Αντιστοιχεί στις δημοκρατικές αρχές η διαφημιζόμενη σαν οικονομική πανάκεια Συμφωνία Διατλαντικής Εμπορικής και Επενδυτικής Συνεργασίας (ΤΤΙΡ) ;  Τα καθαρά εμπορικά συμφέροντα που υπερασπίζει δεν είναι εις βάρος της κοινωνίας των πολιτών;  Οι ερωτήσεις αυτές υποβλήθηκαν στη διάρκεια συζήτησης  που διοργανώθηκε από το ίδρυμα «Κόνραντ Αντενάουερ» και το σύνδεσμο πολιτών «Αλληλέγγυα Βουλγαρία».

Εκ πρώτης όψεως η ιδέα για την φιλελευθεροποίηση του εμπορίου μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΕ είναι αρκετά ελκυστική. Αυτοί που την υπερασπίζουν από πλευράς της  Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του πρώην προέδρου της Ζοζέ Μπαρόζο ισχυρίζονται ότι θα επιταχύνει την ανάπτυξη της οικονομίας, θα δημιουργήσει περισσότερες θέσεις εργασίας και θα διευκολύνει την πρόσβαση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στις πιστώσεις.

Σύμφωνα με περισσότερες από 230 οργανώσεις των πολιτών από 21 χώρες της ΕΕ που υπέγραψαν αίτηση κατά της συμφωνίας η συμφωνία ευνοεί όχι τους πολίτες της Γηραιάς Ηπείρου αλλά τις μεγάλες εταιρείες. Τις ανησυχίες τους σχετικά με το περιεχόμενο του εγγράφου εξέφρασαν και πολιτικοί της αριστεράς, που συμμετείχαν στη συζήτηση. Ακριβώς αντίθετη είναι η άποψη του ΠτΔ, Ρόσεν Πλέβνελιεφ, που πιστεύει ότι η συμφωνία θα αυξάνει τις αμερικανικές επενδύσεις στη Βουλγαρία.

Η σοβαρή συζήτηση για το τι σημαίνει για την Βουλγαρία η υπογραφή της Συμφωνίας  Διατλαντικής Εμπορικής και Επενδυτικής Συνεργασίας επίκειται.

Σύμφωνα με τον Ευρωβουλευτή και μέλος της ΒΣΚ , Γκεόργκι Πίρινσκι :

«Η έμφαση που δόθηκε στη δημοκρατική απάντηση και στο  δημοκρατισμό αυτής της συμφωνίας είναι αδιαμφισβήτητα στο επίκεντρο  όλης  της συζήτησης  για τη συμφωνία. Όπως ξέρουμε η συμφωνία αυτή έχει τη φιλοδοξία να διαμορφώσει  παγκόσμια πρότυπα.»

Κριτική απηύθυνε και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εργασίας και Κοινωνίας Πολιτικής, Ιβάιλο Κάλφιν:

« Οι υπολογισμοί της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι ότι το ετήσιο αποτέλεσμα για την ευρωπαϊκή οικονομία θα ανέλθει σε περίπου 130 δισ. ευρώ, που αποτελεί άνοδος κατά 1%, ενώ για την αμερικανική οικονομία – σε περίπου 90 δισ. ευρώ. Και η ευρωπαϊκή και η αμερικανική οικονομία είναι συγκριτικά κλειστές και η αλληλενέργεια τους με τον εξωτερικό κόσμο είναι περιορισμένη. Για να υπάρχει επιτυχή ενσωμάτωση, οι δύο οικονομίες πρέπει να είναι ομογενείς , με παρόμοιο βαθμό ανάπτυξης.»

Οι σύντομες προθεσμίες με τις οποίες διεξάγονται οι διαπραγματεύσεις  προκαλούν επίσης αρκετά αρνητικά σχόλια από πλευράς των Ευρωπαίων πολιτών. Επίσημα οι διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία ΤΤΙΡ άρχισαν τον Ιούλιο του 2013, στις 3 Οκτωβρίου ολοκληρώθηκε ο έβδομος κύκλος τους, οι πληροφορίες όμως είναι ελάχιστες. Πολλές είναι οι αμφιβολίες ότι οι διαπραγματεύσεις θα μπορέσουν να οριστικοποιηθούν εμπρόθεσμα και η συμφωνία θα υπογραφεί έως τα τέλη του 2015.

Παρά την επιθυμία για γρήγορη οριστικοποίηση των διαπραγματεύσεων υπάρχουν τέσσερα τουλάχιστον θέματα, στα οποία η ΕΕ και οι ΗΠΑ δεν μπορούν να πετύχουν συμφωνία. Οι ΗΠΑ δεν συμφωνούν να φιλελευθεροποιήσουν τις  χρηματοοικονομικές αγορές τους, ενώ η ΕΕ δε δέχεται την κατάργηση των προστατευτικών μηχανισμών για την ντόπια παραγωγή και τις «γεωγραφικές  ενδείξεις» όπως π.χ. « γαλλική σαμπάνια». Η Ευρώπη είναι κατά της φιλελευθεροποίησης της πρόσβασης στα προσωπικά δεδομένα που θέλουν οι ΗΠΑ και  δεν δέχεται την πρόταση των  ΗΠΑ για επίλυση των διαφορών  μεταξύ του κράτους και των επενδυτών μέσω ειδικευμένου διεθνούς εμπορικού δικαστηρίου. Αυτή είναι και η αιτία λόγω της οποίας η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγκάστηκε να αρχίσει εσωτερική συζήτηση.

Οι ανησυχίες των οργανώσεων των πολιτών έρχονται από το γεγονός ότι αγωγή στο Διαιτητικό Δικαστήριο μπορεί να υποβάλλει ο επενδυτής , όχι όμως και το κράτος , που συνήθως είναι η πλευρά που χάνει και πληρώνει τα πρόστιμα με τα χρήματα των φορολογούμενων.

Ο Πέταρ Κλισάροφ  από το πολιτικό κόμμα « Άμεση δημοκρατία» έχει τις επιφυλάξεις ότι η υπογραφή της συμφωνίας στην μορφή στην οποία είναι προς το παρόν εγκυμονεί κινδύνους  διαγραφής των ρυθμίσεων σε τομείς σαν την οικολογία, υγειονομική περίθαλψη, παιδία, προστασία των προσωπικών δεδομένων , κοινωνική πολιτική. «Με τον τρόπο αυτό το μοντέλο της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας αντλείται και ο κόσμος  κινείται προς παγκόσμιο μοντέλο στο οποίο επικρατούν τα οικονομικά συμφέροντα», θεωρεί ακόμα ο Πέταρ Κλισάροφ.

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα