27 Ekim’de düzenlenen erken genel seçimlerinde oy kullanan seçmenler daha da renkli bir parlamentonun hatlarını çizdi. İlk tahminler 9 partili bir Halk Meclisi yönündeydi, ancak Merkez Seçim Komisyonu(MSK)’nun sandık kurulu protokollerinin yüzde 100’nün işlenmesi ardından açıkladığı sonuçlar, “Veliçie” partisinin üye ve sempatizanlarını hayal kırıklığına uğrattı. Yüzde 3,999 sonuçla, yani birkaç on bin oyla yüzde 4’lük barajı geçmeyi başaramadı.
Böylece Bulgaristan’ın GERB-SDS, PP-DB İttifakı, “Vazrajdane”(Yeniden doğuş), “İma takav narod" (İTN), BSP ve yakın zaman kadar “Bulgar siyasetinin dengeleyicisi” olarak bilinen HÖH’ün iki oluşumu Hak ve Özgürlükler İttifakı (ASP) ve DPS-Novo Naçalo ile MEÇ (Kılıç) partisinden oluşan sekiz partili Halk Meclisi olacak.
Yurtdışındaki Bulgaristan vatandaşlarının oyları, parlamentoda siyasi güçlerin dağılımı üzerinde önemli bir etkiye sahip, özellikle de daha küçük partilerin sonuçları söz konusu olunca. Buraya, geleneksel olarak seçimlere çok aktif katılan Bulgaristanlı Türklerin oylarını da dahil etmeliyiz. Bundan dolayıdır ki, Türkiye en çok seçim sandığı kurulan ülkedir. 27 Ekim’deki seçimde Türkiye’de 168 sandık kuruldu.
Yurtdışındaki Bulgaristan vatandaşlarının tercihlerindeki önde gelen siyasi gücü de belirleyen bu seçmenler oldu. Yurtdışında oy kullanma protokollerinin yüzde 100’nün işlenmiş sonuçlarına göre soydaşlarımız yüzde 22.65 ile ilk sırada Hak ve Özgürlükler İttifakını seçti. Ardından yüzde 20,80 oranında oy alan PP-DB koalisyonu, yüzde 13,29 ile Vızrajdane ve yüzde 9,9 DPS- Novo naçalo sıralandı. Seçimlerin gerçek galibi GERB-SDS yurtdışındaki oyların yüzde8,11’ini alırken onu Veliçie yüzde 7,74, İTN yüzde 7,12 ve MEÇ yüzde 4,80 oy oranıyla ile izledi.
Gallup International Balkan ajansından sosyolog Parvan Simeonov, Bulgaristan Radyosu’na verdiği demeçte, yurtdışında yaşayan Bulgaristan vatandaşlarının oyları, bu kez ana haber olmayı başaramadığını belirtti. Yurtdışındaki seçim sonuçlarını ve seçim sonrası genel tablo üzerindeki etkisini yorumlayan Simeonov, statükoda köklü değişiklikler vaatler yarışına katılan sözde “küçük partiler” e vurgu yaptı. Bu bağlamda birkaç şeye dikkat edilmesi gereklidir.
Parvan Simeonov sözlerine şöyle devam etti: "Ben şahsen, Veliçie ve MEÇ gibi oluşumların, yurtdışında çok yüksek sonuçlar elde edememesine şaşırdım, çünkü yurtdışındaki vatandaşlarımız tam da bu tür oluşumlara yöneliyor, onlar da kampanyalarını oraya yoğunlaştırıyorlar. Elde ettikleri sonuçlar, ülke içindeki sonuçlarıyla neredeyse orantılı kaldı.
Sanki ülke içindeki seçmenler, daha aktif olarak seçime katılma çağrısına uydular."
Sosyolog, Delyan Peevski’nin arkasında durduğu DPS- Novo naçalo partisi ile hareketin onursal başkanı Ahmed Doğan’ın Hak ve Özgürlükler İttifakı(APS)’nı destekleyen yurtiçi ve yurtdışındaki vatandaşların oylarındaki farklılıkları da değerlendirdi. .
Yurtdışındaki Bulgaristan vatandaşları ve özellikle Türkiye’deki göçmenlerin büyük bir çoğunluğu -32 607 kişi Ahmet Doğan’a, 14 332 kişi ise Delyan Peevski’ye oy verdi.
Pırvan Simeonov sözlerine devamla:"Bunun açıklaması basit - DPS – Novo naçalo DPS’nin etnik kökeninden daha uzak. Dolayısıyla, bugün Türkiye’de yaşayan Bulgaristan Türklerinin, DPS-Novo naçalo partisine oy verilmiş olsa da tercih etmeleri pek mümkün değil.
Ahmet Doğan’ın şahsiyetine gelince, şunu bilmeliyiz: "Türkiye’deki göçmenler, hiçbir zaman Doğan’ın şartsız koşulsuz destekçileri olmadılar, ancak sadıktırlar. Türkiye, görünürde Bulgaristan’ın içişlerine ve siyasi hayatına karışmamaya yönelik resmi tutumuna bağlı kalıyor. Geçmişe baktığımızda, her zaman Türkiye’nin resmi bakış açısı ile Doğan’ın bakış açışı arasında belirli gerginlikler vardı, çünkü Doğan hiçbir zaman resmi söyleme tamamen uyumlu olmadı. Dolayısıyla bundan sonra Türk faktörlerinin iki oluşuma tutumunun ne olacağı merak konusudur.
Ancak yeni bir şey var- önceki seçimlerde oradan 60 ile 70 bin oy gelirken, bu seçimlerde 50 bine bile ulaşamadı."
Parvan Simeonov’a göre iki oluşum arasındaki çatışma Türkiye’deki bazı seçmenleri geri ittiğini söyledi ve sözlerini şöyle tamamladı:
“Bulgaristan’da bu çatışma her iki tarafı da hırslandırdı ve her iki tarafın toplam oyları 400 binin üzerindedir, ki bu daha önce hiç görülmemiş bir rakamdır. Eğer birlikte olsaydılar ve bu sonucu elde etseydiler kesinlikle ikinci siyasi güç olacaktılar."
Foto: BTA, BGNES
Çeviri: Ergül Bayraktar
Bulgaristan'daki siyasi kriz, üç yıldan az kısa bir süre içinde altıncı kez erken parlamento seçimlerinin düzenlenmesi sürprizine yol açtı. Şu ana kadar tanınmayan ve 13 milletvekili ile parlamentoya giren “Veliçie” partisi ile 6 partili..
9 Haziran 2024’te yapılan Avrupa Parlamentosu (AP) seçimleri önde gelen siyasi oluşumlar için dikkate değer sarsıntılar olmadan sona erdi. Avrupa Halk Partisi (EPP) ve Sosyalistler ve Demokratların ilerici İttifakı (S&D) lider konumlarını..
Birinci siyasi güç olan GERB-SDS ve ikinci olan DPS’nin liderleri Boyko Borisov ile Delyan Peevski ortak hükümet için anlaşsa bile yine üçüncü bir oyuncunun desteğine muhtaç olurlar . Bu durumda onlar, küçük, fakat kritik bir anda Kiril Petkov..