Ακριβώς 50 χρόνια μετά την αποφοίτησή τους από την Ακαδημία Καλλών Τεχνών, οι τρεις γνωστοί Βούλγαροι καλλιτέχνες - οι ζωγράφοι Νικόλα Μάνεφ και Λατσεζάρ Οσάβκοφ, και ο γλύπτης Πάβελ Κόιτσεφ, παρουσίασαν έκθεση στην γκαλερί της Ακαδημίας. Είναι αφιερωμένη στην μνήμη του καθηγητή τους, Νικόλα Αράσεφ και είναι αφορμή το βουλγαρικό κοινό να θυμηθεί την παρουσίαση του ταλαντούχου ζωγράφου στη βουλγαρική τέχνη.

Ο Νικόλα Αρασεφ (1895-1984) είναι ένας από τους πιο γνωστούς εκπρόσωπους του εξπρεσιονισμού στη χώρα μας, έλαβε μέρος σε κοινές εκθέσεις, καθώς και σε αντιπροσωπευτικές εκθέσεις της βουλγαρικής τέχνης στο εξωτερικό. Ατομικές εκθέσεις του παρουσιάσθηκαν στη Σόφια, στη γενέτειρα του, Στάρα Ζαγκόρα, είναι επίσης κάτοχος του παράσημου "Άγιος Κύριλλος και Μεθόδιος". Ως παιδαγωγός άφησε θαυμάσιες αναμνήσεις στους φοιτητές του.

"Με τα πολύτιμα μαθήματά του, ο Αράσεφ μας ανάγκασε να αγαπάμε το επάγγελμά μας", είπε για την ΒΡ ο Νικόλα Μάνεφ. "Υπάρχουν δυο τύποι καθηγητές - πολλοί ικανοί, ακόμα μεγαλοφυείς, αλλά δεν είναι καλοί παιδαγωγοί. Επομένως αποφεύγεις τα μαθήματα που δίνουν. Άλλοι όμως, με τις γνώσεις και την ατμόσφαιρα που δημιουργούν σε ενθαρρύνουν να αγαπήσεις το επάγγελμά σου. Τέτοιος ήταν και ο καθηγητής μας Αράσεφ. Έδινε με ένα διασκεδαστικό τρόπο τα μαθήματά του, πάντα κοντά του κυριαρχούσε μια καλή διάθεση και δημιουργική ατμόσφαιρα. Μας δίδασκε πώς με ενθουσιασμό να δημιουργούμε έργα τέχνης, μια και ο ίδιος ήταν δημιουργός".

"Με την έκθεση αυτή τιμάμε τη μνήμη του καθηγητή μας", συνεχίζει ο Νικόλα Μάνεφ. "Ο καθένας από μας παρουσιάζει έργα του από εκείνη την περίοδο - τα τέλη της δεκαετίας του '50. Εγώ ανακάλυψα πέντε έργα μου που είχα δημιουργήσει κοντά στον καθηγητή Αράσεφ. Παρουσιάζω και πέντε σύγχρονα έργα, που δημιούργησα το 2008 και το 2009. Η διαφορά είναι τεράστια, αλλά οι επισκέπτες μπορούν να την δουν. Σήμερα, 50 χρόνια αργότερα, είμαι ευγνώμων στον καθηγητή μας Αράσεφ γιατί μας έδωσε την ελευθερία στην δημιουργία και μας έμαθε να αναζητούμε τη δική μας έκφραση και στιλ".

"Ήταν ο καθηγητής μας στο γυμνάσιο το πρώτο και το δεύτερο έτος, όταν μαθαίναμε ζωγραφική, γλυπτική και σχεδιασμό, ενώ αργότερα ο καθένας μας διάλεξε μια από τις ειδικότητες αυτές", συμπληρώνει ο Πάβελ Κόιτσεφ. "Έδινε μαθήματα ζωγραφικής. Ήταν καλοπροαίρετος, αλλά και αντικειμενικός άνθρωπος. Είναι ο πρώτος άνθρωπος ο οποίος με συμβούλεψε να μη συνεχίσω με τη ζωγραφική. Ως παράδειγμα στην ετήσια εξέταση ζωγραφικής στο δεύτερο έτος έπρεπε να ζωγραφίσουμε νεκρά φύση με αντικείμενο ένα δοχείο. Το έφτιαξα "καλά", αλλά το δυνατό αίσθημα στο έργο μου έλειπε. Ο καθηγητής Αράσεφ μου το είπε με ένα λεπτό τρόπο, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι μου έγραψε καλό βαθμό. Είχε δίκαιο".

"Η απόκτηση της ηθικής αρετής ακολουθείται και από την απόκτηση της γνώσης μιας τέχνης και αυτό ήταν το πολύτιμο που θυμόμαστε από τους καθηγητές μας για όλη την ζωή μας", συνέχισε. "Είναι κάτι το οποίο λείπει στα χρόνια μας. Με τον Νικόλα Μάνεφ και Λατσεζάρ Οσάβκοφ μαζί τελειώσαμε το γυμνάσιο και μαζί σπουδάσαμε και στην Ακαδημία Καλών Τεχνών. Μετά το πρώτο έτος ο Νικόλα αναχώρησε στην Γαλλία, ενώ ο Λατσεζάρ αναχώρησε στο Παρίσι μετά την αποφοίτηση της Ακαδημίας, και έτσι σπουδάσαμε πέντε χρόνια μαζί - εκέινος ζωγραφική, ενώ εγώ γλυπτική. Μια και είμαστε φίλοι από το 1954 αποφάσισα να συμμετέχω με γλυπτό έργο, παρά το γεγονός ότι η έκθεση είναι έργων ζωγραφικής".

Οι ζωγράφοι Μάνεφ και Οσάβκοφ ακόμα την δεκαετία του '60 αναχωρούν στην Γαλλία, ενώ ο Κόιτσεφ διαλέγει την πατρίδα του. Αλλά και οι τρεις χαράζουν δικό τους δρόμο στην τέχνη, έχουν και εντυπωσιακές συμμετοχές στο εξωτερικό, τα έργα τους βρίσκονται σε γνωστές συλλογές.

"Πρέπει να σημειώσω ότι στη έκθεση παρουσιάζεται ένα θαυμάσιο πορτρέτο του Αράσεφ από την δεκαετία του '30 του περασμένου αιώνα, ίσως το σημαντικότερο στην ιστορία της βουλγαρικής σύγχρονης ζωγραφικής γενικά", δήλωσε ο Λατσεζάρ Οσάβκοφ. "Παρουσιάζονται έργα από τις διάφορες περιόδους της καλλιτεχνικής του σταδιοδρομία. Έχω ζωγραφικά έργα δημιουργημένα στο γυμνάσιο το 1957-59, ένα-δύο έργα από τα πρώτο έτος μου στην Ακαδημία Καλών Τεχνών και ένα μοναδικό έργο από το 21 αιώνα πρόκειται για έργο νεκράς φυσης. Έτσι αντιλαμβάνεσθε πολύ σαφές η διαφορά από την περίοδο συσσώρευσης γνώσεων, επηρεασμένοι από το ρεαλισμό, ιμπρεσιονισμό, μεταϊμπρεσσιονισμό και άλλα, έως ότου ο καθένας βρει το δικό του στιλ".

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα