Στο φόρουμ συμμετείχε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εσωτερικών, Τσβετάν Τσβετάνοφ και ο πρέσβης της Ολλανδίας στη χώρα μας, κ Karel van Kesteren ο οποίος συνέχαιρε την κυβέρνηση και το υπουργείο Εσωτερικών για τις τελευταίες επιτυχημένες επιχειρήσεις που δείχνουν την αποφασιστικότητα και τις μελετημένες ενέργειες της Βουλγαρίας κατά του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς. Η καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος είναι σημαντικό μέρος των μέτρων περιορισμού της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, καθώς και δείκτης για την αξιολόγηση της Βουλγαρίας στις εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο μηχανισμό συνεργασίας και ελέγχου.

Σύμφωνα με τις αναλύσεις του Κέντρου, το οργανωμένο έγκλημα στη χώρα μας προσαρμόζεται γρήγορα στα νέα δεδομένα, περιλαμβανομένης και της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση και εισέρχεται στην νόμιμη οικονομία και εσπευσμένα νομιμοποιεί τα παράνομα κεφάλαια. Γι’ αυτό η έρευνα του ξεπλύματος χρήματος πρέπει να συνοδεύει την διερεύνηση του κάθε εγκλήματος, από το οποίο αποκτήθηκαν χρήματα. Χρειάζονται όμως και νομοθετικές τροποποιήσεις για την κατάσχεση υπέρ του κράτους της περιουσίας που αποκτήθηκε από εγκληματικές δραστηριότητες, συστήνει η έκθεση.

Είναι ήδη έτοιμο το πρώτο στην Βουλγαρία ολοκληρωμένο Εγχειρίδιο έρευνας ξεπλύματος χρήματος. Είναι κοινή πρωτοβουλία του Κέντρου μελέτης της δημοκρατίας και της ολλανδικής κυβέρνησης και συνοψίζει την πραγματική πρακτική βουλγαρική πείρα.

Σύμφωνα με στοιχεία του Κέντρου, τα ετήσια έσοδα από παράνομες αγορές και εγκληματικές δραστηριότητες στην Βουλγαρία ανέρχονται τουλάχιστο σε 4-5 δις λέβα (2-2,5 δις ευρώ). Προέρχονται από διακίνηση ναρκωτικών, παράνομη εισαγωγή τσιγάρων και άλλων εμπορευμάτων, πορνεία, διαφθορά από δημόσιους διαγωνισμούς και φορολογικές απάτες. Αυτός ο όγκος των βρώμικων χρημάτων στην οικονομία μας δεν περιλαμβάνει τα έσοδα από άλλες παράνομες δραστηριότητες όπως χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις, διακίνηση πολιτισμικών αξιών και χρημάτων, που διακινήθηκαν από την παραοικονομία.

Προς διαφορά με τις αναπτυγμένες δημοκρατίες, όπου το ξέπλυμα χρήματος γίνεται με περίπλοκες οικονομικές επιχειρήσεις ή επενδύσεις στην νόμιμη οικονομία όπως αγορά κινητής και ακίνητης περιουσίας, στη Βουλγαρία παρατηρείται μια ιδιάζουσα μορφή – πολιτική επένδυση. Σ’ αυτήν οι εγκληματικοί κύκλοι "ξεπλύνουν" τα χρήματά τους με την αγορά ψήφων στις εκλογές ή χρηματοδότηση κομμάτων. Έτσι αποκτούν πρόσβαση στην πολιτική επιρροή, κυρίως σε τοπική βάση.

Το πρώτο ανησυχητικό σήμα γι’ αυτό ήταν οι τοπικές εκλογές του 2007, ενώ οι κοινοβουλευτικές εκλογές του 2009 μόνο επιβεβαίωσαν αυτή την τάση. Σύμφωνα με όσα είπε ο διευθυντής του Κέντρου, Ογκνιάν Σέντοφ, το πρόβλημα με το ξέπλυμα χρήματος είναι παγκόσμιο, αλλά στη Βουλγαρία απειλεί και την εθνική μας ασφάλεια, ακριβώς λόγω αυτής της ιδιαιτερότητας. Η επένδυση βρώμικων χρημάτων σε πολιτικές εκστρατείες μπορεί να επιφέρει πολιτικές ταραχές και να ταράξει τις βάσεις του κράτους, παρά τις θετικές αλλαγές στο υπουργείο Εσωτερικών και την εξουσία τους τελευταίους 6-7 μήνες, υποστηρίζει ο δρ. Σέντοφ.

"Η καταπολέμηση και η πρόληψη αυτού του εγκλήματος πρέπει να είναι έργο ολόκληρου του συστήματος ελέγχου της χώρας που αυτή τη στιγμή δεν λειτουργεί. Και αν εξετάσουμε το θέμα πιο γενικά – η διοικητική μεταρρύθμιση πρέπει να ξεκινήσει ακριβώς από το σύστημα αυτό. Χωρίς σύσφιξη των μηχανισμών του συστήματος ελέγχου και την ενεργοποίησή της, η αλλαγή δεν θα συμβεί. Γιατί οι δυνατότητες των οργάνων της τάξης είναι περιορισμένες. Η καταπολέμηση αυτής της ειδικής μορφής εγκλήματος πρέπει να τεθεί σε ευρύτερη βάση. Σ’ αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η πρωτοβουλία μας για την κατάρτιση ειδικών διαδικασιών για την ανάκριση, που παρατέθηκαν στο εγχειρίδιο".

Σύμφωνα με τον υπουργό Τσβετάν Τσβετάνοφ, βασική προϋπόθεση για πραγματική αλλαγή είναι η ύπαρξη πολιτικής βούλησης. Εξαιτίας παραλλείψεων τα τελευταία 20 χρόνια, η επίλυση του προβλήματος στη Βουλγαρία σήμερα είναι πολύ πιο δύσκολη. Ανάφερε την θεσμοποίηση της Γενικής Διεύθυνσης Καταπολέμησης του Οργανωμένου Εγκλήματος ως σημαντικότερης υπηρεσίας και την δημιουργία ειδικών ομάδων ανακριτών ως βήματα στην σωστή κατεύθυνση.

"Η καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος είναι μέρος της πολιτικής της κυβέρνησης και πρέπει να είναι βασικό στοιχείο στην έρευνα για να στερήσει τους οργανωμένους εγκληματικούς κύκλους από χρηματοοικονομικούς πόρους. Το υπουργείο Εσωτερικών ετοιμάζει μακροχρόνια εθνική στρατηγική ασφάλειας στην Βουλγαρία που θα συζητηθεί δημόσια", ανακοίνωσε ο κ Τσβετάνοφ.

"Ελπίζω ότι μέσα σε 3-4 μήνες θα μπορέσουμε να καταρτίσουμε ολοκληρωτική εθνική στρατηγική που να χαράξει τους παραμέτρους ολόκληρου του τομέα όχι για 1-2, αλλά για 10-15 χρόνια μπροστά. Αυτό θα πρέπει να στηρίζεται με το κατάλληλο νομικό υπόβαθρο. Ελπίζουμε να υπάρχει πολιτική συναίνεση με όλα τα κόμματα της Βουλής. Στην συζήτηση θα συμμετέχουν επίσης και οι μη κυβερνητικές οργανώσεις και οι Ευρωατλαντικοί εταίροι μας", επεσήμανε ο υπουργός Εσωτερικών.

Μετάφραση: Αλεξέι Σταμπολώβ