Η ημέρα του Αγίου Δημητρίου, στα βουλγαρικά Ντιμίτροβντεν, είναι μια από τις μεγαλύτερες γιορτές στην ορθόδοξη παράδοση, καθώς και στο λαϊκό εορτολόγιο. Στις 26 Οκτωβρίου η Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου του Μυροβλήτου, γνωστού επίσης ως Θαυματουργού Άγιου Δημητρίου της Θεσσαλονίκης.
Στις λαϊκές δοξασίες ο Αγίος Δημητρίος παρουσιάζεται ως ο μεγαλύτερος αδελφός του Αγίου Γεωργίου. Η Ημέρα του Αγίου Δημητρίου σημειώνει επίσης την έναρξη του χειμώνα όταν ολοκληρώνονται οι γεωργικές εργασίες στα αγροκτήματα, που άρχισαν την ημέρα του Αγίου Γεωργίου. Από τον Δρ Πέτκο Χρήστοφ από το Ινστιτούτο Εθνολογίας με μουσείο στη Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών μάθαμε λεπτομέρειες για την γιορτή και τα έθιμά του.
"Στο παραδοσιακό λαϊκό εορτολόγιο η ημέρα του Αγίου Δημητρίου και του Αγίου Γεωργίου χωρίζουν το χρόνο σε δυο εποχές - καλοκαιρινή και χειμερινή. Μια παροιμία λέει "Ο Άγιος Γεώργιος φέρει το καλοκαίρι, και ο Άγιος Δημήτριος – τον χειμώνα". Και οι δυο ημέρες γιορτάζονται από τους χριστιανούς, άλλα και από του μουσουλμάνους. Στις εικόνες ο Άγιος Δημήτριος απεικονίζεται σαν ιππέας και καβάλα κόκκινο άλογο".
"Οι περισσότερες φθινοπωρινές γιορτές συνδέονται με τις θυσιαστικές τελετές", αναφέρει ο Δρ Χρήστοφ. "Στα χωριά οργανώνονται πανηγύρια με κουρμπάνια και διασκέδαση. Σε κοινό τραπέζι, μετά το μάζεμα της σοδιάς, κάθονται όλοι, επίσης και αυτοί που γύριζαν από την ξενιτιά. Τότε αρχίζουν οι οικογενειακές λειτουργίες, που ονομάζονται "άγιος", "λειτουργία" ή "οικιακή λειτουργία". Οι περισσότερες είναι αφιερωμένες στον Άγιο Δημήτριο, τον προστάτη της οικογένειας. Στα πανηγύρια οι κοπέλες στήνουν χορό σγκλιάντνο ("σγλκιάντα" στα βουλγαρικά σημαίνει η τελετή, κατά την οποία οι νεαροί άνδρες επέλεγαν τις μελλοντικές νύφες τους) μπροστά στους εργένηδες και τις οικογένειες τους. Έτσι οι ηλικιωμένοι επέλεγαν τις νύφες για τα αγόρια τους. Επίσης ονόμαζαν την ημέρα μετά την γιορτή του Αγίου Δημήτριου "Ραζπούς" γιατί τότε απελευθερώνονται από δουλειά οι βοσκοί και υποτακτικοί, που προσλαμβάνονταν την άνοιξη. Την ημέρα αυτή οι νύφες φορούσαν τα καλύτερα ρούχα τους, για να προϋπαντήσουν τους άντρες τους, οι οποίοι γύριζαν από δουλειά σε ξένα μέρη".
"Μετά την απελευθέρωση του 1878 στην Σόφια άρχισε να λειτουργεί αγορά, η λεγόμενη "Ντιουλγκέροβα πιάτσα" ή "Σόλνι παζάρ", αναφέρει ο εθνογράφος. "Πρόκειται για χώρο, στο οποίο ο καθένας μπορούσε να προσλάβει άνδρες, δεξιοτέχνες στον τομέα της οικοδόμησης. Στην πράξη ήταν τα άτομα που έχτισαν την σύγχρονη Σόφια. Ο τόπος αυτός γίνεται τόσο δημοφιλής ώστε μετά το Β' Παγκόσμιο πόλεμο δυο φορές το χρόνο - τις ημέρες του Άγιου Γεωργίου και του Αγίου Δημητρίου - για μια-δυο εβδομάδες υπήρχε αγορά εργασίας, όπου προσλαμβάνονται γυναίκες για υπηρέτριες στα σπίτια των αστών. Γυρίζοντας στα χωριά οι κοπέλες αυτές, εκτός από λεφτά, έφερναν και σύγχρονες συνταγές, καθώς και δεξιότητες στη καθαριότητα και την φροντίδα παιδιών. Ενώ οι άνδρες, που δούλευαν στα ξένα μάζευαν λεφτά για να παντρευτούν και να κάνουν σπίτι. Σε μερικά χωριά υπήρχε ειδικός χώρος όπου την ημέρα του Αγίου Γεωργίου οι άνδρες μετανάστες έφευγαν για δουλειά και πάλι εκεί την ημέρα του αγίου Δημητρίου τους υποδέχονταν από το κουρμπέτι".
Την ημέρα του Αγίου Δημητρίου, όπως και την ημέρα του αδερφού του, Αγίου Γεωργίου, γίνονταν μαντείες. Οι αγρότες έκαναν τις προβλέψεις τους, παρακολουθώντας την μορφή της Σελήνης, την συμπεριφορά των ζώων και άλλα σημάδια.
Μετάφραση: Πένκα ΒέλεβαΤο Νεανικό Κέντρο «Ζαχάρι Στογιάνοφ» στο Ντόμπριτς διοργανώνει λαογραφική συνάντηση των κοινοτήτων με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ανεκτικότητας. Ο σκοπός του γεγονότος, που διεξάγεται από σήμερα μέχρι τις 17 Νοεμβρίου φέτος, είναι να εκπαιδεύσει..
Αλέα των παραδοσιακών επαγγελμάτων θα λάβει χώρα στο Λαογραφικό Συγκρότημα «Το Παλιό Ντόμπριτς» σήμερα από τις 10:00 μέχρι τις 18:00, ενημερώνουν από το Περιφερειακό Επιμελητήριο Βιοτεχνών του Ντόμπριτς στο Facebook. Στο γεγονός θα εκτεθούν..
Οι Αυστραλοί Κλάουντια και Ρόμπερτ Μπάσοου ήρθαν στο χωριό Βίσοβγκραντ (κοντά στο Βελίκο Τάρνοβο) για να παντρευτούν συμπεριλαμβάνοντας στο τελετουργικό παραδοσιακά βουλγάρικα στοιχεία. Οι δυό τους ταξίδεψαν 1 500 χλμ. από το Σίδνεϋ και έφεραν 60..