάποιον βαθμό εξαρτώνται όλοι οι υπόλοιποι δείκτες είναι η προβλεπόμενη άνοδος του ΑΕΠ. Για το επόμενο έτος προβλέπεται να είναι δύο φορές μικρότερο από το φετινό. Επομένως, το 2015 η οικονομικη άνοδος θα συρρικνωθεί κατά 50% και ουσιαστικά θα είναι συμβολικό και χωρίς οποιοδήποτε πραγματικό και αισθητό αποτέλεσμα στις συνθήκες ζωής στη χώρα και στα έσοδα του κράτος.

Αυτό επιβεβαιώνεται και από την δυσδιάκριτη επικείμενη αύξηση των δημόσιων δαπανών με μόλις 50 εκ. ευρώ, τη δειλή αύξηση κατά 20 ευρώ του κατώτερου εργατικού μισθού και τη περικοπή κατά 10% των αμοιβών στη δημόσια διοίκηση. Όλα αυτά φυσικά προκαλούν την αντίδραση των συνδικάτων, που απείλησαν μάλιστα με απεργία. Έχοντας υπόψη και το γεγονός ότι οι εμπειρογνώμονες της κυβέρνησης δεν αναμένουν κάποια ιδιαίτερη αναζωογόνηση στην αγορά εργασίας και αισθητή μείωση της ανεργίας.

Για λογαριασμό των σχεδόν παγωμένων κρατικών εξόδων, το δημόσιο χρέος θα αυξηθεί με άλλα περισσότερα από 4 δισ. ευρώ. Το έλλειμμα προϋπολογισμού όμως θα μειωθεί έως το επιτρεπτό από τις Βρυξέλλες 3% το 2015. Ενώ ο πληθωρισμός αναμένεται να ανέλθει στο 1%.

Ο σοβαρός συντηρητισμός της κυβέρνησης βρίσκει έκφραση και στις σχεδιαζόμενες μεταρρυθμίσεις που τα πολιτικά κόμματα υποσχέθηκαν στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, χωρίς να είναι σίγουρο προς το παρόν ότι διαθέτουν τους απαραίτητους χρηματικούς πόρους. Οι προβλεπόμενες μεταρρυθμιστικές πολιτικές σχετικά με το υπουργείο Εσωτερικών, την Κρατική Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας και το υπουργείο Άμυνας είναι δειλές, οι αλλαγές στην υγειονομική περίθαλψη πρόκειται να συζητηθούν, στον δημόσιο τομέα θα έχει περικοπές των αμοιβών, οι συζητήσεις στο σύστημα δικαιοσύνης συνεχίζονται.

Είναι αλήθεια ότι δεν πέρασε ούτε μήνας από τότε που η νέα κυβέρνηση ήρθε στην εξουσία και αυτή δεν είχε χρόνο να εκφράσει τις ιδέες της για μεταρρυθμίσεις στον προϋπολογισμό, επειδή ήταν αναγκασμένη να λειτουργήσει βάσει των προετοιμασμένων από την προηγούμενη κυβέρνηση αναλύσεων και προγνώσεων. Είναι αλήθεια επίσης ότι ύστερα από σχεδόν δύο χρόνια κοινωνικές αναταραχές και καταστρεπτική πολιτική αστάθεια και αντιπαράθεση, η κοινωνία έχει ανάγκη από ηρέμηση και σταθερότητα.

Επίσης όμως είναι αλήθεια ότι οι πολιτικοί και κοινωνικοί κατακλυσμοί προκλήθηκαν έως έναν μεγάλο βαθμό ακριβώς από την έλλειψη μεταρρυθμίσεων και μέτρων για την βελτίωση των δημόσιων και κοινωνικών συστημάτων. Υπάρχει πραγματικός κίνδυνος η νέα αναβολή αυτών των τόσο απαραίτητων αλλαγών (όπως δείχνει ο προϋπολογισμός του 2015) μόνο να εμβαθύνει τα προβλήματα. Αυτή η αναποφασιστικότητα των νέων κυβερνώντων είναι επίσης ένδειξη για το ότι δε νιώθουν τόσο σίγουροι, πως θα μπορούν να αντέξουν στην αναμενόμενη και αναπόφευκτη σε ενδεχόμενες ριζοσπαστικές και μη δημοφιλής μεταρρυθμίσεις κοινωνική πίεση.

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα