Filip Kutev Ulusal Halk Sanatları Okulu sıradan bir okul değil, gerçek bir yetenekliler fabrikasıdır. Hem ülkemizde, hem Balkanlar’da folklor alanında profesyonel eğitim veren ilk eğitim kurumdur. Mimari ve tarihi sit alanı ilan edilen Uyanış dönemi şehri Kotel’de bulunmaktadır. Şu anda yurdun dört bir yanından 280 çocuk Bulgar halk çalgıları, kaval gayda, gadulka, tambura, halk şarkıları, Bulgar halk dansları ve akordeon bölümlerinde eğitim görüyor.

Mariya Gradeşlieva 25 yıldır memleketin her köşesinden yeteneklere ev sahipliği yapan okulun müdürlüğünü yapıyor. Bulgaristan Radyosu’na verdiği demeçte okulun gittikçe daha fazla genci folklora meraklandırdığını, onlara geleneklere sevgi aşıladığını ve Bulgar kimliğini koruma isteğini güçlendirdiğini ifade etti ve devamla:

"Okul 1967 yılında kuruldu ve başlangıçta geleneksel halk enstrümanları eğitimine yurt genelinden 27 yetenekli çocuk kabul edildi. 1977 yılında ilk halk şarkıcıları sınıfı oluşturuldu, zamanla luthier, halk dansları ve akordeon vs gibi yeni bölümler eklendi” diye belirtti.

Günümüzde 5.-12. sınıfa kadar öğrencilere eğitim veriyor.

Şu ana kadar okuldan 2 300’ün üzerinde, yani dört kuşağın mezun olduğunu dile getiren okul müdürü çoğunun profesyonel topluluklarda, müzik ve folklor okullarında çalıştığını ekledi. Okulun mezunları arasında kaval ustası Teodosiy Spasov, BNR Halk Orkestrası’nın bestecisi ve şefi Dimitar Hristoff, orkestra şefi albay Radi Vasilev gibi ünlü müzisyenler var. Bugün Bulgar ritimlerine merak salan çocukları ve torunları eğitim almak için Kotel’e geliyorlar.

Okulda dayanışma ve sanatsal işbirliği atmosferinin hakim olduğunu söyleyen Mariya Gradeşlieva okul ile ilgili bilgi verdi:

"120 kişilik yurdumuz var ve böylece bir döngü kapanıyor. Yurt ve okul ayını bina içinde bulunuyor. Herkesin birlikte yemek yediği bir yemekhanemiz var. Bu hem ev ortamını, hem de yaratıcılığa elverişli bir ortamı sağlıyor. Bütün gün birlikte müzik aletlerini çalan ve sanat yapan çocuklar, akşamları da birlikte oluyorlar. Dolayısıyla aralarındaki bağ çok güçlüdür. Kendine özgü bir eğitim sistemini kuran okulumuz bir eğitim sürecinden öte çocukların yaşam tarzını şekillendiriyor.

Çağdaş teknolojilerin ve internetin gittikçe daha fazla hayatımızda yer almasına rağmen, gençler Bulgar folklorun ve geleneğinin büyüsünü keşfetmeye devam ediyorlar. Müdüre göre, çocukları folklora çeken en önemli şeylerden biri sürekliliktir, zira nesillerin değiştiğini ancak folklorun daimi ve tesirli olduğunu görüyorlar.

Dans kulüpleri ve okullarının çoğalması ile birlikte koreograf ve akordeoncu açığı ortaya çıkınca en çok rağbet gören bölümler halk dansları ve akordeon oldu. Geleceğin profesyonel müzisyenleri gaydaya da büyük rağbet gösteriyorlar.  

Mariya Gradeşlieva şöyle devam etti:

"Okulda 42 gaydamız var, bu enstrümana en büyük ilgi var. Bulgarlar, güzel günlerde, düğünlerde, vaftiz törenlerde, sofrada gaydanın sesini seviyor. Ebeveynler, çocukları yetenekli olduğunda evlerinde gaydacı olmasını tercih ediyorlar. Uzaklardan duyulabilen, sesi benzersiz bir çalgıdır.

Okulumuzda her ay gençlerin seyircinin önünde yeteneklerini göstermelerine fırsat veren prodüksiyonlar düzenlenir. Mezunları yurt dışında konserlere ve turnelere katılıyorlar, prestijli uluslararası ödüller kazanıyorlar ve Bulgar folklorunun ününü dünyaya yayıyorlar."

Çeviri: Ergül Bayraktar

Foto: Filip Kutev Ulusal Halk Sanatları Okulu, Radyo Stara Zagora